"Wie niet opdaagt, zal niet zomaar nieuw proces krijgen"

Wie geen geldige reden heeft om op zijn eigen proces afwezig te zijn, kan binnenkort niet meer in verzet gaan tegen de uitspraak van de rechter om zo een nieuw proces te krijgen. Dat is een van de maatregelen die minister van Justitie Koen Geens (CD&V) gaat treffen om justitie eenvoudiger en efficiënter te maken.
Een verdachte die niet opdaagt voor zijn proces, kan altijd in verzet gaan waardoor het proces wordt overgedaan. Als de verdachte dan toch veroordeeld wordt, krijgt hij nog altijd de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan. Dezelfde zaak kan zo tot vier keer toe behandeld worden.

"Dat zijn een hele hoop rechtsmiddelen die alleen maar gerechtvaardigd zijn als de verdachte de kans niet heeft gekregen om aanwezig te zijn op het proces; omdat de verdachte in een buitenlandse gevangenis zit, omdat hij ziek is of omdat hij de dagvaarding niet heeft gekregen", vertelt Geens aan VRT Nieuws. "Vanaf volgend jaar kan enkel diegene met een goede reden verstek geven, wie die niet heeft kan enkel nog in hoger beroep gaan." Vorige maand nog hadden de procureurs-generaal er op gewezen dat sommigen de verzetsprocedure misbruiken om hun zaak extra lang te laten aanslepen.

"Justitie vereenvoudigen en moderniseren"
In interviews met "De Standaard", "De Tijd" en "De Morgen", haalt Geens nog wat andere veranderingen aan die hij wil doorvoeren. Die zullen samenkomen in een "potpourri-wet", die tegen het einde van 2015 moet klaar zijn. "Ik ga daarmee een aantal zaken eenvoudiger maken, zodat er op een minder ouderwetse manier gewerkt wordt."

Zo mag er tussen dagvaarding en uitspraak maximaal nog een jaar zitten, vertelt Geens in "De Standaard". Zowel in eerste aanleg als in beroep mag een proces niet meer eindeloos uitlopen. Als de kwestie namelijk te lang aansleept, neemt ook het risico op verjaring of vrijspraak door overschrijding van de redelijke termijn toe. Ook de duur van het vooronderzoek bij het parket en het gerechtelijk onderzoek zou korter moeten volgens de minister. "Het valt mij altijd op hoe in andere landen complexe misdaden snel voor de rechter komen, kijk maar naar het proces van Anders Breivik in Noorwegen."

Gespecialiseerde speurdersteams voor financiële criminaliteit
Ook de strijd tegen de financiële en economische criminaliteit zal worden opgevoerd, dat zegt de minister in "De Tijd". In de vijf grote rechtsgebieden van ons land (Antwerpen, Gent, Brussel, Luik en Bergen) wil Geens vijf grote gespecialiseerde speurdersteams inzetten.

"De complexe financiële criminaliteit vergt veel meer expertise en anticipatie. Ons strafrecht is gemaakt voor het gewone misdrijf, niet voor de georganiseerde misdaad of voor de gesofisticeerde misdaad", aldus de minister. Om de gespecialiseerde teams te versterken zal er wellicht geschoven worden met het bestaande personeel binnen de federale gerechtelijke politie, aangezien er door de federale besparingen geen extra mankracht voor justitie mogelijk is.

Daarnaast kondigt Geens in de krant ook een beter systeem aan voor gedupeerde consumenten of voor slachtoffers van massaschade. "Die moeten binnen een redelijke termijn een effectieve schadevergoeding krijgen." De minister wil daarvoor een procedure uitwerken voor collectieve schadeclaims tegen ondernemingen.

"Ik hoop dat tax shift toch nog lukt"
In het interview met "De Morgen" blijft Geens dan weer de tax shift verdedigen, ook al had premier Charles Michel (MR) vorige week nog gevraagd om die discussie enkel in de ministerraad te voeren.

"Lux Leaks, Marc Coucke en de brede sociale onrust hebben ervoor gezorgd dat het klimaat volledig is omgeslagen", zegt Geens. "De tax shift houdt de werkgelegenheid in je land. De rechterzijde weet bovendien ook wel dat er een stuk waarheid zit in die tax shift. De EU, de OESO en het IMF gaan trouwens ook in dezelfde richting."

Bron: De Redactie

Mening:
Ik denk persoonlijk dat er vele voordelen zijn aan het moderniseren van het strafrecht. Eén van de belangrijkste is het feit dat je een geldige reden moet hebben als je weg blijft van je eigen proces. Dit is een goede stap in de juiste richting. Als je de tijd niet kunt maken om naar je eigen proces te gaan, maar dan niet akkoord gaat met de uitspraak en hier nog mee weg kan komen. Dan is er iets mis denk ik. Als je niet op je proces wil zijn, dan is dat zo. Maar dan moet je je maar bij het vonnis van de rechter neerleggen. Je had in verdediging kunnen gaan, maar dat heb je niet gedaan door niet aanwezig te zijn op dit proces. Dan mag er volgens mij geen optie zijn dat je in verzet mag gaan tegen deze uitspraak.

Ik heb er nooit echt bij stil gestaan wat de oorzaak in ons land was van de lange rechtszaken. Ergens vond ik ze altijd wel lang duren, maar ik was er niet van op de hoogte dat je een zaak tot vier keer kan laten behandelen. Dat is gewoon absurd. Als een zaak is uitgesproken, zouden ze het hierbij moeten houden, het kost alleen maar geld en veel tijd om de zaak nog eens te laten voorkomen. En eerlijk gezegd zijn er nog vele andere zaken die misschien hogere prioriteit hebben dan een zaak die voor de vierde keer behandeld wordt. Wat ook nog een heel goede aanpassing is, is het feit dat ze de tijdspanne's willen inkorten. Zo is er minder kans dat er iemand uiteindelijk vrij komt door verjaring of vrijspraak door overschrijding van de redelijke termijn toe. Dit zijn dingen die niet zouden mogen gebeuren. Hopelijk brengt het vernieuwde strafrecht een stop tot deze mogelijkheden.