actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Wat kan nog en wat niet?

BRUSSEL - Een onderhandelde oplossing bereiken voor de splitsing van BHV lukt niet. Kunnen we die dan doordrukken met de Vlaamse meerderheid? Eigenlijk niet of nauwelijks. Het kan jaren duren. Dan toch maar weer aan de tafel?

Dan toch maar weer aan de tafel gaan, suggereerde CD&V-voorzitter Marianne Thyssen. Zijn er geen andere wegen? Jawel, maar alleen lange.

Kunnen de Vlaamse partijen de splitsing goedkeuren?

Ja, maar. Het wetsvoorstel dat de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde splitst, is in november 2007 goedgekeurd door een meerderheid in de kamercommissie: alle Vlaamse leden stemden voor, op één onthouding na (Groen!). De Vlaamse meerderheid kan dit op de agenda van de plenaire vergadering zetten: er zijn ruim dertig dagen verstreken sinds de Senaat op 18 maart advies gaf over het belangenconflict dat de Duitstalige Gemeenschap had aangespannen. Het overlegcomité van de regeringen deed niets in die tijd.

Voor zover bekend zijn alle Vlaamse partijen bereid het wetsvoorstel dan goed te keuren.

Kan men dit nog vertragen?

Ja, op twee wijzen. De Franstalige partijen kunnen de alarmbelprocedure toepassen. Gisteravond waren ze daar al (bijna) mee rond: drie kwart van de leden van de Franse taalgroep ondertekenden een motie die zegt dat het wetsvoorstel de verhoudingen tussen de gemeenschappen verstoort. De ministerraad - ontslagnemend of niet - heeft dan dertig dagen om een advies te geven. Daarna kan gestemd worden.

Het Parlement van het Brussels Gewest kan ook nog een belangenconflict inroepen. Dat schort de parlementaire procedure ook op, voor ruim twee maanden.

Is de splitsing meteen wet als de Kamer ze goedkeurt?

Neen. De Senaat kan het goedgekeurde ontwerp evoceren. Het volstaat dat 15 senatoren dit vragen. De Senaat kan de tekst ongewijzigd houden of amenderen. Bij amendering moet de Kamer er zich opnieuw over buigen. Volgens professor Paul Van Orshoven (KU Leuven) is het niet uit te sluiten dat in de Senaat ook nog eens de alarmbel geluid wordt en de rist belangenconflicten ingeroepen wordt.

Als al die kapen genomen zijn, is de wet nog geen wet. De regering en de koning moeten ze ondertekenen. Een ontslagnemende regering kan zo'n wet nog ondertekenen en volgens Van Orshoven volstaat het zelfs dat één minister tekent. Professor Johan Vande Lanotte (UGent, SP.A) meent van niet; hij zegt dat de regering een collegiaal orgaan is. Technisch-juridisch volstaat één minister, houdt Van Orshoven vol. Maar het is niet zeker of zo'n minister gevonden wordt. En dan moet de koning nog willen ondertekenen.

Moet met de splitsingswet helemaal van nul worden begonnen na verkiezingen?

Niet helemaal, maar alle vertragingsmechanismen kunnen opnieuw gebruikt worden. Dat kan weer jaren duren.

Kan de regering doorgaan als ze haar ontslag aanbood?

Ja. De regering is maar ontslagnemend als de koning het ontslag aanvaard heeft; dat is nog niet gebeurd. Ze kan haar eensgezindheid hervinden, er kan een regering gevormd worden met een andere samenstelling, het kan zelfs dat de regering doorgaat zonder Open VLD - ze heeft nog een meerderheid van 1 zetel (76/150).

Móéten er geen verkiezingen komen als de regering valt?

Neen. Het is zelfs de vraag of er verkiezingen kúnnen komen (zie kader). Als de koning het ontslag van een regering aanvaardt, wordt het parlement ontbonden áls dat er zelf mee instemt. De koning heeft het nog niet aanvaard. Hij kan ook een formateur benoemen om een nieuwe regering te vormen. Dan zal het parlement zichzelf wellicht niet ontbinden. Er komen ook verkiezingen als het parlement een motie van wantrouwen goedkeurt of een motie van vertrouwen afkeurt, of als Kamer én Senaat eenzelfde verklaring tot herziening van de grondwet goedkeuren.

Blog DS, 23-04-2010 (Guy Tegenbos)