BRUSSEL - Patiënten afrekenen op hun levensstijl, is afrekenen met wat hun ouders hen (niet) hebben meegegeven. ‘Zo vergroot je het verschil in gezondheid tussen arm en rijk.'
Een op de vijf Vlamingen, of 22 procent, vindt dat een patiënt die jarenlang overdreven veel alcohol heeft gedronken, zelf de verzorging voor zijn ernstige leverziekte moet betalen ( zie inzet ). Dat blijkt uit een onderzoek van de Studiedienst van de Vlaamse regering (SVR). ‘Naar*mate een patiënt een grotere verantwoordelijkheid draagt voor een gezondheidsprobleem, zijn mensen minder geneigd zijn behandeling met publieke middelen te financieren', zegt Edwin Pelfrene, de auteur van de studie.

Het klinkt op het eerste gezicht ook logisch: wie door zijn eigen gedrag (alcohol drinken) een dure ingreep (een orgaantransplantatie) moet ondergaan, mag niet op de steun van de overheid rekenen. En toch, zegt Guy De Backer, professor emeritus aan de UGent en oud-voorzitter van de vakgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg, zit in die redenering een denkfout. ‘Niet iedereen krijgt dezelfde kansen op een gezond leven, dus is het unfair om iemand af te rekenen op zijn levensstijl. Hoe lager je op de sociale ladder staat, des te groter is de kans dat je ongezond bent.'

De cijfers uit de SVR-studie geven De Backer gelijk. Van de hoogopgeleiden zegt 86 procent zich heel gezond te voelen. Bij de ondervraagden die alleen een diploma van het lager secundair onderwijs hebben, is dat slechts 70 procent. Bij de laagopgeleiden zegt ook meer dan één op de vijf ondervraagden (22 procent) het afgelopen jaar in het ziekenhuis te zijn opgenomen, bij de hoogopgeleiden is dat amper 13 procent.

De Backer: ‘Uit onderzoek blijkt keer op keer dat wie uit een hoger socio-economisch milieu komt, al als kind gezonder opgroeit. Je ouders moedigen je bijvoorbeeld eerder aan om te sporten.'

‘Die gezonde of ongezonde levensstijl zet zich later vaak door. Je levensstijl is dus niet helemaal een vrije keuze. Patiënten afrekenen op wat ze als kind hebben meegekregen, is oneerlijk en vergroot de ongelijkheid in gezondheid tussen armen en rijken.'

Ontraden, niet bestraffen

Ook Paul Schotsmans, professor medische ethiek aan de KU Leuven en lid van het Belgisch raad*gevend comité voor bioethiek, ziet geen heil in het bestraffen van een ongezonde levensstijl. ‘Maar dat betekent niet dat artsen het allemaal zomaar door de vingers mogen zien. Ze moeten een alcoholverslaafde duidelijk maken dat het zo niet verder kan. Dat hij zijn nieuwe lever weggooit, als hij blijft drinken. Maar hem de nieuwe lever ontzeggen, mag niet.'

Datum: Woensdag 13 maart 2013
Bron: De Standaard, http://www.standaard.be/artikel/det...130312_00502005
Mening: Mensen bestraffen omdat ze ongezond zijn vind ik kletskoek. Ik kan er wel inkomen dat ouders een levenswijze kunnen meegeven aan hun kind, maar natuurlijk kiest het kind er later zelf voor om ongezond te leven (roken, overmatig gebruik van alcohol, drugs, ...). Toch is het belangrijk dat we niet iedereen onder één hoedje kunnen stoppen. Er zijn mensen die op een lage plek staan op de sociale ladder die gezond leven. Het hangt er gewoon vanaf hoeveel je om gezondheid geeft. Sommige mensen hechten veel belang aan gezondheid, sommigen dan weer niet. Sommige mensen eten ook geen groenten omdat ze dat niet lusten, zijn ze dan ongezond omdat ze op een lage rang op de sociale ladder staan? Neen, er moet en zal dus een onderscheid gemaakt worden.