De verplichte iPad, het verkeerde spoor?
vrijdag 04 mei 2012

Technologieën als de iPad invoeren op school hoeft niet verkeerd te zijn, schrijft PEDRO DE BRUYCKERE, maar denk er wel goed over na, en stel de juiste vragen. Of dat hebbeding geen ongelijkheid stimuleert, bijvoorbeeld.

Een tiental ouders dient een klacht in bij het departement Onderwijs omdat de school van hun kinderen, het Sint-Pieterscollege in Blankenberge, het gebruik van iPads in de lessen verplicht (DS 3 mei). De ouders stellen dat het voor hen onduidelijk is wat hen dat effectief zal kosten.

Dergelijke technologie invoeren roept terecht vragen op. Scholen moeten weloverwogen hun eigen keuzes maken.

Betekent technologie een meerwaarde in de klas? Je kunt een bibliotheek volschrijven met antwoorden op die vraag. Laat me te kort door de bocht stellen dat er veel slechte redenen zijn om tablets of netbooks in de klas in te voeren. Ik noem maar ‘hip willen zijn' of ‘denken dat leerlingen daardoor opeens spontaan beter gaan leren'. Ik vrees dat de mogelijke positieve resultaten dan eerder van kortstondige duur zullen zijn.

Er zijn ook goede redenen om toegang tot het internet binnen het dagelijks onderwijsproces te brengen. We moeten op school onze kinderen en jongeren leren omgaan met de enorme toegang aan informatie. Dat geldt voor alle vakdomeinen. Correct gebruik van technologie kan lesinhoud ook praktischer en aanschouwelijker maken. En misschien de belangrijkste reden: we leven nu eenmaal in een getechnologiseerde maatschappij, en de school mag niet wereldvreemd zijn.

De vraag of het dan per se iPads moeten zijn, is relevant. Het toestel is populair, maar andere scholen kiezen bewust voor netbooks of Android-toestellen die soms goedkoper uitvallen. En wat als zoon- of dochterlief al een prima laptop heeft en liever die zou gebruiken? Eén toestel opleggen maakt het voor de lesgevers en leerlingen eenduidiger en makkelijker, maar tegelijk voeren we zo mogelijk een nieuw ‘uniform' in.

Van papier naar pixels

De iPads, en bij uitbreiding alle vormen van technologie in het onderwijs, kosten geld. Het idee dat ze een besparing kunnen zijn, is bediscussieerbaar. In een overgangsfase kunnen ze dat zeker niet zijn. Het is een illusie te denken dat een school zomaar op slag papierloos kan worden. Niet alle handboeken of cursussen zijn direct verkrijgbaar als e-boek, niet alle lesinhoud is didactisch bruikbaar terug te vinden online of als applicatie. De wenselijkheid van een totale vertaalslag van papier naar pixels op een scherm is ook nog niet uitgeklaard. Sommige onderzoeken plaatsen vraagtekens bij het onthouden van iets wat je leest op een scherm.

Brengt ons bij de vraag wie die meerkosten dan moet betalen. In het basisonderwijs is dat vrij duidelijk, omdat we daar een maximumfactuur kennen en de scholen moeten voorzien in het nodige leermateriaal. Zo'n maximumfactuur bestaat niet in het secundair onderwijs en dat maakt de discussie moeilijker. Zowel de scholen als de overheid hebben geen overschotten en dus merk je dat de kosten doorgeschoven worden naar de ouders. Nu, de wetenschappelijke rekenmachine betaalt de leerling of beter de ouders al lang, maar de prijs van een iPad ligt nog wel wat hoger.

Sociale scholen

Het ergste wat ons onderwijs kan overkomen is dat dergelijke middelen voor nieuwe ongelijke kansen zouden zorgen. Bij het invoeren van een verplicht toestel in de klas is het zo dat in bijna elke school die ik ken er een huurmogelijkheid bestaat. En het is misschien een publiek geheim, maar de meeste scholen zijn zeer sociale instellingen die ouders in alle stilte helpen als ze bepaalde zaken niet kunnen betalen. Maar wat als ouders bewust niet voor die ene school kiezen omdat ze de meerkosten van een iPad niet kunnen betalen? Het is een taak voor de gemeenschap om na te denken of scholen hier alleen moeten in staan en of studietoelagen dan wel nog toereikend genoeg zijn om een vrije schoolkeuze te garanderen.

Een ding ben ik zeker. Een school of scholengroep die een dergelijke stap zet, moet vooral goed nadenken over hoe ze op al die vragen een afdoend antwoord kan geven. Als na een half jaar zou blijken dat bijvoorbeeld de toestellen nauwelijks gebruikt worden, zit je met een probleem. Het is aan het hele schoolteam om in de praktijk de blijvende meerwaarde aan te tonen van al hun sociale, praktische en didactische keuzes.

Bron: De Standaard

-----------------------------------------------------------------------
Mijn mening:
Ik vind het verplichten van een iPad of dergelijke meer negatieve dan positieve elementen bevatten. De technologie evolueert nu eenmaal zeer snel en misschien moeten we dan meegaan met 'onze tijd'? Dan is het aan de school om de leerlingen hierin wegwijs te maken, net zoals ze je dactylo bijbrengen. Langs de andere kant vind ik het nog veel te vroeg, want er zijn nog steeds heel veel mensen die zo'n tablet nog niet in hun bezit hebben, dus ik zou het 'verplichten' zeker nog even uitstellen.
Ik vind niet dat je ouders kan dwingen om een iPad aan te kopen voor hun kind of kinderen. Uiteindelijk is dit een dure aankoop en past dit niet in ieders budget. De aankoop van sommige boeken valt wel weg, maar er zijn er nog steeds die je niet via een tablet kan downloaden of kopen. Ook zijn er nu eenmaal kinderen die hoofdpijn krijgen als ze moeten lezen wat er op zo'n schermpje staat.
Zoals eerder gezegd moet je meegaan met de technologisch tijd die zo snel gaat, maar je mag de feiten ook niet voorop lopen. Het verplichten van een tablet is dus in mijn ogen nog veel te vroeg en zal altijd zijn negatieve punten blijven behouden...