Kinderen krijgen loont niet


"Een slimme meid krijgt haar kinderen op tijd", een belerende uitspraak gebruikt door menig politicus en arts om vrouwen te stimuleren zich eerder voort te planten. Maar in uitspraken als deze wordt totaal voorbijgegaan aan de sociale context waarin vrouwen deze keuze maken. De keuze om een kind te krijgen staat helemaal niet op zichzelf.


Deze week publiceerde het CBS nieuwe cijfers over het dalende geboortecijfer: er worden in Nederland steeds minder kinderen geboren. Het CBS ziet de economische crisis als mogelijke verklaring. Natuurlijk zou dit de sterkere dip van het geboortecijfer kunnen verklaren, maar al voor de crisis was het geboortecijfer dalende door een stijging van de leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen. Ook de recente cijfers van het CBS laten zien dat vooral bij vrouwen tussen de 20 en de 35 het geboortecijfer is gedaald.

Er is dus meer aan de hand. In plaats van vrouwen belerend toe te spreken over het moment waarop ze kinderen krijgen, kunnen we beter kijken naar de randvoorwaarden waarbinnen vrouwen deze keuze maken. Die zijn nog niet al te best. Als je goed naar de cijfers kijkt lijkt het vooral in het nadeel van vrouwen om kinderen te krijgen.

Feit is dat Nederlandse vrouwen het in vergelijking met mannen erg goed doen op de arbeidsmarkt, tot het cruciale moment dat er kinderen komen. De bekende inkomenskloof, vrouwen verdienen 20 procent minder per uur dan mannen, ontstaat bijvoorbeeld pas vanaf het moment dat er kinderen komen. Uit het OECD-onderzoek The High Price of Motherhood blijkt zelfs dat kinderloze Nederlandse vrouwen 2 procent meer verdienen dan mannen.

Dit verandert compleet vanaf het moment dat er kinderen zijn. Afgelopen voorjaar toonde onderzoek van het CBS aan dat de inkomenskloof het grootst is tussen (gehuwd) samenwonende moeders en vaders in dezelfde huishoudsituatie: deze vrouwen verdienen 45 procent minder dan hun mannelijke partner.

Ook in de pensioensopbouw van vrouwen maakt het krijgen van kinderen veel uit. Onderzoek van de Europese Commissie toont aan dat de pensioensopbouw van vrouwen in Nederland 40 procent lager is dan dat van mannen. Hebben vrouwen echter geen kinderen gekregen, dan is het plaatje totaal anders: vrouwen zonder kinderen krijgen gemiddeld 6 procent meer pensioen dan mannen.

Tel daar de bezuinigingen en onzekerheden in de kinderopvang bij op, samen met de flexibilisering van de arbeidsmarkt, het groeiende aantal meldingen van zwangerschapsdiscriminatie en het lage maandelijkse bedrag van de zwangerschapsuitkering voor ZZP'ers (namelijk maximaal het minimumloon) en het is een wonder dat er nog überhaupt vrouwen zijn die het krijgen van kinderen aandurven.

Met al deze signalen en ontwikkelingen ontstaat het beeld dat de samenleving niet echt om jonge moeders lijkt te springen, alle vermanende ministers en artsen ten spijt.

Kinderen krijgen loont niet, sterker nog, er is geen betere indicator voor een verminderde sociaal economische positie dan de aanwezigheid van een kind in het leven van een vrouw. Waarom we er dan nog steeds aan beginnen?

Laat ik voor mezelf spreken: omdat niets me mooier lijkt om samen met mijn partner een eigen kind te hebben om eindeloos veel van te houden. Jammer dat kinderen krijgen en je sociaal economische positie behouden zo moeilijk verenigbaar blijken te zijn. Ik neem het vrouwen die kiezen voor een middenweg, namelijk het uitstellen van hun kinderwens, daarom verre van kwalijk.


Blog Trouw, 19-07-2013 (Sanne van Oosten)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB