In Genčve sloten Iran en de P5+1 een akkoord over het kernprogramma van het geďsoleerde land. Maar wat houdt dat akkoord juist in? En wat betekent dat voor het Iraanse nucleaire programma?
De iraanse nucleaire keten:
Iran heeft in feite een quasi volledige nucleaire cyclus, van het opdelven van de nodige grondstoffen tot het produceren van energie of – zoals het Westen al langer vreest – het produceren van een kernwapen. In de atoomketen zijn er verschillende stappen. Na het opdelven van de grondstoffen, volgt de verwerking van de ruwe ertsen tot hexafluoride, een cruciaal element in de verrijking van uranium.
Een mogelijke techniek voor de verrijking van uranium is via de gascentrifuge. Iran heeft een aanzienlijke centrifugale capaciteit, zowel in Natanz, waar er ongeveer 16.000 centrifuges zijn, en in Fordow, waar een ondergrondse installatie is. Mits nog een aantal andere tussenstappen, komt dat verrijkte uranium uiteindelijk terecht in nucleaire reactoren in onder meer Teheran en Busher, waar ze voorlopig vreedzaam wordt ingezet.
Hoofdlijnen van het akkoord
Het akkoord is zeker niet definitief en voorziet in een voorlopige bevriezing van de nucleaire capaciteit van Iran voor de komende zes maanden. Vooral op de verrijking van uranium grijpt het akkoord in. De overeenkomst voorziet een einde aan en afbouw van verrijkt uranium boven de vijf procent.
Op die manier komt het laagverrijkt uranium van 3,5 procent niet in het vizier, maar wel het uranium van 20 procent. Dat 20-procent-uranium is volgens experts in negen van de tien gevallen het pad naar ‘hoog-verrijkt’ uranium (verrijkingsgraad van 90 procent), wat uitermate geschikt is voor de aanmaak van een kernwapen.
Ook de capaciteit om te verrijken, wordt aan banden gelegd. De installatie in Natanz heeft 16.000 centrifuges, maar daarvan mag Iran de komende zes maanden maar de helft gebruiken. In Fordow moet zelfs 75 procent van de centrifuges stilgelegd worden.
Een beperking van de verrijking, afbouw van de reserves en serieuze restricties op de capaciteit. De kans dat Iran nog een kernwapen kan aanmaken, is quasi onbestaande. Even belangrijk echter is de passage over de IAEA, de internationale atoomwaakhond. Die krijgt volgens het akkoord verregaande inspectiemogelijkheden in elk onderdeel van de atoomketen. Een parallel productieproces opzetten voor de aanmaak van een wapen, is zeer moeilijk.
Wat krijgt Iran in de plaats?
In de plaats voor de bevriezing van de nucleaire capaciteit, bouwt de internationale gemeenschap de sancties tegenover Iran af. Volgens de eerste ramingen zou dit Iran ongeveer 7 miljard dollar moeten opleveren. Vooral de sancties in de goud- en metaalsector, evenzeer als de automobielindustrie, worden afgebouwd.
Toch moet die 7 miljard dollar met een korreltje zout genomen worden. Documenten van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken tonen aan dat er nog altijd ongeveer 100 miljard dollar geblokkeerd zit in sancties of in de vorm van buitenlandse muntreserves. Ook op het gebied van olie blijft Iran erg getroffen. Elke maand verliest Iran ongeveer 5 miljard dollar aan gederfde olie-inkomsten. Voor de komende zes maanden waarvoor het akkoord geldt, gaat dat dus om 30 miljard dollar. Sinds begin 2012 zag Iran zo al ongeveer 80 miljard dollar door de neus geboord.
Belang van het akkoord
De duur van het akkoord is zes maanden. Daarmee wil vooral de Verenigde Staten antwoorden op de kritiek dat ‘Iran de onderhandelingen enkel gebruikt als dekmantel om ondertussen uranium te kunnen verrijken’. Ondertussen onderhandelen Iran en de grootmachten door om een definitief akkoord te bereiken.
Bron:
www.tijd.be
Mening:
Ik denk dat dit een goede oplossing is op korte termijn. Men heeft Iran buiten strijd geplaatst voor zes maanden om rustig verder te bekijken wat ze nog kunnen doen. Het lijkt me uiteraard het beste om te zorgen dat Iran niet meer de mogelijkheid heeft om kernwapens te produceren. Als we daarvoor sancties moeten laten vallen, is dat voor mij prima. Onze internationale veiligheid gaat boven alles.