Overlastboete voor zwartrijders op trein
• maandag 02 november 2009
• Auteur: Filip Verhoest
• Bron: www.destandaard.be
Overlastboete voor zwartrijders op trein
pdw/corelio
BRUSSEL - Treinreizigers zonder ticket riskeren een administratieve boete van 75 tot 250 euro. Bij herhaald zwartrijden of zwaardere feiten als vandalisme kunnen de Spoorwegen een stationsverbod opleggen.
Van onze redacteur

Liefst 250.267 treinreizigers zijn in 2008 betrapt op zwartrijden. De helft ervan vocht de boete die ze hiervoor van de Spoorwegen kregen, aan bij de politierechter. Met als gevolg dat ze de boete niet moesten betalen.

Voor de politieparketten is zwartrijden geen prioriteit. Sinds september geldt er wel een richtlijn van het college van procureurs-generaal: reizigers die drie keer worden betrapt op zwartrijden, komen in elk geval voor de politierechter.

Maar ook die richtlijn heeft geen einde gemaakt aan de feitelijke straffeloosheid van zwartrijders. Een politierechter in Verviers sprak vorige week een treinreiziger vrij die vier keer een boete van 200 euro had gekregen omdat hij geen geldig vervoerbewijs kon voorleggen.

Die boete is vastgelegd in de contractuele voorwaarden van het reisticket. Volgens de politierechter in Verviers volstaat dit niet en kan zo'n hoge boete alleen met een wet worden opgelegd.

De minister van Binnenlandse Zaken, Annemie Turtelboom (Open VLD), stelt nu voor zwartrijders bij het spoor een boete op te leggen via het systeem van de administratieve sancties. Zes gemeenten op de tien gebruiken dergelijke boetes in de strijd tegen overlast en vandalisme. Ook De Lijn pakt zwartrijders sinds 2007 met een administratieve boete aan.

'We willen zwartrijders op een meer eenvoudige en efficiënte manier aanpakken, naar het voorbeeld van de gemeentelijke administratieve sancties', zegt Turtelboom. 'Het gaat om minder zwaarwichtige feiten, die toch heel wat maatschappelijke overlast veroorzaken en een sanctie vereisen. Het is beter dit niet via de justitie af te handelen, maar met een administratieve boete.'

Turtelboom heeft een wetsontwerp klaar dat de controleurs van de Spoorwegen de bevoegdheid geeft een proces-verbaal op te stellen tegen zwartrijders. Zij mogen daarvoor de identiteit van personen controleren - wat ze vandaag niet kunnen. Bij weigering kunnen de controleurs de politie oproepen.

Er komen twee soorten administratieve sancties bij het spoor. De eerste is een boete tussen 75 en 250 euro voor onder meer zwartrijden, dronkenschap, dieren laten loslopen, bedelen, parkeren zonder betalen of gevaarlijk parkeren op een parkeerterrein van de NMBS.

De tweede categorie bestaat in een boete tussen 150 en 500 euro voor vandalisme, roken of gevaarlijke situaties scheppen. Daarnaast voorziet het wetsontwerp van Turtelboom in de mogelijkheid om een stationsverbod op te leggen van 15 dagen tot zes maanden. Beroep tegen een administratieve sanctie is mogelijk bij de politierechter. Ook jongeren vanaf 14 jaar kunnen een boete krijgen, met een maximum van 250 euro.


Persoonlijk vind ik dit artikel maatschappelijk relevant, omdat heel wat mensen de trein nemen. Bovendien blijkt ook uit bovenstaand artikel dat velen hierbij geconfronteerd worden met zwartrijden. Ook andere feiten als roken, vandalisme en verkeerd parkeren, zullen iedereen wel bekend in de oren klinken. Toch weten volgens mij slechts weinigen welke mogelijke gevolgen hieraan vasthangen.

Zwartrijden, dronkenschap, vandalisme, roken… Het zijn allemaal misdrijven die niet ongestraft mogen blijven. Nochtans is het etiket “zwartrijder” niet altijd gegrond. Mensen die bijvoorbeeld hun go-pass pas op de trein invullen of hun abonnement thuis vergeten, kunnen al snel een boete voor zwartrijden krijgen. Is dit dan gegrond? Volgens mij niet… Ik herinner me hierbij een artikel dat eerder dit jaar in de krant verscheen: een jongen die een boete van de conducteur kreeg voor zwartrijden. Nochtans wou hij zijn kaartje op de trein kopen, maar kreeg hij niet eens de kans om dit aan de conducteur te vragen. Hij vocht zijn boete aan en moest ze, terecht, niet betalen. Eerder deze week (woensdag) werd onze klas (op weg naar een uitwisseling in Louvain La Neuve) ook geconfronteerd met een slechtgehumeurde kaartjesknipper tijdens de ochtendspits. Iemand had per ongeluk begin- en eindstation verwisseld en moest onmiddellijk een nieuwe regel op de go-pass invullen. De conducteur moest dit ook gepaard laten gaan met de opmerking “dat zit dan op de universiteit en dan kunnen ze nog geen kaartje invullen”. Vergissen is menselijk, hoor! Dat de helft van de “zwartrijders” de boete aanklaagt, heeft volgens mij de betekenis dat een groot deel van die boetes niet terecht zijn.
Nochtans ben ik wel een voorstander van een streng optreden indien er wel een (bewuste) overtreding wordt begaan. Mensen die herhaaldelijk met opzet zwartrijden, kan men niet zomaar hun gang laten gaan. Toch vind ik dat hierbij moet opgemerkt worden dat treinkaartjes erg duur zijn. Als men wil dat meer mensen gebruik maken van het openbaar vervoer, zal hier toch iets aan gedaan moeten worden. En misschien heeft een prijsdaling wel een positief effect op het aantal zwartrijders.
Andere misdrijven als vandalisme, dronkenschap, verkeerd parkeren,… kunnen natuurlijk sowieso niet door de beugel. Hierover kan men moeilijk zeggen dat het “per ongeluk” en “niet bewust” was. Daarbij vind ik het dan ook meer dan terecht dat men een administratieve boete oplegt. Zoals in het artikel vermeld, zijn dit minder zwaarwichtige feiten die toch voor heel wat maatschappelijke overlast zorgen.