Koerswijziging yuan bevestigt China’s sleutelrol


Met de waardevermeerdering van hun yuan hebben de Chinezen geen knieval gemaakt voor de VS, maar hun sleutelrol in de wereldeconomie versterkt.


De Chinese centrale bank kondigde donderdag aan dat de yuan niet langer vast zit aan de dollar. De Chinese munt mag dagelijks 0,3 procent van de ruilverhouding met de dollar afwijken. Doet de yuan dat, dan wordt aan het eind van de dag een nieuwe spilkoers vastgesteld, waarvan de munt de volgende dag weer 0,3 procent mag afwijken. De ijzeren koppeling die er was met de dollar, is nu van rubber.

De Verenigde Staten, maar ook Europa, hebben lang aangedrongen op een dergelijke stap. Door de koppeling aan de dollar werd de yuan kunstmatig laag gehouden, zeiden zij. Dat zou de Chinese export hebben bevoordeeld; de ondergewaardeerde yuan hield de Chinese exportproducten goedkoop. Oneerlijke concurrentie!

Dat probleem is met de koerswijziging van de Chinese centrale bank niet uit de wereld. Op de eerste dag van het nieuwe Chinese beleid verhoogde de centrale bank de yuan om te beginnen een dikke 2 procent in waarde. Dat zal de expansie nauwelijks afremmen. De Chinese export naar de VS was het vorig jaar zo’n 160 miljard dollar groter dan de import uit dat land. En in het handelsverkeer met de Europese Unie beliep het Chinese overschot een kleine 80 miljard euro.

De yuan moet flink de hoogte in wil er een substantiële verandering komen in die handelsverhoudingen. Zo ver laat de Chinese centrale bank het niet komen. Het is in theorie mogelijk dat de yuan nu iedere dag zijn speelruimte volledig benut, en de spilkoers dagelijks naar boven moet worden bijgesteld. In dat geval zal de yuan over een jaar bijna 8 procent zijn gestegen.

De markt zou de Chinese munt in die richting kunnen duwen, als er massieve speculatieve bewegingen mogelijk zouden zijn. Een centrale bank die zegt de koers van zijn munt binnen een nauwe band te houden, roept speculatieve bewegingen over zich af. Maar in dit geval is er van vrije valutahandel geen sprake; de Chinese centrale bank heeft controle over de handel in de eigen munt en hoeft geen speculant te vrezen.

De Chinezen kunnen dus ook zelf bepalen hoe snel de yuan in waarde zal stijgen. Gisteren werden door analisten alle mogelijke stijgingspercentages genoemd. Maar feit is dat iedereen moet afwachten wat de Chinese centrale bank zal doen.

Je mag ervan uitgaan dat de Chinezen hun snel groeiende export iets willen afremmen. De Chinese economie wordt door die export nog steeds hard opgejaagd, met name de bedrijfsinvesteringen. Al te drieste groei kan leiden tot overcapaciteit en een harde terugval. Eerdere pogingen om de groei iets te temperen hebben weinig effect gehad. Door de yuan enige bewegingsvrijheid te gunnen, schept de Chinese centrale bank meer mogelijkheden om de economische ontwikkeling te beïnvloeden.

Voor de koers van de yuan kijkt de Chinese centrale bank niet alleen naar de dollar, maar naar een mandje van munten. Maar de Chinezen hebben niet gezegd welke munten dat mandje bevat. Naast de dollar zal de euro erin zitten, en de Japanse yen. Maar in welke verhouding weet niemand. Ook dat tekent de groeiende rol van China in het monetaire spel. Met het loslaten van de ijzeren koppeling aan de dollar nemen de Chinezen hun criticasters in de VS en Europa de wind uit de zeilen. Maar zij doen dat op eigen voorwaarden en in eigen tempo.


Trouw, 23/07/2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB