Studie bewijst: Marokkaan wordt in rechtszaal anders beoordeeld dan Belg

BRUSSEL - Het is bewezen: in de rechtszaal beoordelen we Marokkanen anders dan Belgen. Als ze schuldig pleiten en zich niet kwaad maken, komen ze er met een lichtere straf vanaf dan wanneer een Belg op dezelfde manier reageert.

De opmerkelijke resultaten komen uit het doctoraatsonderzoek van Christophe Leys van de faculteit psychologie aan de ULB. Hij onderzocht of we beklaagden anders beoordelen naargelang de emoties die ze tonen in de rechtszaal. Hij liet 160 proefpersonen met een verschillende achtergrond een zware diefstal bestuderen. De feiten bleven dezelfde, alleen was de diefstal in het ene geval gepleegd door iemand met een Belgische naam en in het andere geval door iemand van Marokkaanse afkomst. Hij ging vervolgens na welke straf de proefpersonen zouden geven, en of er een verschil was naargelang de beklaagde zich schuldig voelde en zich kwaad maakte. Wanneer een dader geen enkel greintje spijt toont en zich ook nog eens boos maakt, zijn we het er snel over eens: dat verdient een strenge straf, ongeacht de nationaliteit.

'Maar het is opvallend dat we Marokkanen een lichtere straf geven als ze spijt hebben en zich niet kwaad maken in de rechtszaal', zegt Christophe Leys. 'Het is voor ons het teken dat ze zich goed geïntegreerd hebben in onze maatschappij. Er leeft namelijk een sterk vooroordeel tegenover migranten van Noord-Afrikaanse afkomst en dat is dat ze weinig berouw tonen en zeer opvliegend zijn. Als ze niet aan dat stereotype beantwoorden beoordelen we ze dus gunstig.'

Het vreemde is dat we een Belg die zich op dezelfde manier gedraagt, juist een extra strenge straf zullen opleggen. 'Die Belg heeft geen enkel excuus voor zijn slechte gedrag. Als hij óf zijn onschuld blijft uitschreeuwen óf kwaad wordt, verbaast ons dat. Dan moet er wel een verzachtende omstandigheid zijn en oordelen we milder.'

Geen discriminatie
Voor de onderzoeker is dit geen bewijs van discriminatie. 'Ten eerste omdat er onder de proefpersonen te weinig magistraten zaten. Ik kan niet zeggen dat dit gedrag typerend is voor dé rechters in ons land. Ten tweede omdat het voor een Marokkaan soms voordeliger kan uitvallen dan voor een Belg. Ik heb alleen willen aantonen dat we de emoties van allochtone beklaagden anders beoordelen dan die van Belgische. Dat is nog nooit eerder aan bod gekomen in onderzoek naar de reden waarom er zoveel allochtonen in onze gevangenissen zitten. Dit is maar één element, naast een heleboel andere.'

Bron: Het Nieuwblad, 06/11/2010, Elke Mussche

Eigen mening: Ik vind dit toch wel een straf onderzoek. Belgen die dezelfde daden hebben gepleegd en dezelfde emoties en gedrag hebben vertoond in de rechtzaal als Marokkanen, worden toch nog steeds strenger gestraft dan die Marokkanen. Ik vind dit absoluut niet kunnen. De mensen zeggen altijd dat we iedereen hetzelfde moeten behandelen, maar dan gaan ze in de rechtzaal wel zo'n streken uithalen, om het zo maar te zeggen. En dan verschieten ze ervan dat de Belgen racistisch worden. Ik vind dat iedereen gelijk is voor de wet en dat we allemaal gelijk behandeld moeten worden. Het is niet omdat iemand een naam van andere afkomst heeft dat we medelijden moeten gaan krijgen. Zijn daden zijn even erg dan als een Belg de feiten zou hebben gepleegd.

De onderzoeker zegt nu op het einde wel dat dit geen bewijs is van discriminatie, maar dat het onderzoek uitwijst dat de emoties van Belgen en allochtonen anders worden geïnterpreteerd. In mijn ogen gaat dit wel de richting uit van discriminatie. Want aan de hand van die emoties gaan we de mensen afstraffen.