“Vanaf 1 januari volgend jaar moeten we onze grenzen ook voor werknemers van buiten de Europese Unie opengooien wanneer het gaat om knelpuntberoepen.” Dat zegt Patrick Dewael. Donderdag overlegt hij met alle federale en regionale ministers van Werk.

In het huidige regeerakkoord wordt met geen woord gerept over economische migratie. Maar het houdt Patrick Dewael niet tegen om het onderwerp op de politieke agenda te zetten. Later wil hij ook overleg met de sociale partners. Hij is er van overtuigd dat we op termijn niet zonder economische migratie kunnen; en dit omwille van twee voorname redenen:

- In België zoals trouwens in de meeste Europese landen kampt men met een aanzienlijk tekort aan gespecialiseerde werkkrachten in bepaalde economische sectoren. We spreken dan van knelpuntberoepen. Men zal die mensen niet in eigen land vinden, veelal ook niet in de andere Europese landen, dus moet men ze buiten de EU gaan zoeken.

- De tweede reden waarom in de ogen van Patrick Dewael economische migratie méér dan zinvol is, is de vergrijzing van onze bevolking. Tegen 2050 vermindert de actieve bevolking in België met 9 procent of 360.000 arbeidsplaatsen. Sluiten we onze arbeidsmarkt hermetisch af, dan vermindert de actieve bevolking met 23 procent (984.000 personen). In dat geval wordt onze sociale zekerheid onhoudbaar, want dan zullen steeds minder mensen moeten opdraaien voor de pensioenen en gezondheidszorgen van steeds meer gepensioneerden.

Grenzen open

Kortom, voor Patrick Dewael is het duidelijk, er moet snel een systeem van gecontroleerde economische migratie komen. Dat houdt dan wel in dat onze wetgeving daaraan wordt aangepast voor wat betreft de toegang tot het grondgebied als wat betreft de tewerkstelling van buitenlandse werkkrachten. Daarvoor is volgens de minister overleg nodig met alle federale en regionale ministers van werk. Zij moeten in overleg met de sociale partners een lijst van knelpuntberoepen vastleggen en de noodzaak aan arbeidskrachten bepalen. Daarna kan men een schema van immigratie vastleggen.

Zelf denkt Dewael aan deze planning:

* verdere activering van de eigen werklozen,

* vanaf 1 mei 2008: vrij verkeer voor alle werknemers uit de nieuwe lidstaten die sinds 1 mei 2004 lid zijn van de Europese Unie,

* vanaf 1 januari 2009: ook vrij verkeer voor de werknemers uit Roemenië en Bulgarije,

* vanaf 1 januari 2009: openstelling van de knelpuntberoepen voor werknemers van buiten de EU.


Win-win-situatie

Komt het zover, dan moet het aanvragen van een arbeids- en verblijfsvergunning vergemakkelijkt worden. Patrick Dewael denkt aan één samengevoegde vergunning, aan te vragen door de werkgever wanneer het gaat om loontrekkenden of door de migranten zelf wanneer het gaat om zelfstandigen.
Daarbij kan men ook de ambassades inschakelen om potentiële migranten te informeren over vacante betrekkingen.

Legale economische migratie kan volgens de minister een dam opwerpen tegen illegale tewerkstelling. Voorwaarde is wel dat de buitenlandse werkkrachten dezelfde sociale bescherming genieten.

Tot slot heeft Patrick Dewael ook oog voor het gegeven dat economische migratie kan leiden tot brain drain. Daarom wil de minister samenwerken met het departement van ontwikkelingssamenwerking om het transfereren van geld en het uitwisselen van kennis tussen België en het land van herkomst te vergemakkelijken.
Overigens is het ook zo dat veel economische migranten na enige tijd naar hun thuisland terugkeren om daar opnieuw aan de slag te gaan.


Wat met werklozen?

De kritiek op het voorstel-Dewael om voor knelpuntberoepen werknemers uit de hele wereld aan te trekken, is perfect voorspelbaar: “En wat met onze werklozen?”

Uiteraard heeft ook de minister van Binnenlandse Zaken daaraan gedacht. Tijdens de begrotingsbesprekingen van deze week zal hij ook maatregelen aankaarten om onze werklozen te activeren. Dat is trouwens mee nodig om de begroting in evenwicht te krijgen. Mensen die werken hebben immers geen uitkering nodig maar betalen zelf SZ-bijdragen en belastingen. Bovendien is het zo dat heel veel jobs nu niet ingevuld worden. Daarom ook vraagt Vlaanderen 50.000 arbeidskrachten aan Wallonië waar de werkloosheid veel groter is dan in Vlaanderen.

Patrick Dewael stelt vier maatregelen voor:

1. De activering van werklozen moet uitgebreid worden tot de 69.000 leefloners, de 10.000 onvrijwillig deeltijdse werklozen en de 50-plussers. Momenteel is een kwart van alle werkzoekende Vlamingen 50 jaar en ouder. In 2002 was dat nog maar 8 procent.

2. Op de tweede plaats pleit Patrick Dewael namens Open Vld voor een halvering van alle oproep- en opvolgingstermijnen. Nu worden werkzoekenden pas na 21 maanden werkloosheid (15 maanden voor jongeren tot 25 jaar) opgeroepen voor een gesprek met de RVA. Dat moet al na 10 maanden. Voorts moeten de gesprekken mekaar sneller opvolgen (nu pas na 4 tot 16 maanden).

3. Men moet overstappen naar een vraaggerichte arbeidsmarktbegeleiding en -opvolging. Opvolging en begeleiding moeten afgestemd worden op de openstaande vacatures, met bijzondere aandacht voor de knelpuntberoepen en voor de regio’s met een grote vraag naar arbeidskrachten.

4. Schrappen in de vele mogelijkheden die werklozen nog hebben om een aangeboden baan te weigeren.

Daarnaast heeft Patrick Dewael uiteraard ook oog voor de ruimere sociaal-economische omgeving waarbinnen tewerkstelling moet gedijen. En ook hier zal Open Vld tijdens het begrotingsconclaaf duidelijke standpunten verdedigen.

* Handen af van de wet op de notionele intrestaftrek. Eventuele misbruiken kunnen wel bestreden worden.

* Nieuw meerjarenplan van belastingverlaging vanaf 2009.

* Fors schrappen in de meer dan 100 banenplannen en het uitgespaarde geld besteden aan lastenverlagingen.

* Korting op de bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers optrekken tot 75 procent voor alle onderzoekers (nu 25% in bedrijven, 50% in erkende onderzoekscentra, 65% voor universitaire onderzoekers)

Bron: Het Belang van Limburg (18/02/2008)