actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Weer evacuaties uit vrees voor tweede giflek in Hongarije

Wanneer breekt de muur?

BRUSSEL - Hongarije balanceert tussen hoop en vrees. Dat de noordelijke muur van het slibreservoir doorbreekt, lijkt onvermijdelijk. Een dam moet een nieuwe gifstroom tegenhouden.

De berichten over de giframp in Hongarije volgen elkaar in snel tempo op, en de teneur varieert van pessimisme naar optimisme en weer terug. Zaterdag was het de eerste minister zelf die de noodklok luidde. 'We hebben vastgesteld dat de scheur in de noordelijke muur van het reservoir in de nacht van vrijdag op zaterdag ruim zeven centimeter groter is geworden', zei Victor Orban. 'Dat is een zeer gevaarlijke evolutie waarmee we geen rekening hadden gehouden. De muur zal hoogstwaarschijnlijk instorten. Misschien gebeurt het vandaag of morgen.'

Zondagochtend werd de stemming iets positiever. Omdat de scheur tijdens de nacht niet groter was geworden, groeide de hoop dat de muur het misschien wel eens zou kunnen houden. Maar in de namiddag werd de toon opnieuw pessimistischer. 'Eigenlijk gaan we ervan uit dat de muur het zal begeven. De scheur is een halve meter breed en 20 meter lang. Het kan niet anders of de breuk komt er', zegt Gyorgyi Tottos, woordvoerster van de reddingwerkers.

De vraag is alleen: wanneer breekt hij door? Het Hongaarse reddingsteam houdt een race tegen de tijd. Het is immers bezig een dam te bouwen die de gifstroom moet beletten opnieuw door de dorpen Kolontar en Devecser te stromen. 'We hebben naar schatting drie dagen nodig voor de dam klaar is. Als de muur het zolang houdt, kunnen we het ergste vermijden.'

Het kleine Kolontar is bijna volledig geëvacueerd, in het grotere Devecser heeft iedereen de opdracht gekregen klaar te staan om onmiddellijk te kunnen vertrekken. Iedereen mag één koffer meenemen.

Vraag is ook hoe groot de gifstroom zal worden, mocht de muur doorbreken. Volgens Tottos zal er dan ongeveer 500.000 kubieke meter slib wegvloeien. Dat is minder dan tijdens de eerste breuk, toen ongeveer 700.000 kubieke meter blubber wegstroomde. Nog volgens Tottos is de substantie die nu nog in het reservoir zit, niet meer of minder toxisch dan de weggevloeide massa. 'Bovendien is het slib dat achtergebleven is, minder vloeibaar waardoor, bij een dijkbreuk, de omvang beperkter blijft.'

'Toch is het nog altijd niet duidelijk welke giftige stoffen er allemaal in het slib zitten', zegt milieuactivist Gergely Simon. 'Er is nu ook sprake van sporen van arseen en kwik. Er moeten dus nog veel meer stalen onderzocht worden voor de volledige omvang van de ramp duidelijk wordt.'

Tot nog toe blijft die 'beperkt' tot de overspoelde dorpen en de rivier Marcal. Het water van de Donau stroomafwaarts wordt dagelijks onderzocht, maar de kwaliteit ervan blijft stabiel.

Volgens Simon is het grootste gevaar voor de bevolking van de dorpen het stof dat nu aan het opwaaien is. 'Het slib is immers opgedroogd en geeft rood stof af. Niet iedereen loopt met mondmaskers op. Er wordt nu altijd gewaarschuwd dat het stof stoflong kan veroorzaken.'

DS, 11-10-2010