Elke generatie Belgen is depressiever


BRUSSEL - Jongere generaties Belgen zijn vaker depressief. Het verschil met vorige generaties blijft overeind op elke leeftijd, zegt de Gentse socioloog Piet Bracke. Ook als ze ouder worden dus.


Voorgaand trendonderzoek van de vakgroep Sociologie van de universiteit Gent legde bloot dat in de jaren negentig van de vorige eeuw het aantal klachten van depressiviteit in ons land was toegenomen. Dat kon ten dele verklaard worden door de economische crisis in dat decennium.

De Gentse socioloog Piet Bracke concludeert nu samen met Bart Meuleman van de Leuvense universiteit en de Canadese Marie-Christine Brault dat niet alleen omgevingsfactoren de toename verklaren. Het heeft ook te maken met de wissel van generaties: elke generatie is weer een beetje depressiever dan de vorige. Concreet betekent dit dat de 49-jarigen van vandaag tweemaal zoveel kans op depressieve klachten hebben als de 49-jarigen van veertig jaar geleden.

De drie wetenschappers voerden een nieuwe, complexe analyse uit op dezelfde gegevens van zevenduizend mannen en vrouwen tussen 25 en 74 jaar, die gevolgd werden in een periode van elf jaar, tussen 1992 en 2002. Het gaat om de generaties die geboren zijn kort na de Tweede Wereldoorlog tot de zogenaamde babyboomers.

‘In de volksmond wordt vaak gezegd dat vroegere generaties niet zo gevoelig zijn voor psychische klachten, omdat “de oorlog” hen weerbaarder heeft gemaakt. Wij hebben daar geen kloof of breuk vastgesteld', zegt Bracke. ‘Het gaat gewoon om een geleidelijke toename, met elke nieuwe generatie.'

Vroegere studies in het buitenland wezen al in die richting, omdat oudere mensen daarin vertelden dat ze vroeger niet zo erg depressief waren. ‘Maar iedereen is geneigd om slechte tijden van vroeger rooskleuriger voor te stellen', zegt Bracke. ‘Wij zijn de eersten die niet retrospectief tewerk zijn gegaan. En dus de eersten om te bevestigen dat er echt generatieverschillen zijn.'

‘Voor ons, sociologen, is dit erg boeiend, omdat wij weten dat generatieverschillen het gevolg zijn van invloeden die mensen in hun vormende jaren ondergaan, tussen hun tienertijd en hun 25ste jaar. Wat is daarin veranderd?'

Hij ziet twee duidelijke trends: ‘Wij in het Westen vinden persoonlijk slagen, individuele competentie en authenticiteit almaar belangrijker. Tegenslagen zien we als persoonlijk falen, niet meer als het gevolg van omgevingsfactoren. We worden hulpelozer: we zijn dat falen. We willen het ideale leven leiden, in plaats van tevreden te zijn met het leven dat we hebben. We kopen een Smartphone en zijn daar eventjes heel blij mee, maar willen volgend jaar het nieuwste model.'

‘Ook de medicalisering en therapeutisering spelen een rol, waardoor jongere generaties hun eigen gevoelens en problemen misschien anders gaan definiëren. De grenzen tussen normale emoties en ernstige problemen vervagen. Natuurlijk kan medicatie individueel wel helpen, maar de hoge consumptie in ons land houdt de toenemende depressies niet tegen. Veeleer integendeel.'


DS, 09-06-2011

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB