actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Zee als batterij - Waarom een ring van windmolens op de Noordzee aanlokkelijk is

> Een zee vol windturbines voor groene stroom > Het is een (te) mooi toekomstbeeld > 200 miljard euro, iemand?

Nederlanders hebben iets met molens. Nu willen ze op de Noordzee een ring van windturbineparken bouwen om Nederland en de andere zeven Noordzeelanden van groene, hernieuwbare stroom te voorzien. Dat is althans het concept dat de stichting Natuur en Milieu heeft laten uittekenen door het bureau Office for Metropolitan Architecture (OMA), van de gerenommeerde architect Rem Koolhaas.

Het idee werd Masterplan Zeekracht gedoopt. De bedenkers vertrokken vanuit de vaststelling dat Nederland, net als België, achteroploopt als het op duurzame energie aankomt.

Voor Nederland wil Zeekracht tegen 2020 8.000 megawatt genereren. Genoeg voor alle huishoudens. In een theoretische berekening van de totale capaciteit op de Noordzee wordt van een duizelingwekkende 13.400 terawattuur gesproken. Dat is meer dan wat er in de Perzische Golf uit de olie gehaald wordt. In 2008 was de zee goed voor 4 terawattuur.

En dan is er het randpotentieel. Rond de turbines zouden riffen aangelegd worden als zeenatuurreservaten. De oude boorplatforms worden omgetoverd in toeristische infrastructuur. En sommige windmolens kunnen waterstof produceren en zo als tankstation fungeren voor de passerende zeeschepen, die dan de vervuilende stookolie vaarwel kunnen zeggen. En in het midden komt, symbolisch, een kenniscentrum, de belichaming van het gezamenlijke werk van zeven landen.

De ring van turbines noemt het OMA de meest evidente structuur om de windmolenparken te bundelen. Het wordt een heuse rotonde waarlangs al het stroomverkeer circuleert en die beter productie en verbruik in de landen op elkaar kan afstemmen.

Het Masterplan is geen uitgewerkt project. Het is een ambitieus toekomstbeeld dat wil inspireren.

Maar het is meer dan een luchtspiegeling. De Britse premier Gordon Brown heeft al aangegeven dat zijn regering op de Noordzee voor offshore-windenergie gaat. De voorraden aan olie en gas zijn er immers voor de helft opgebruikt.

Op een congres over windenergie in Marseille gisteren bleek dat de Europese Commissie het idee genegen is. Het past in de pogingen om 'supergrids' aan te leggen: aaneengeschakelde, internationale stroomnetwerken. Er zijn aanzetten gegeven aan de Baltische en de Middellandse Zee. De Noordzee is een logische volgende stap.

De Noordzee heeft immers groot potentieel. Het is een zee met veel wind en toch zonder orkanen.

Wil Europa energie-onafhankelijk worden en zijn CO2-uitstoot terugdringen dan is dit megaconcept heel aantrekkelijk. Bovendien kan het een aardige boost geven aan de industrie en het onderzoek. De werkgelegenheid zou niet min zijn: duizenden banen, die anders voor de oliestaten zijn.

Grootse toekomstplannen koesteren is mooi maar we zien vandaag dat de kleinere concrete projecten moeizaam van de grond komen. Herinner u hoeveel voeten het in de aarde had vooraleer de windturbines op de Thornton-bank groen licht kregen. Electrawinds klaagt erover dat er maar geen uitsluitsel komt over plannen voor vier nieuwe gebieden. Dat belooft, als je dan met zeven landen, met al die overheidsdiensten, geldschieters en bedrijven tot een compromis moet komen.

En bovenal: de ring zal ontzettend veel geld kosten. Een turbine voor 5 megwatt kost 18 miljoen. Een 'stopcontact' voor aansluiting op het vasteland tot 300 miljoen. Er is sprake van een totaalbedrag van 200 miljard euro.

Wie gaat dat betalen: de overheid, de bedrijven? Ron Wit van Natuur en Milieu geeft toe dat het tot 2020 onrendabel zal zijn. Dan wordt het maatschappelijk rendabel, omdat we dan schone energie hebben. Bedrijfseconomisch rendabel, dat is voor nog veel later. Maar hij gaat ervan uit dat we in die periode veel leren en nog betere technologie ontwikkelen. Bovendien, zegt Wit, kost de invoer van olie in Nederland 50 miljoen per dag.

De stichting lanceerde ook een campagne met die naam, om bij gewone Nederlanders geld (een 'tientje') te ronselen om in een coöperatieve te stappen die windenergie vanop zee steunt, en in de toekomst stroom zal afnemen.

Kathleen Van Brempt (SP.A), de Vlaamse minister van Mobiliteit en in juni kandidaat op de lijst voor het Europees Parlement, toont zich een groot voorstander van het ring-idee. Het OMA en de stichting Natuur en Milieu zijn blij met deze politieke steun uit België want in Nederland loopt het nog niet storm. In het parlement gaan stemmen op om er werk van te maken maar de regering wacht nog af. Ze hebben daar meer een traditie van 'laat het aan de markt'.

Tom Ysebaert is redacteur binnenland.

DS, 18-03-2009