actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Koppels grijpen te snel naar ivf

Koppels grijpen te snel naar ivf

BRUSSEL - Er zijn steeds meer in-vitrofertilisaties (ivf), ook bij jonge vrouwen. Verhalen uit de praktijk sterken de Hoge Gezondheidsraad in zijn vermoeden dat er overconsumptie is.

Er wordt te snel en te gemakkelijk gegrepen naar in-vitrofertilisatie (ivf), een vruchtbaarheidsbehandeling. Tot die conclusie komt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) in een advies aan de federale minister van Volksgezondheid.

Een werkgroep van de HGR met voortplantingsartsen maar ook met onder anderen toxicologen en ethici, heeft de evolutie in de periode 2004-2008 nader bekeken. Sinds 2003 worden zes ivf-pogingen terugbetaald door de ziekteverzekering.

Het blijkt dat het aantal ivf-behandelingen met bijna een kwart is toegenomen, van 14.543 naar 17.659. Bij vrouwen boven de veertig is dat zelfs met de helft. Die groei is te verklaren door de latere leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen, dat kan met de carrière of nieuwe relaties te maken hebben.

Maar ook bij jongere vrouwen, onder de 35 jaar, neemt ivf toe, met een vijfde. ‘En dat stemt tot nadenken', vindt professor Petra De Sutter (UGent), voorzitter van de werkgroep. ‘We kunnen het niet hard maken met ons onderzoek maar verhalen uit de praktijk bevestigen ons vermoeden. Koppels vragen sneller naar ivf. Dat past in de consumptiemaatschappij, die zich ook in de geneeskunde manifesteert. Mensen willen zwanger worden, en wel meteen. Als de ene arts ivf weigert, stappen ze naar aan andere. Ze menen recht te hebben op hun zes pogingen. Zelfs als de alternatieven nog niet alle kansen gekregen hebben, of als de behandeling geen uitzicht op slagen heeft.'

Ivf is duur is voor de gemeenschap. Het kost de patiënt 200 tot 300 euro, wat laagdrempelig is, maar de ziekteverzekering hoest 3.000 tot 4.000 euro op.

‘De lage drempel is goed, maar de slinger is wellicht te ver doorgeslagen', vindt De Sutter. ‘Het blijft tenslotte een zware behandeling waar risico's aan verbonden zijn.'

De Hoge Raad wil vermijden dat de overheid zegt: het loopt de spuigaten uit, we gaan niet meer terugbetalen. ‘Dat zou erg zijn voor de mensen die echt behoefte hebben aan ivf', zegt De Sutter. ‘Daarom is de Raad voorstander van criteria voor een meer selectieve toepassing. Ook al weten we dat dat in het veld wat moeilijk kan liggen.'

De stijging van het aantal ivf-behandelingen heeft volgens de Hoge Raad in ieder geval niets te maken met een verminderde vruchtbaarheid. ‘De laatste bevindingen tonen aan dat er niets mis is met de eicellen en het sperma in België, in tegenstelling tot eerdere alarmerende studies', zegt De Sutter. ‘We krijgen minder kinderen maar we zijn niet minder vruchtbaar.'

Evenmin heeft het te maken met een grotere toestroom van buitenlandse patiënten. De overheid vreesde dat wij een soort eldorado geworden waren voor eiceldonatie, maar uit de cijfers blijkt dat niet. Het neemt zelfs af. In 2003 waren er 185 patiënten, in 2007 120.

De aftredende minister van Volksgezondheid, Laurette Onkelinx (PS), wil liever niet reageren op het advies van de Hoge Raad. ‘Dat ligt moeilijk voor een regering van lopende zaken en ivf is bovendien een ethische kwestie die eerst het parlement aangaat.'

Marleen Temmerman, bekend gynaecoloog en SP.A-senator, wil daar het voortouw in nemen. ‘Wellicht moeten we het aantal vruchtbaarheidscentra beperken om het medisch shoppen tegen te gaan en moeten we strenger zijn in de toepassing. Maar daarmee alleen lossen we het niet op. We moeten ook de vraag naar ivf doen afnemen. Dan zullen we de maatschappelijke context voor vrouwen zo moeten veranderen dat ze op jongere leeftijd kinderen krijgen, door een betere combinatie werk-gezin.'

DS, 23-12-2010 (Tom Ysebaert)