Onderwijzers moeten Frans geven maar kennen het niet


LEUVEN - Eerstejaars beginnen aan hun opleiding onderwijzer met een niet meer weg te werken achterstand voor Frans.


De onderwijzers van morgen kennen te weinig Frans. Dus zullen ze het wellicht hun toekomstige leerlingen niet goed aanleren. Die op hun beurt matig Frans zullen leren.

De uitkomst van deze vicieuze cirkel is nu wetenschappelijk vastgesteld. De Katholieke Hogeschool Leuven heeft vorig jaar onderzoek gedaan bij zowat tweeduizend eerstejaars bachelor in de lerarenopleiding lager onderwijs, van alle hogescholen. Het was de eerste keer dat hun niveau getest werd volgens het Europese Referentiekader (ERK).

En de resultaten zijn alarmerend, vindt onderzoekster en docent Frans, Liesbeth Martens. De meerderheid haalt een niveau A2, dat is het niveau eerste graad secundair, terwijl ze toch B1 zouden moeten halen. Op het einde van hun driejarige opleiding wordt van de bachelors het niveau B2 verwacht.

‘Helaas,' zegt Martens, ‘de uren Frans in de lerarenopleiding volstaan niet om hun peil tot dat niveau op te krikken.'

Dus verlaten onderwijzers de hogeschool met een ondermaatse kennis van het Frans? ‘Daarvoor zouden we ook een toets op het eindniveau moeten doen', zegt Martens. ‘Dat ligt gevoelig, want dan heb je het over diploma's. De hogescholen zouden afspraken moeten maken. Het kan niet dat de ene wel een diploma uitreikt en de andere niet.'

Wat vaststaat: studenten halen op het einde soms een 8 op 20 voor Frans, wat als ‘een tolereerbaar tekort' wordt beschouwd. Ze krijgen hun diploma – en mogen ook Frans geven.

Het loopt dus al vroeg fout met de taal van Voltaire. Martens: ‘De onderwijzers kunnen of durven geen Frans spreken in de klas, dus geven ze de lessen in het Nederlands. Conversatie is er niet bij.'

De situatie in het secundair kent Martens minder goed, maar ze merkt wel de lacunes op bij de achttienjarigen die aan de hogeschool beginnen. Bij wie uit het ASO komt, gaat het iets beter dan bij wie uit het TSO of KSO komt. In de opleiding tot onderwijzer zijn de ASO'ers in de minderheid.

Mogelijke oplossingen: laat Frans alleen geven door onderwijzers die daar sterk in zijn. Of laat de bachelors secundair (de ‘regenten') die taal geven in de lagere school. De hogescholen zitten vandaag rond de tafel over de kwestie.

Frans is momenteel een verplicht vak vanaf het vijfde leerjaar. In zijn Talennota kondigde de minister van Onderwijs, Pascal Smet (SP.A), aan dat te vervroegen naar het derde leerjaar.


DS, 08-12-2011

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB