Van zieke mensen die doodgraag leven

ADEM
Van: Hans Van Nuffel.
Met: Stef Aerts, Wouter Hendrickx, Marie Vinck, Anemone Valcke, Rik Verheye.
98 min.


'Adem' heeft klasse en een verschroeiend tempo: de film over mucoviscidosepatiënten vermijdt handig om de zoveelste probleemprent te worden en barst van de 'lust for life'.


Tom, zijn broer Lucas, zijn vriend Xavier, diens vriendinnetje Anneleen: allemaal hebben ze mucoviscidose. Als ze iemand leren kennen die de ziekte niet heeft, zoals Eline, dan heeft die weer een resistente bacil, zodat ze maanden in een isoleerkamer in het ziekenhuis moet doorbrengen. En het leuke is: Adem gaat niét over mucoviscidose, maar over leven.

In de marge van de film zie je nochtans met documentaire precisie de metingen, de onderzoeken, het wachten op een donorlong die je leven kan rekken. En het is vast geen toeval dat de regisseur Hans Van Nuffel Tom in de eerste scène introduceert als een soort studieobject voor doctoraatsstudenten.

Van Nuffel, die de film regisseerde en met Jean-Claude Van Rijckeghem het krachtige scenario schreef, kent de wereld als mucopatiënt uit eerste hand. Natuurlijk beheerst de ziekte het leven van de personages. Gesprekken beginnen onveranderlijk met de vraag hoeveel longcapaciteit iemand nog heeft, en van nieuwe kennissen vraag je 'is die ook muco' (niet: 'heeft die ook muco'). Maar ze willen hun leven er niet door laten bepalen. 'Ik wil mijn dromen kunnen opeten', zegt Tom.

Als hij in het ziekenhuis de rijkeluiszoon Xavier ontmoet, die er net zo over denkt, vliegen ze er samen stevig in: het Kanaal overzwemmen is opeens een niet-onrealiseerbare droom, tot onbegrip van Toms ouders. Ook bij de jongelui zelf slaat de twijfel over de toekomst regelmatig toe: Tom ziet niet altijd de zin van een diploma in, Xavier vindt het onverantwoord dat zijn vriendin Anneleen een kind op de wereld wil zetten.

Tom wordt met vaart, gevoel en humor gespeeld door Stef Aerts - goed gedaan, Bas uit de Rodenburgs! - en de rol van de snoeverige Xavier is Wouter Hendrickx wel toevertrouwd. De rol van Eline (Anemone Valcke) en vooral van Anneleen (Marie Vinck) hadden een beetje meer uitgewerkt mogen zijn. Het zijn immers de vriendinnen die de mannen dwingen om verder te denken dan de nabije toekomst; vooral de motivering van Anneleen om een kind te willen dat ze waarschijnlijk niet groot ziet worden, is voer voor een boeiende discussie. En Jimmy (Rik Verheye), de beste niet-mucovriend van Tom, is nu te veel een hooligan zonder reliëf, een vreemde uitzondering in deze afgeronde film.

Wel geweldig is de overvloedige, zwarte humor: de film is wars van enige sentimentaliteit, maar daarom niet ongevoelig. Naarmate de tijd schaars wordt, worden de vragen en dilemma's nijpender: behalve vrienden zijn Tom en Xavier natuurlijk ook rivalen. Een slim, volwassen slot rondt Adem mooi af; geen enkel moment heeft hij gedreigd de zoveelste probleemfilm-van- de-week te worden.


Blog DS, 09-09-2010 (Inge Schelstraete)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB