actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Kwart van de Britse moslims heeft begrip voor aanslagen van Parijs

Oostenrijk verbiedt 'buitenlandse islam'. Discriminatie?

Geen buitenlandse financiering meer voor islamitische clubs. En groepen die claimen dat ze de moslims in hun land vertegenwoordigen, mogen alleen nog een standaard Duitse koranvertaling gebruiken. Moslimorganisaties zijn niet gelukkig met een islamwet die het Oostenrijkse parlement woensdag aannam.

Regeringspartijen SPÖ (socialisten) en ÖVP (conservatieven) hadden geen andere partijen nodig om voor de maatregelen een meerderheid van stemmen te krijgen. Dat is maar goed ook, vinden ze. De wet zou essentieel zijn bij het bevorderen van de integratie van moslims en bij het tegengaan van extremisme. Oostenrijk telt zo'n 560 duizend moslims.

De wet heeft ook gevolgen voor imams die hun salaris uit het buitenland ontvangen: zij krijgen een preekverbod. Dat kan vooral problemen opleveren voor Oostenrijkse Turken, want veel Turkse imams worden betaald en aangestuurd door het Turkse presidium voor godsdienstzaken. Daarover zwaait premier Erdogan de scepter.

Wanneer de Oostenrijkse overheid vermoedt dat een groep zich niet aan de wet houdt, kan die haar erkenning kwijtraken. In tegenstelling tot Nederland houdt Oostenrijk een lijst bij van erkende religies. Wie daar niet op staat, kan geen aanspraak maken op een aantal religieuze rechten, zoals het bouwen van eigen godshuizen.

Vrij op Suikerfeest

Tegenover de restricties staat een aantal nieuwe rechten. Zo mogen moslims voortaan op islamitische feestdagen ongestraft vrij nemen en komen er geestelijke verzorgers in het leger, gevangenissen, ziekenhuizen en verzorgingshuizen.

Ondanks die tegemoetkomingen zijn islamitische koepelorganisaties niet enthousiast. "Oostenrijk werd ooit gezien als rolmodel in hoe het omging met zijn moslimpopulatie", stelt woordvoerder Carla Amina Baghajati van Islamitische Geloofsgemeenschap in Oostenrijk (IGGO) tegenover omroep Deutsche Welle. "We hopen dat het zo blijft, maar het is zeer de vraag."

Waarom, zo vraagt IGGO zich af, is buitenlandse financiering alleen een probleem als het om moslims gaat? Rooms-katholieke kerken hebben financiële banden met het Vaticaan. En joodse organisaties ontvangen geld uit Israël en de Verenigde Staten. Dat moslims er uitgepikt worden en aan scherpere voorwaarden moeten voldoen, zou rieken naar discriminatie.

'Voor de islam moeten we iets strenger zijn'

Volgens de SPÖ is daar absoluut geen sprake van. De integratie van de islam is gewoon niet verlopen zoals de socialisten gehoopt hadden, vertelt SPÖ-woordvoerder Alexandra Hopf aan Deutsche Welle. Minister van Integratie Sebastian Kurz stelde afgelopen najaar al dat de islam reden is tot zorg. "Bij andere religies hoeven we ons geen zorgen over buitenlandse invloed", oordeelde hij toen. "In het geval van de islam moeten we iets strenger zijn."

Critici vragen zich ondertussen af of de regering met deze maatregelen wel haar doel bereikt. "Deze wet zal niet voorkomen dat moslimjongeren radicaliseren", voorspelt politicoloog Thomas Schmidinger in Zeit. "Daarvoor heb je speciale programma's nodig." De regering heeft daartoe wel al aanstalten gemaakt. Eind vorig jaar richtte het een orgaan op om deradicalisering te begeleiden.

Dat Oostenrijk streeft naar een 'autochtone' islam is niet uniek. Nederland en Duitsland stuurden daar afgelopen jaren ook op aan. Zo liet Mark Rutte tijdens zijn periode als staatssecretaris speciale imamopleidingen optuigen. Die moesten helpen om een Nederlandse islam te formuleren en 'polderimams' te kweken. Maar de meeste opleidingen zijn inmiddels gesloten - er was te weinig interesse. Oostenrijk gaat wel een stuk verder dan andere Europese landen. Tot een verbod op buitenlandse islamitische financiering is het elders nooit gekomen.

Blog Trouw, 26-02-2015 (Robin de Wever)