Heb eerbied voor de onderwijstraditie


Ik kan de studentengeneratie van de jaren 80-90 vergelijken met die uit het begin van de 21ste eeuw, op een moment dat de Bologna-afspraken al goed en wel actief waren. Zeggen en schrijven dat de studenten van nu mondiger zijn dan hun collega's van vóór de eeuwwisseling is onjuist. Ik heb in die tijd soms harde discussies meegemaakt, maar steeds ging het om de leerstof en werden ze gevoerd door studenten die studeerden en werkten. Men keek niet op een bladzijde meer of minder.


Nu heb ik de indruk dat heel wat studenten vooral actief zijn in het uitzoeken van allerlei achterpoortjes om zonder een te grote inspanning toch hun diploma te behalen. Zijn ze mislukt op een examen, geen probleem, men dient klacht in bij de bevoegde diensten. Er is altijd wel iets te vinden dat de klacht kan ondersteunen: tijdens het examen was er te veel lawaai of student X kreeg een moeilijkere vraag dan student Y of de leerstof was te omvangrijk. Alle deliberaties op het einde van het academiejaar houden er rekening mee dat ze na afloop geconfronteerd zullen worden met een malcontente student. Dat in deze hele sfeer van studentenverwennerij (de Vlaamse minister doet hier aan mee) uiteindelijk de studenten zelf de dupe worden, lijkt niemand te deren.

Men kan inderdaad niet ontkennen dat in bepaalde studierichtingen het niveau dramatisch is gezakt. Indien ik de moeilijkheidsgraad van de examenvragen van de jaren negentig zou gebruikt hebben voor de studenten van 2000-2006, zou de afloop desastreus zijn geweest. Waarbij ik mij met nadruk verontschuldig bij de nog goedwerkende studenten.

Eén van de redenen van deze negatieve ontwikkeling ligt in de voortdurende stroom van veranderingen die ons onderwijs teisteren (wat dat betreft is de relatieve rust die heerst aan de Amerikaanse topuniversiteiten bijna een droom). Elk onderwijssysteem, op welk niveau ook, heeft nood aan een zekere eerbied voor de traditie. Trouwens onderwijzen is steeds het doorgeven van wat was en is aan de toekomst. Wanneer nu een minimum aan continuïteit ontbreekt, valt het hele systeem als los zand uit elkaar. Maar wat deert dat als het op papier maar mooi gestroomlijnd blijft bestaan.

Raoul Bauer, hoogleraar emeritus cultuurgeschiedenis


DS, 29-04-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB