actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Wereldjongerendagen / Program zonder kritische vragen

De Nederlanders op de Wereldjongerendagen (WJD) krijgen twee ochtenden catechese in een kerk in Wuppertal. Gisteren de eerste les van kardinaal Simonis. Er werd gebeden voor Taizé-stichter Roger Schutz, maar de stemming werd er niet door beheerst.

Twee videoschermen, een hippe breakdance-groep en een heuse katholieke rap – dit is catechese nieuwe stijl. Het is vol in de protestantse Friedhofkerk, die deze week aan het Nederlandse kamp in Wuppertal ter beschikking is gesteld. En er wordt –- zoals bijna overal op de WJD – veel gejuicht. Voor elkaar, als welkom, voor een rockbandje en voor twee vlotte presentatrices die een getuigenis houden over hoe Toronto 2002 een ’keerpunt’ in hun leven was. Katholieke jongeren oogden zelden zo ’EO’.

Ook de plaatselijke dominee, die broederlijk tussen de jongeren zit, krijgt een applausje, al is het niets in vergelijking met het gejoel dat kardinaal Simonis ten deel valt. Iemand zegt deftig, alsof de koningin de zaal betreedt: ’de kardinaal!’ – en prompt komt het dak weer bijna naar beneden.

De kardinaal laat het zich welgevallen, maar zet ernstig de toon met een kort gebed voor Roger Schutz. Ook de eerste woorden van de presentatoren waren aan hem gewijd. Simonis: ,,Frère Roger was een buitengewoon groot mens. Je hoort tegenwoordig vaak de term spiritualiteit, nou híj was spiritueel. Laten we bidden voor hem en voor de eenheid van alle christenen, waarvoor hij zo veel heeft betekend.’’

Bij het horen van de naam van de vermoorde geestelijke zijn nog veel vragende blikken te zien, maar als duidelijk is dat het om de stichter van Taizé gaat, gaan de hoofden in gebed omlaag.

Simonis houdt een gps-apparaatje in zijn hand, daar zit volgens hem een vriendelijke dame in, die hem in zijn auto de weg wees van Utrecht naar Keulen. Maar het oriëntatie-systeem is niet perfect: ,,Tijdelijke omleidingen en nieuwe wegen kent het vaak niet.’’

Met behulp van geprojecteerde sheets legt de kardinaal uit dat God volgens hem het perfecte gps-systeem is, ’mét ingebouwd aanvullings- en correctiesysteem.’ De ’g’ staat volgens Simonis voor ’geliefd en geroepen’. ,,Je bent niet zomaar toevallig op deze wereld beland.’’ De ’p’ staat voor ’pelgrim en prutser’. ,,We willen het goede, maar blijven zwak en zondig. Ik ben een prutser-pelgrim’’, zegt de kardinaal, die wel eens een minder gepassioneerde toespraak heeft gehouden. De ’s’ staat voor ’saved en ster’, de ster die de drie koningen in het gelezen Mattheüs-evangelie volgden op weg naar Christus. Elk punt voorziet hij van bijbelcitaten, die eveneens geprojecteerd worden. De kardinaal maakt zich ernstige zorgen over de ’geestelijke en intellectuele luiheid’ van de jeugd, die zich te veel zou laten leiden door wispelturige gevoelens. Als hij tot slot nog even iets optimisch zegt, is de opluchting voelbaar.

Na zijn lezing van minstens drie kwartier krijgt de kardinaal een nog harder en langer applaus dan aan het begin. Is dit puur het festivalgevoel van de WJD, of zijn deze jongeren werkelijk fan van Simonis? Bij navraag blijkt er hier en daar best behoefte te zijn aan het stellen van – al was het maar één – kritische vraag. Maar dat zit niet in het programma. Irene Vanderfeesten (24), debuterend deelneemster: ,,Ik vond het best interessant, maar ik zou liever een persoonlijk gesprek met hem aangaan dan alleen zijn ervaringen aanhoren.’’

Die persoonlijke gesprekken volgen wel, maar dan in kleine groepjes, met begeleiders die vaak slechts enkele jaren ouder zijn dan de deelnemers. Daarna verspreiden ruim twintig priesters zich rond de kerk om de biecht af te nemen. Op klapstoeltjes nemen de jongeren plaats, na de lange rij getrotseerd te hebben. Zou het drukker zijn vanwege het dringende advies van Simonis om toch vooral de sacramenten te blijven ontvangen?

Joep Hol (19): ,,Na de biecht ben je weer zo onschuldig als een kind.’’ Hij gaat regelmatig te biecht, maar vandaag was ’heel speciaal’, omdat hij bij bisschop De Jong was. Joep: ,,Biechten bij een bisschop is net zoiets als rijles van Michaël Schumacher.’’

Bisschop Wiertz (Roermond) staat een stuk brood te eten, dat uit plastic zakken wordt uitgedeeld. Volgens hem zijn de WJD ’enorm identiteitsbevorderend’. Zelf ervoer hij iets vergelijkbaars toen hij als jonge priester Taizé bezocht. Wiertz: ,,Roger Schutz heeft mij toen gezegend, zijn handen op mijn hoofd.’’

Volgens Wiertz kan Schutz worden bijgeschreven in het rijtje ’moderne heiligen’, naast moeder Teresa en de vorige paus. Wiertz: ,,Schutz ontsteeg de oecumene, hij had geen afweerverschijnselen meer. Niet dat hij alles door elkaar wilde roeren, maar de verschillen waren bij hem irrelevant.’’

Schutz werd in zijn rug gestoken tijdens een gebed. Kan Wiertz zich voorstellen dat sommige jongeren wellicht niet begrijpen dat God zoiets laat gebeuren – als toeval niet bestaat, zoals kardinaal Simonis ze zojuist voorhield? Wiertz: ,,Op de een of andere manier past dit bij hem. Ik wil de gruwelijke daad allerminst goedpraten, en ik had het hem natuurlijk ook niet gegund. Maar om zo te sterven, zich zo volledig te geven, zonder nog rustig te kunnen genieten, dat is óók mooi. Het maakt hem tot een icoon van christelijk lijden.’’

Op de trap voor de kerk zitten een jongen en een meisje te zoenen in de zon. Benno van den Boogaard (18) en Christa Bisschop (16) hebben elkaar donderdag voor het eerst ontmoet tijdens het voorprogramma, en sinds maandag hebben ze verkering. Ze zijn beiden katholiek opgevoed, maar ze hebben ook allebei de nodige twijfels over het geloof. In elk geval hebben ze nu elkaar gevonden, zeggen ze stralend.

Trouw, 18-08-2005