actualiteitsforums - Enkele post bekijken - ‘Leerplicht volstaat niet meer'

Antwerpen telt meer spijbelaars

ANTWERPEN - Het Antwerpse Centraal Meldpunt voor Risicojongeren (CMP) kreeg vorig schooljaar meer dan tweeduizend meldingen binnen. Dat recordaantal komt door de betere registratie.

2.148 meldingen over jongeren met gedrags- of spijbelproblemen liepen vorig schooljaar op het Centraal Meldpunt voor Risicojongeren in Antwerpen binnen. Ter vergelijking: sinds 2003 werden in totaal 6.046jongeren aangemeld. Het meldpunt bestaat zes jaar, maar vorig jaar alleen al is goed voor een derde van het totale aantal meldingen.

Volgens de Antwerpse schepen van Onderwijs, Robert Voorhamme (SP.A), is die forse toename het gevolg van de goede werking van CMP. ‘Vorig jaar lanceerden we een stappenplan voor de opvolging van spijbelaars. Scholen zien duidelijk dat er iets gebeurt met hun meldingen. Het zet hen aan om strenger te registreren.'

Sinds de oprichting van het meldpunt en de aanstelling van een spijbelambtenaar in Antwerpen wordt het spijbelbeleid in de stad als een voorbeeld gezien voor de rest van Vlaanderen. Het meldpunt begeleidt niet alleen jongeren met een spijbelprobleem, ze worden ook op een wetenschappelijke manier in kaart gebracht. Per school analyseert spijbelambtenaar Sofie Van de Velde samen met haar team jaarlijks de stand van zaken.

‘Voor elke school leveren we een spijbelspiegel af', zegt Van de Velde. ‘We brengen niet alleen het aantal spijbelaars in kaart, maar ook hun geslacht, hun leeftijd en wanneer ze spijbelen. Het is de bedoeling dat scholen er mee aan de slag gaan. Want of en hoeveel er gespijbeld wordt, heeft te maken met de schoolcultuur die er heerst. Sommige dingen zijn redelijk gemakkelijk op te lossen. In een bepaalde school bijvoorbeeld spijbelden er opmerkelijk veel leerlingen op dinsdag. Bleek dat ze zich die dag moesten verplaatsen van een campus naar een andere. Daarvoor moesten ze door een gezellige wijk. Er kwam zo goed als niemand aan in die tweede campus. In die wijk is er meer toezicht gekomen en zo hebben we het probleem kunnen oplossen.'

In het secundair onderwijs in Antwerpen was 14,8 procent van de leerlingen vorig schooljaar tien of meer halve dagen onwettig afwezig. 60 procent daarvan liep school in het deeltijds beroepsonderwijs. Ten opzicht van het schooljaar daarvoor (2007-2008) steeg het aandeel spijbelaars in het beroepsonderwijs met vijf procent. In het TSO was er een zeer lichte stijging merkbaar en in het kunstonderwijs (KSO) een lichte daling.

Het meldpunt kreeg in 2007-2008 zelf 840 meldingen binnen over spijbelaars. ‘Die kwamen bij ons terecht via de scholen, de CLB's of de politie', zegt Van de Velde. Een driehonderd van hen werden naar de jeugdbrigade doorverwezen. Dertig keer moesten de ouders een boete betalen, omdat ze niet wilden meewerken om het probleem op te lossen. ‘Slechts zeer uitzonderlijk moeten ouders een boete betalen. Via de jeugdrechtbank wordt er veel vaker een rondetafel georganiseerd om samen tot een oplossing te komen', zegt Van de Velde. ‘Want als je de ouders aanspreekt, merk je vaak dat ook zij met de handen in het haar zitten. Het heeft dan geen zin om hen te straffen.'

Van de Velde benadrukt dat problematisch spijbelen al in de basisschool begint. ‘Daarom ondersteunen we ook de basisscholen.' Sinds twee jaar brengt CMP ook daar de spijbelaars in kaart. 106van de 158 Antwerpse basisscholen hebben spijbelaars. ‘Meer dan 35 procent van die spijbelaars zijn kinderen uit het eerste leerjaar', zegt Van de Velde. ‘Dat komt door het verlengde kleuterschooleffect. Ouders beseffen niet dat hun kind vanaf zes jaar leerplichtig is. Soms zijn dat anderstalige nieuwkomers, maar het gaat ook vaak om kinderen in een problematische opvoedingssituatie.'

Het merendeel van de hardnekkigste spijbelaars (meer dan 100 dagen afwezig) zit in het derde leerjaar. Van de Velde ziet daarin de eerste tekenen van schoolmoeheid. ‘De overstap naar het derde leerjaar is groter dan die van het eerste naar het tweede leerjaar.'

DS, 09-12-2009 (Valerie Droeven)