Is 'hiv-baby' de doorbraak waarop zo lang is gewacht?
Ze is pas 2 jaar oud, de peuter uit Mississippi, maar ze domineerde deze week het medische nieuws. Op een internationaal congres in Atlanta maakten artsen bekend dat ze het meisje waarschijnlijk hebben genezen van hiv door haar vlak na de geboorte een forse dosis hiv-remmers te geven. Het kind slikt nu al een jaar geen medicijnen meer en het virus is nog steeds niet teruggekeerd.
Is dit de doorbraak waarop zo lang is gewacht? En wat betekent dit kind voor die honderdduizenden andere hiv-baby's? "Er is hier een enorme discussie ontstaan", meldt de Rotterdamse hoogleraar virologie Charles Boucher telefonisch vanuit Atlanta. "De mening onder deskundigen is verdeeld. Is er echt sprake van genezing? En is het virus verdwenen door de behandeling of heeft dit meisje kenmerken die haar ongevoelig maken voor hiv?"
De gegevens die de Amerikaanse artsen afgelopen maandag presenteerden, maken duidelijk dat het meisje door haar moeder is geïnfecteerd, hoewel het aantal virusdeeltjes in haar bloed laag was. Ze werd geboren in een plattelandsziekenhuis en pas tijdens de bevalling kwamen de artsen erachter dat haar moeder hiv heeft. Omdat ze vijf weken te vroeg ter wereld kwam, werd ze overgebracht naar een universiteitsziekenhuis. Normaal gezien duurt het een paar weken voordat vaststaat dat een kind is besmet. Een test op hiv-antistoffen is niet mogelijk omdat een kind de eerste maanden na de geboorte antistoffen van de moeder bij zich draagt. Met verfijnde technieken kan het virus-dna in het bloed worden afgelezen, maar de eerste dagen na de geboorte geeft zo'n test nog geen betrouwbare resultaten.
De artsen in Mississippi besloten niet op definitief bewijs te wachten en gaven het meisje 30 uur na haar geboorte al een cocktail van drie hiv-remmers. De weken erna werd duidelijk dat de baby inderdaad hiv had en dat de remmers snel hun werk deden, want na een maand was het virus niet meer te traceren. De ouders besloten om onbekende reden met de behandeling te stoppen en toen ze in de herfst van 2012 toch weer met hun dochter langskwamen, bleken er geen hiv-antistoffen meer in haar bloed te zitten. Er werden minieme sporen van hiv ontdekt, maar het virus slaagde er niet in om zich te vermenigvuldigen.
Schuilplaatsen
De Nederlandse hoogleraar Boucher is voorzichtig. Het achterliggende idee klinkt plausibel, zegt hij. Het hiv-virus ontwapent de immuuncellen, maar vormt daarnaast een slapend leger door in uithoeken te kruipen waar de medicijnen niet bij kunnen. Wordt de medicatie stopgezet, dan komen de virussen uit hun hol. Onderzoek - gepresenteerd in Atlanta gepresenteerd - maakt duidelijk dat het virus er even over doet om die schuilplaatsen aan te leggen. Heel vroeg behandelen, nog voordat die reservoirs ontstaan, kan dan grote winst opleveren, aldus Boucher.
De baby is daarvan maar één voorbeeld. In Atlanta werden ook de resultaten bekendgemaakt van een onderzoek bij negen Amerikaanse tieners. Bij de vijf die kort na besmetting met medicijnen waren begonnen, was na een paar jaar geen enkele hiv-schuilplaats te ontdekken terwijl vier leeftijdsgenoten die langer hadden gewacht met medicatie wel antistoffen tegen hiv in hun bloed hadden. Een vergelijkbaar effect deed zich voor bij volwassen Franse hiv-patiënten die heel snel hiv-remmers namen. Toen ze na een paar jaar met de medicijnen stopten, bleef het virus weg bij een aantal.
Maar, waarschuwt Boucher: nog lang niet alle hiv-reservoirs in het lichaam zijn in kaart gebracht. "De peuter is goed onderzocht, maar het is onbekend of alle schuilplekken zijn geruimd." Britse artsen volgden ooit ruim tweehonderd Europese kinderen die via de moeder met hiv waren besmet. Ze ontdekten dat zes van hen op wonderlijke wijze, zonder behandeling, zelf het virus hadden bestreden. De hiv-testen waren toen nog niet zo goed, dus het is onduidelijk of alle virusdeeltjes echt weg waren, zegt Boucher. Het onderzoek maakt wel duidelijk dat er kinderen zijn bij wie het virus simpelweg niet aanslaat. En dat kan ook bij de baby uit Mississippi het geval zijn.
Snelle behandeling
Elitecontrollers heten die mazzelaars. Ze hebben een genetische mutatie waardoor een poortje in de witte bloedcel dicht blijft en het hiv-virus niet naar binnen kan. De enige tot nu toe genezen hiv-patiënt, de Amerikaan Timothy Brown, maakte dankbaar gebruik van de cellen van zo'n elitecontroller toen hij vanwege leukemie een stamceltransplantatie kreeg. Zijn nieuwe immuuncellen laten het hiv-virus niet binnen.
Zo'n stamceltransplantatie is voor de gemiddelde hiv-patiënt geen optie, een snelle behandeling soms wel. De Nederlander vertelt dat 30 tot 50 procent van de hiv-patiënten kort na de besmetting een acute fase doormaakt. Doordat het virus zich dan razendsnel vermenigvuldigt, krijgen ze koorts en zwellen hun lymfeklieren op. De huisarts test dan vaak niet op hiv en dat is een gemiste kans, aldus Boucher. "Als je die groep meteen behandelt, voorkom je nieuwe besmettingen en bied je patiënten kans op uitroeiing van het virus." Mocht het niet lukken om de aanleg van virusreservoirs te voorkomen, dan helpt het al als die zo klein mogelijk zijn, legt hij uit. "Er wordt nu onderzocht of het virus uit die reservoirs kan worden gelokt om het dan te vernietigen. Wij denken dat de kans van slagen groter is als die reservoirs kleiner zijn."
Boucher vindt dat artsen acute hiv-infecties verplicht zouden moeten melden. Heb je hepatitis, dan komt er meteen een GGD-verpleegkundige langs die bespreekt of seksuele partners moeten worden ingelicht. Maar heb je hiv, dan word je naar huis gestuurd met een recept. Met een aangifteplicht stijgt ook de alertheid van artsen, denkt hij, en wordt mogelijk vaker een hiv-test gedaan.
Is de peuter uit Mississippi een tweede Timothy Brown? Om daarachter te komen moet het mirakel bij een ander kind worden herhaald. "Iedereen wacht nu op de bevestiging", zegt Boucher. De hiv-baby's in ontwikkelingslanden kunnen er bij gebrek aan testen en medicatie vermoedelijk nog lang niet mee worden gered, maar het gaat ook om het principe, zo klonk in Atlanta. Boucher: "Opeens blijkt er iets denkbaar wat een paar jaar geleden nog onmogelijk leek."
bron:
http://www.demorgen.be/dm/nl/992/We...s-gewacht.dhtml
Door: Ellen de Visser − 10/03/13, 17u58 − Bron: De Volkskrant
Mening:
Het is duidelijk nog altijd afwachten of dat er een tweede mirakel is in verband met HIV. Wat ik niet wist was dat er mensen in de wereld zijn waarbij het virus moeilijkheden heeft. Ik had geen idee dat zoiets bestand, ik dacht altijd 'Je hebt het of je hebt het niet'. (Mijn excuses als dit cru overkomt.) Het artikel geeft tenminste al meer duidelijkheid over de situatie van de baby. Zoals ik al eerder zei, het blijft afwachten voor de resultaten...