actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Global Dimming: een hype?

Klimatologen en hun hypes - Elk jaar bereikt minder zonlicht de aarde

Van onze redactrice

BRUSSEL - Wetenschappers zijn verdeeld over de vraag of een afnemende lichtinval op Aarde het broeikaseffect versterkt of afremt. Wordt het hier in de toekomst zweten, zoals het Canvas-programma ,,Overleven'' gisteren suggereerde?

ELK jaar bereikt minder zonlicht het oppervlak van de Aarde, volgens wetenschappers die de theorie van de global dimming aanhangen. De lichtinval op Aarde zou worden ,,gedimd'' doordat het zonlicht wordt tegengehouden door een toenemend aantal vervuilende stofdeeltjes in de atmosfeer. Rond al dat stof vormen zich wolken, die het zonlicht blokkeren. Zo bereikt minder zonnestraling de aardbodem, wat enerzijds een verkoelend effect heeft, maar anderzijds een warm deken rond de Aarde legt, waardoor die haar warmte minder goed kan uitstralen.

,, Global dimming is momenteel een hype'', vindt de klimatoloog Luc de Bontridder van het Koninklijk Meteorologisch Instituut in Ukkel. Hij is door de media platgebeld naar aanleiding van de reportage die gisteren op Canvas werd uitgezonden, ,,maar eigenlijk is het fenomeen al bekend van in 1985''. Toen ontdekte de Japanse onderzoeker Atsumu Ohmura aan het Zwitserse Federale Instituut voor Technologie dat de hoeveelheid zonlicht die Europa bereikt, in dertig jaar tijd met meer dan tien procent was afgenomen. Tegelijk bleef de temperatuur op Aarde oplopen, wat tegen de logica indruiste: bij minder zonnestraling zou je een verkoeling van de planeet verwachten.

Onderzoekers raakten niet wijs uit de bevindingen van Ohmura en niet alle klimatologen geloven dat global dimming reëel is. Twijfelaars wijten het ,,kwijnende'' licht aan defecten in de meetapparatuur. Sinds het fenomeen werd ontdekt in 1985, is er maar weinig onderzoek naar verricht. Het International Panel on Climate Change (IPCC), dat voorspellingen doet over de opwarming van de Aarde door de toenemende uitstoot van broeikasgassen, houdt vooralsnog geen rekening met de theorie.

Onderzoekers die in global dimming geloven, zijn overigens verdeeld over de vraag of de afnemende lichtinval het broeikaseffect afremt, of versterkt. Als het eerste het geval is, lijkt het cynisch genoeg geen goed idee om de uitstoot van vervuilende stoffen terug te dringen, want dan wordt het nóg warmer op Aarde.DE Bontridder ziet geen reden om ervan wakker te liggen. Volgens hem is de afgenomen zonnestraling niet volledig aan de luchtvervuiling te wijten. ,,Ook vulkaanuitbarstingen brengen stof in de atmosfeer. Het is al langer bekend dat dan tijdelijk minder zonlicht de Aarde bereikt.'' Als er al een effect is op het klimaat, zal het min of meer verwaarloosbaar zijn, verwacht hij. ,,Maar het IPCC moet het effect van het afnemende zonlicht voortaan wél in zijn rekenmodellen stoppen en bij een volgende rapportage laten weten wat de eventuele gevolgen van global dimming zijn.'' De Bontridder schat dat het afkoelende effect zal overheersen, en dat global dimming het broeikaseffect maskeert. ,,In welke mate is een andere vraag.''

In België loopt het voorlopig zo'n vaart niet met het dimmende licht, zegt De Bontridder, ,,al hebben we inderdaad ook een afname gemeten''. Volgens de metingen van het KMI bereikt zo'n drie procent minder zonlicht onze bodem. ,,Maar België is in feite te klein om zulke metingen te verrichten. Zoiets moet je internationaal aanpakken.''

18/03/2005 Hilde Van den Eynde,

©Copyright De Standaard