Plan B voor als global warming echt mis gaat: zon blokkeren

Na de zoveelste mislukte klimaattop in Cancun vorig jaar beginnen wetenschappers aan een noodplan te denken. Als we global warming niet kunnen omkeren, zullen we manieren moeten vinden om de temperatuur op onze planeet onder controle te houden. De meest drastische oplossing is het blokkeren van de zon. Althans met behulp van partikels in de lucht die de warmte van de zon kunnen weerkaatsen. Nu is het science fiction, maar als de grootste breinen ter wereld ermee bezig zijn, kan dit weldra realiteit worden.

Er is altijd een risico om met dit soort onderzoek te beginnen. Je gaat ermee akkoord om over dingen na te denken waarover je niet zou mogen nadenken
Steve Rayner - Universiteit Oxford

Als we de gevolgen niet onder ogen zien en een crisispunt bereiken, mogen we niet onvoorbereid ingrijpen. Dan spelen we Russische roulette
Steven Hamburg

Kunnen we ermee leven als de Verenigde Staten als eerste zou handelen, terwijl het land het minste gedaan heeft in de strijd tegen global warming? Mogelijk zouden de Amerikanen verkiezen om meteen alles op plan B te zetten en andere oplossingen bij voorbaat op te geven


Wetenschappers uit alle mogelijke takken hebben zich drie dagen opgesloten in een Engels landhuis in Chicheley. Bedoeling was samen na te denken over de toekomst van onze planeet en over manieren om onze atmosfeer af te koelen als de opwarming uit de hand zou lopen. Plan B, zeg maar, want de talloze VN-discussies over een klimaatplan brengen niet meteen schot in de zaak. Toch staat niet iedereen te springen om een wetenschappelijke oplossing voor dit probleem te zoeken. "Als we mogen experimenteren met de atmosfeer en letterlijk God kunnen spelen, dan is dat erg aantrekkelijk voor een wetenschapper", zegt wetenschapper Richard Odingo. "Maar ik ben bezorgd."

Russische roulette
Er bestaat heel wat onenigheid over de scenario's die de klimaatverandering zou kunnen volgen, maar niemand durft met zekerheid zeggen hoe de wereld er over 20 tot 50 uit zal zien. "Als we de gevolgen niet onder ogen zien en een crisispunt bereiken, mogen we niet onvoorbereid ingrijpen. Dan spelen we Russische roulette", zegt de Amerikaanse milieuwetenschapper Steven Hamburg. Vorig jaar deed de wetenschap in de VS en Groot-Brittannië al een oproep aan de politiek om een plan B klaar te houden in het geval er geen klimaatakkoord zou komen. De Britten luisterden en nodigden tientallen wetenschappers uit zes continenten uit om over oplossingen te praten.

"Er is altijd een risico om met dit soort onderzoek te beginnen", zegt Steve Rayner van de universiteit van Oxford. "Je gaat ermee akkoord om over dingen na te denken waarover je niet zou mogen nadenken." Vele potentiële oplossingen werden de voorbije jaren wel al eens geopperd, de ene nog sensationeler en onmogelijker dan de andere. Bergtoppen wit schilderen om de hitte van de zon te reflecteren is een zwak voorstel. Woestijnen onder weerkaatsend materiaal bedekken is logistiek niet gemakkelijk en vormt een bedreiging voor het milieu. En gigantische spiegels in de ruimte lanceren is waarschijnlijk veel te duur.

Andere voorstellen kregen meer steun. Zo zou het mogelijk zijn om de toename van CO2-etende plankton in de oceaan te stimuleren. Verder voert het Amerikaanse centrum voor atmosferisch onderzoek tests uit naar het helderder maken van wolken boven de oceaan om de zon te weerkaatsen. Maar zelfs als die technieken werken, kunnen we er onmogelijk een hele planeet mee redden. Slechts één methode zou dat wel kunnen doen.

Zon weerkaatsen
We moeten een manier vinden om de warmte van de zon tegen te houden. Engelse wetenschappers denken aan zonweerkaatsende sulfaten die met vliegtuigen, ballonnen en ander materiaal de onderste stratosfeer worden ingeblazen. Ze halen hun inspiratie bij vulkanen. Zo zou de uitbarsting van de Filipijnse vulkaan Pinatubo in 1991 gedurende een jaar voor een globale afkoeling van 0,5 graden Celsius gezorgd hebben. De partikels zouden met kilometers lange slangen vrijgelaten worden. Onderzoekers waarschuwen wel dat om het even welke techniek om de zon te blokkeren gepaard zal moeten gaan met een vermindering van de CO2-uitstoot en het afbreken van aanwezige CO2.

Natuurlijk heeft iedere techniek zijn nadelen. Zo zouden sulfaten de ozonlaag kunnen beschadigen en die beschermt ons tegen UV-stralen. Het plots afkoelen van de Aarde zou op zich een kleine klimaatverandering teweegbrengen. Dan blijft ook de vraag wie de beslissing moeten nemen om een techniek in te zetten die de hele planeet zal beïnvloeden. Kunnen we ermee leven als de Verenigde Staten als eerste zou handelen, terwijl het land het minste gedaan heeft in de strijd tegen global warming? Mogelijk zouden de Amerikanen verkiezen om meteen alles op plan B te zetten en andere oplossingen bij voorbaat op te geven.

Een noodoplossing zou daarom in handen van de Verenigde Naties moeten liggen of minstens moeten worden geleid door een coalitie van bekwame wetenschappers. De lucht op onze planeet is immers van iedereen. (gb)

Bron: DeMorgen.be 05-04-2011 http://www.demorgen.be/dm/nl/5627/D...blokkeren.dhtml

Eigen mening: We hebben een plan B, dit klinkt hoopvol. Een 'noodplan' klinkt daarentegen al een stuk angstaanjagender. Onze aarde heeft een noodplan nodig en dit kan niet veel goeds betekenen. Het is goed dat wetenschappers nadenken over manieren om global warming tegen te gaan, maar er komen alsmaar meer en meer ideeën en vaak gebeurt er niets in praktijk. Dit plan B is ook maar een van de ideëen, maar het is zo drastisch dat men het bestempelt als een noodplan. Het plan klinkt logisch: door zonweerkaatsende sulfaten in de onderste stratosfeer te schieten, zouden we de zonnenstralen kunnen weerkaatsen of 'blokkeren'. Ik vraag me wel af wat er gebeurd als het misgaat en we de zon volledig zouden blokkeren...