In Mongolië hebben geleerden een bos opgegraven dat 298 miljoen jaar geleden bedolven raakte onder vulkanische as. Daardoor is het erg goed bewaard. Omdat het onder een afgegraven koolmijn ligt, konden de geleerden zo'n 1.000 vierkante meter bestuderen, uitzonderlijk veel.

De site in Noord-China is uniek omdat ze een beeld geeft van een bepaald ogenblik in de tijd. Een groot stuk bos werd in de loop van enkele dagen bedekt met een dikke laag vulkanische as en de bomen zijn bewaard gebleven waar ze gevallen zijn. In de meeste gevallen was dat ook op de plaats waar ze groeiden.

"Het is fantastisch bewaard", zegt doctor Hermann Pfefferkorn, die aan het project deelnam. "We staan hier en we vinden een tak met de bladeren er nog aan, en dan vinden we de volgende tak en de volgende. En dan vinden we de stam van dezelfde boom. Dat is echt opwindend."

De geleerden hebben ook kleinere planten gevonden die in hun geheel bewaard zijn en waarvan de bladeren, de takken, de stam en de zaadkegels nog intact zijn.
Kolenmijn

Dankzij de kolenmijnen in het gebied, waarbij grote stukken van de rotsbodem zijn blootgelegd, is de site die onderzocht kon worden, uitzonderlijk groot. De geleerden brachten in totaal een gebied van meer dan 1.000 vierkante meter in kaart. Dat is verdeeld in drie kleinere stukken die in elkaars buurt liggen.

Het feit dat er op de vulkanische laag kolen te vinden waren, is een erfenis van de bossen. Het waren moerassige bossen, die turf vormden. Die turf werd dan later samengedrukt tot bruinkool en vervolgens tot steenkool.
Dmitry Bogdonov Een dimetrodon, een van de eerste dinosaurussen.

De geleerden konden de vulkanische uitbarsting dateren op 298 miljoen jaar geleden, het begin van de geologische periode die het Perm genoemd wordt. In die tijd dreven de continentale platen van de aarde nog naar elkaar toe om het supercontinent Pangea te vormen. Noord-Amerika en Europa zaten aan elkaar vast en China bestond toen uit twee kleinere continenten. Allemaal lagen ze op de evenaar en hadden ze een tropisch klimaat.

Er bestonden toen nog geen naaldbomen of bloeiende planten. Planten vermenigvuldigden zich zoals varens, met sporen. Op de aarde liepen toen al de voorouders van de zoogdieren rond: de eerste schildpadden, de lepidosaurs, de voorouders van de slangen, hagedissen en brughagedissen en de archosaurs, de voorouders van de dinosaurussen, de vogels en de krokodillen.

De Perm-periode eindigde 251 miljoen jaar geleden met een van de grootste rampen uit de wereldgeschiedenis, waarbij 90 procent van het leven in de zeeën en 70 procent van het leven op aarde uitgeroeid werd. Daarna brak het tijdperk van de dinosaurussen aan.
Zes groepen bomen

Op de drie onderzochte sites brachten doctor Pfefferkorn en zijn Chinese collega's Jun Wang, Yi Zhang en Zhuo Feng de planten in kaart. Alles bij elkaar identificeerden ze zes groepen van bomen. Varenpalmen vormden het onderste bladerdek, terwijl veel grotere bomen, Sigillaria en Cordaites, tot wel 25 meter hoog groeiden.
Ren Yugao

De onderzoekers vonden ook bijna complete exemplaren van een groep van bomen die Noeggerathiales heet. Deze nu uitgestorven sporenvormende bomen waren al bekend van op sites in Europa en Noord-Amerika maar ze blijken hier veel meer voor te komen.

Er waren ook verschillen tussen de drie onderzochte sites: op een ervan waren er tamelijk weinig Noeggerathiales, op een andere waren ze de dominante soort. De onderzoekers werkten samen met schilder Ren Yugao om reconstructies van het bos te maken.

Het klimaat in het Perm was vergelijkbaar met het klimaat vandaag, wat de site interessant maakt om vroegere klimaatsveranderingen te vergelijken met de huidige toestand. Maar omdat de site een momentopname biedt, wijst Pfefferkorn erop dat ze niet kan verklaren hoe klimaatsverandering het leven op aarde beïnvloedt.

"Het is zoals Pompeï: Pompeï geeft ons een scherp inzicht in de Romeinse cultuur, maar het zegt niets over de Romeinse geschiedenis op zich. Anderzijds werpt Pompeï wel licht op de tijd ervoor en de tijd erna. Deze ontdekking is soortgelijk. Het is een tijdscapsuele die ons toelaat wat ervoor en erna komt, beter te interpreteren."

Bron:
www.deredactie.be; 21/02/2012; 17.08u

Eigen mening:

Wauw. Geweldig is dit! Het is zeer interessant om te zien hoe anders de natuur 298 miljoen jaar geleden was. Het is normaal dat er nog regelmatig ontdekkingen worden gedaan, maar dit is toch wel een heel speciaal geval. Net zoals er in Pompeï ook door de assen geconserveerde lichamen zijn terug gevonden zijn hier de bomen ook in perfecte staat geconserveerd.