’Heilige Graal ligt onder Turks toilet’


Geplaatst op 26/4 '05 om 13:31u
Door Theo Borgermans (Bron: Rotterdams Dagblad)


ROTTERDEM (RKnieuws.net) - Eeuwenlang heeft het mysterie van de Heilige Graal, waaruit Jezus zou hebben gedronken tijdens het laatste avondmaal, de christelijke wereld bezig gehouden. De drinkbeker zou nog bestaan en zich in Italië bevinden, in Frankrijk of zelfs in Canada. De koortsachtige speurtocht naar de San Greal werd weer actueel door de bestseller van Dan Brown, de Da Vinci Code. De Turkse archeoloog Jozef Naseh zegt te weten waar de beker zich bevindt: in het Turkse Antakya, ’de tweede heilige stad na Jeruzalem’.



Twee jaar geleden zakte in Antakya plots de toiletvloer van een bewoond huis in. In het gapende gat was eerst alleen vervuild water te zien. Maar al snel werden de eerste omtrekken zichtbaar van kolossale pilaren en wanden. De geschrokken bewoners namen direct contact op met het hoofd van hun orthodox-christelijke kerk, de archeoloog Jozef Naseh.

’’Ik kon mijn ogen niet geloven,’’ zegt Naseh. ’’De ruïne staat volledig onder water, dus ik kan nog niet precies zeggen wat het is. Het kan ook een kapel, of een paleis zijn. Maar mijn gevoel zegt me dat het een kerk is. Antakya telde ooit 600 kerken, waarvan een groot aantal door twee zware aardbevingen verloren is gegaan.’’

Opgewonden vertelt Naseh hoezeer hij ervan overtuigd is dat de Heilige Graal zich in deze ’verdronken kerk’ moet bevinden. De archeoloog tovert boeken en oude kaarten tevoorschijn in zijn werkkamer, naast de orthodoxe kerk. Op zijn bureau ligt een exemplaar van de bestseller de Da Vinci Code. ’’Ik bewonder Dan Brown. Maar ik begrijp niet waarom hij alleen is gefixeerd op de westerse christelijke cultuur. Hij heeft nooit onderzoek gedaan naar het christendom in het oosten, terwijl het hier allemaal is begonnen.’’

Paulus

Het was in het Turkse Antiochie, in het uiterste zuidoosten van de Middellandse-Zeekust, waar de apostel Paulus predikte en de volgelingen van Jezus voor het eerst ’christenen’ werden genoemd, weet Naseh. ’’Antakya mag dan in een overwegend islamitisch land liggen, maar het is na Jeruzalem de tweede heilige stad.’’

Naseh, een Turks sprekende Arabische christen, noemt het opmerkelijk dat weinig mensen weten dat het christendom wijd is verspreid binnen de grenzen van het zuidoosten van Turkije, een deel van het vroegere Mesopotamië, dat verder bestond uit Syrië, Noord-Irak, Jordanië en Libanon. Antakya kent een interessante geschiedenis. En die weerspiegelt zich in de christelijke sfeer die de stad uitademt.

Het krioelt er van talrijke cadeauwinkeltjes met Maria- en Jezusbeeldjes, kruizen, bijbels en kopieën van oud christelijke kunst. In het centrum staat een archeologisch museum met verzamelingen van mozaïeken uit de Romeinse tijd, en een in de rotsen uitgehouwen kerk, waar volgens de overlevering Petrus het evangelie predikte.

De bevolking in Antakya, dichtbij de Syrische grens, spreekt Turks, maar de voertaal is er Arabisch. In deze regio wordt naast Armeens bovendien nog Aramees gesproken, de taal van Jezus en zijn apostelen. Mesopotamië werd 4500 jaar bewoond door Aramese christenen; in Turkije leven nu zo’n 30.000 Arameeërs.

Het huidige Antakya groeide in de tijd van het Romeinse rijk uit tot een stad met meer dan een half miljoen inwoners. Eén van de eerste christelijke gemeenschappen buiten Palestina werd in Antiochië gevormd. Door zijn gunstige ligging aan de haven, koos de apostel Paulus Antiochië als uitvalsbasis voor zijn zendingsreizen naar Griekenland en Klein-Azië.

Maria

’’Na de dood van Jezus kwamen zijn volgelingen naar deze stad, ook zijn moeder Maria trok via Antakya naar het Turkse Efes, aan de Egeïsche Zee,’’ vertelt Naseh. ’’Ik denk dat één van hen de Heilige Graal bij zich droeg. Want Jezus had immers gezegd, dat de beker zijn lichaam en zijn bloed symboliseerde.’’

Zodra de archeoloog toestemming krijgt van het ministerie van Cultuur, wil hij beginnen met de opgravingen in de verdronken kerk. Zijn team is paraat. ’’Mijn hele beroepsleven ben ik al op zoek naar de Heilige Graal,’’ zegt Naseh. ’’Het is mijn grootste droom om de beker te vinden. En ik weet dat ik mezelf niet zal teleurstellen.’’ (tb)