Het magnetisch veld van de aarde is 786.000 jaar geleden van polariteit gewisseld, de noordpool is de zuidpool geworden en vice versa, en dat is zeer snel gebeurd. Uit nieuw onderzoek blijkt dat de omkering in minder dan 100 jaar gebeurd is, veel sneller dan tot nog toe gedacht. Ook nu zijn er aanwijzingen dat het magnetisch veld zich zou kunnen omkeren.
Stel je voor dat je op een ochtend wakker wordt, en dat alle kompasnaalden naar het zuiden wijzen in plaats van naar het noorden. Dat is minder bizar dan het lijkt, aangezien het magnetisch veld van de aarde zich al vele malen omgekeerd heeft. Het magnetisch veld behoudt gedurende duizenden tot miljoenen jaren zijn sterkte, verzwakt dan iets, door oorzaken die nog niet voldoende gekend zijn, en keert zich dan om.
Tot nog toe dachten onderzoekers dat die omkering een traag proces was, dat enkele duizenden jaren in beslag nam. Maar nieuw onderzoek van geleerden uit Italië, Frankrijk en Amerika toont aan dat de laatste magnetische omkering, 786.000 jaar geleden, zeer snel gebeurd is, in minder dan 100 jaar.
"Het is verbazend hoe snel we die omkering zien gebeuren", zei onderzoeker Courtney Sprain van de University of California, Berkely. "De paleomagnetische gegevens zijn zeer goed. Dit is een van de beste momentopnames die we tot nu hebben van wat er gebeurt tijdens een omkering, en hoe snel die omkeringen kunnen gebeuren."
Oude sedimenten
De onderzoekers baseerden zich op metingen van de richting van het magnetisch veld in lagen van oude sedimenten, afzettingen op de bodem van een meer, die nu in het Sulmona-bekken ten oosten van Rome aan de oppervlakte liggen.
Sommige gesteenten bevatten magnetische mineralen, die richten zich op het magnetisch veld van de aarde en worden zo "bevroren" in het gesteente. Door de gesteenten dan te dateren, kunnen de onderzoekers de richting van het magnetisch veld in een bepaalde periode bepalen en vaststellen wat er mee gebeurd is.
Italiaanse onderzoekers onder leiding van Leonardo Sagnotti van het Instituut voor Geofysica en Vulkanologie maten het magnetisch veld in de sedimenten die zich opgehoopt hadden op de bodem van het oude meer. Tussen die sedimenten bevinden zich lagen asse van vulkanen in de buurt van Sabatini, Vesuvius en de Albaanse heuvels (kleine foto), die geregeld uitbarstten.
Courtney Sprain en Paul Renne, professor aan de University of California, Berkeley, gebrukten argon-argon-datering om de ouderdom van de aslagen vast te stellen, boven en onder de sedimentlaag waarin de laatste omkering van het magnetisch veld terug te vinden is. De argon-argon-dateringsmethode wordt veel gebruikt om de ouderdom van rotsen vast te stellen, en de resultaten van Sprain en Renne werden bevestigd door de Franse onderzoeker Sebastien Nomade.
Omdat de sedimenten aan een hoog en constant tempo afgezet werden gedurende een periode van 10.000 jaar, was het team in staat om de laag met de magnetische omkering, die de Matuyana-Brunhes-overgang genoemd wordt, te dateren op ongeveer 786.000 jaar geleden. Dat is veel preciezer dan de vorige studies, die de omkering dateerden tussen 795.000 en 770.000 jaar geleden.
En opvallend is ook hoe snel de omkering gebeurd is. Het ene ogenblik is het magnetische veld nog hetzelfde zoals in de duizenden jaren ervoor, en onmiddellijk daarna is het veld omgekeerd en alweer op normale sterkte. "Dat betekent dat het zeer snel is moeten gebeuren, waarschijnlijk in minder dan 100 jaar", zei Renne. "We weten niet niet of de volgende omkering even snel zal gebeuren als deze, maar we weten ook niet dat het niet zo zal zijn."
Verzwakking
Uit de gegevens van het team blijkt dat de plotse omkering van het veld voorafgegaan werd door een periode van instabiliteit die meer dan 6.000 jaar geduurd heeft. In die instabiele periode waren er twee intervallen van zo'n 2.000 jaar waarin het magnetisch veld zwak was. Gedurende het eerste interval kunnen er snelle veranderingen in de oriëntatie van het veld plaatsgevonden hebben, de volledige omkering van het veld gebeurde op het einde van het tweede interval.
Ook nu neemt de intensiteit van het magnetisch veld van de aarde snel af, 10 keer sneller dan normaal. Sommige geleerden voorspellen daarom dat het magnetisch veld zich binnen enkele duizenden jaren opnieuw zal omkeren.
Hoewel een magnetische omkering een belangrijke gebeurtenis is op wereldschaal, zijn er geen aanwijzingen dat de voorbije omkeringen catastrofale gevolgen hebben gehad, hoewel er verwoed gezocht is naar zulke gevolgen. Vandaag zou een dergelijke omkering mogelijk wel een ravage kunnen aanrichten in ons elektriciteitsnet, en stromen kunnen opwekken die het net lam kunnen leggen.
En aangezien het magnetisch veld van de aarde het leven beschermt tegen kosmische straling en deeltjes met een hoge energie van de zon, kan een verzwakking of een tijdelijk verlies van het veld voor een omkering, leiden tot meer kankers. Dat gevaar zou nog groter zijn als de omkering voorafgegaan wordt door lange perioden van magnetische instabiliteit. Maar daar kan men op basis van de huidige gegevens, geen uitspraken over doen.
De studie van Sprain en Renne zal in het novembernummer van The Geophysical Journal International verschijnen en is nu al online verschenen. Op de website van de University of California, Berkely, staat er een uitgebreid verslag
bron: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/w...1015_magnetisme
Mening: Oei, nieuws bestaat voornamelijk uit slecht nieuws en dit is nog een voorbeeld ervan. Hopelijk gebeurt deze omkering niet. De gevolgen weten ze niet zo goed of in iedere geval zeker maar wat er volgens hen zou kunnen gebeuren is al erg genoeg. Misschien wel tip is dat er dan een netwerkspanne zou kunnen ontstaan dus voor leerkrachten is dit nu ook niet ideaal aangezien er tegenwoordig alles via het computer gebeurd. Misschien toch maar goed veel mogelijkheden opstellen als je je lesvoorbereidingen maakt. Anders is de kans groot dat je niet kunt doorgaan met je les. Dat is dan weer een andere aspect. --> Technologie zo mooi..... (als het werkt!)
In iedere geval laten we hopen dat als dit gebeurt geen al te erge gevolgen zou veroorzaken.