actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Laat leraars leraars blijven

Beschaafd onderwijs

In de weekendkrant pleitten de wetenschappers Mieke Van Houtte en Ides Nicaise onomwonden voor de grote hervorming van het secundair onderwijs (DS 3 mei) . Zij vertegenwoordigen ‘de realiteit’, de rest is ‘buikgevoel’. Ook lezer Kurt Speltincx liet in een brief uitschijnen dat zijn wetenschappelijke kennis superieur is aan de ‘retoriek’ en ‘het buikgevoel’ van Mia Doornaert (DS 30 april).

We zouden onder de indruk zijn als het een discussie betrof over een onderwerp uit de fysica. Maar in de wereld van de taaldidactiek bestaan uiteenlopende theorieën en opvattingen over eenzelfde onderwerp. En sommige daarvan brengen, zolang ze in zwang zijn, schade toe aan onderwijs.

Zo pleit professor Frans Daems voor ‘echt inzicht’ (in plaats van ‘trucjes’) en voor natuurlijke taalverwerving (in plaats van expliciet grammaticaonderwijs) (DS 30 april) . De psycholoog en taalwetenschapper Steven Pinker waarschuwde al in 1997 voor dat soort theorieën, die op dat moment al grote schade hadden aangericht in het Amerikaanse wiskunde- en leesonderwijs. Theorieën over ‘natuurlijk leren’ gaan voorbij aan het feit dat onderwijs al sinds de uitvinding van het schrift een niet-natuurlijke activiteit is en ‘kunstmatige’ discipline en oefening veronderstelt.

In tijden waarin we de term competenties nog niet nodig hadden om over onderwijs te spreken, noemde men zoiets beschaving. Er bestaan zelfs tradities die menen dat elke mens daar recht op heeft. Het gaat dan niet over Latijn: degelijk onderwijs laat ook leerlingen die geen Latijn volgen al voor de laatste jaren van hun secundair onderwijs weten hoe een zin in mekaar zit. Wie Van Houtte en Nicaise leest, verneemt dat zelfs leerlingen die wél Latijn volgen dat niveau in de brede eerste graad niet meer zullen halen.

Dit gaat veel verder dan onderwijsnivellering: het gaat hier over de negatie van onderwijs als vorm van beschaving. Die hebben we niet nodig in de hoogtechnologische samenleving van de 21ste eeuw ?

Lezersbrief Jan Toremans, leraar Sint-Jozefcollege Turnhout (schrijft in eigen naam)

DS, 06-05-2014