Het verlichten van de schuldenlast is geen historische maar een eerste stap


Een goed idee heeft vele vaders en een goed idee dat ook nog eens wordt uitgevoerd, krijgt al gauw het predikaat historische doorbraak.



De honderd procent kwijtschelding van de schulden van achttien voornamelijk Afrikaanse landen is een goed idee, alleen dateert het niet van dit weekeinde. In 1999, toen de zeven rijkste landen in Keulen besloten een groep van veertig arme landen in aanmerking te laten komen voor schuldkwijting, kon je nog met enig fatsoen spreken van een historisch moment. Zeker omdat het toen om een bedrag ging dat aanzienlijk hoger lag dan de 18 miljard dollar die nu wordt weggestreept.

Bij alle euforie over de maatregel dient nadrukkelijk de reductie te worden beschouwd die Irak afgelopen jaar heeft gekregen, op voorspraak van de Verenigde Staten. Ongeveer tachtig procent van de Iraakse schuld ging uit de boeken. En dat voor een land dat, anders dan veel Afrikaanse landen, op een olieplas leeft. In die zin was het ook nauwelijks te verkopen geweest Afrika te onthouden wat Irak al heeft gekregen.

Historisch gezien mag het dan geen doorbraak zijn, wel is sprake van het wegpoetsen van historische fouten. De Afrikaanse schulden dateren uit de jaren zeventig. In die tijd was de heersende gedachte dat de ontwikkeling van lage inkomenslanden kon worden gestimuleerd door zwaar te investeren in importvervangende industrie en infrastructuur. Voor dat doel werd zwaar geleend.

Die schuldenlast werd nog eens vergroot toen in het begin van de jaren tachtig de grondstoffenprijzen in elkaar zakten en de olieprijs steeg. De dalende opbrengsten van exporten werden gecompenseerd door meer te lenen. Droogtes, burgeroorlogen, slecht bestuur, corruptie en het getouwtrek van de grote machtsblokken ten tijde van de Koude Oorlog droegen bij aan financiële nood. Nood die nu gelenigd wordt. Niet voor het eerst -de schuldverlichting waartoe dit weekeinde werd besloten, is de zesde sinds 1991. Daaruit mag blijken dat schuldverlichting slechts de symptomen bestrijdt van de kwaal die door slecht economisch beleid en onverantwoord uitleengedrag wordt geschapen. De echte redding van Afrika is pas nabij als het continent bij de wereldeconomie wordt betrokken. De kans daarop krijgt de wereld eind dit jaar bij de top van de wereldhandelsorganisatie WHO in Hongkong.


Trouw, 14-06-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB