actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Vechten voor overleving

Door de beenharde tackle van Louis Tobback is het dispuut bij SP.A over de toetreding van Bert Anciaux ontaard in een open leiderschapscrisis. Het ging plots niet meer om een paar malcontenten die het oneens zijn met de voorzitster en de partijtop. De huidige leidersgeneratie vocht tegen een vorige om haar overleving. De pogingen om het protest een stille dood te laten sterven en de gelederen te sluiten - een oude socialistische traditie - waren van geen tel meer. Nadat het orakel van Leuven had gesproken, en hoe, hoefde niemand zijn woorden nog te wikken. Straffere oneliners kan toch niemand bedenken. Kiezers van het kartel weten nu dat ze al die tijd werden bedrogen. Zelfs na vijf jaar is een kartelpartner nog steeds een 'wildvreemde'.

Ootmoedig toegeven dat de communicatie over de intocht van Anciaux, gekoppeld aan de naamsverandering, een communicatieramp was, is ruim onvoldoende om de geest weer in de fles te lokken. Het idee waarmee de partijtop na uren kwam om een botsing op het congres te vermijden, is cosmetisch en rekt de beschadiging. Als Caroline Gennez deze storm politiek wil overleven, resten haar weinig opties.

Anciaux, die door zijn voortvarende uitspraken de bom op scherp stelde, kan zelf de oplossing brengen. Een groot deel van de SP.A-achterban lust hem niet, omdat ze hem van egotripperij en postjespakkerij verdenken. Het antwoord daarop is simpel: neem ontslag als minister en ga tot de verkiezingen de boer op. Dat heeft al eens eerder gewerkt. Neem genoegen met een nederige plaats op de lijst en maak daarvan een statement. Als de steun bij de bevolking voor zijn warm project zo groot is als hij meent, hoeft hij daar geen schrik van te hebben. Alle kritiek moet dan verstommen, want hij vraagt niets en legt zijn lot in handen van de kiezer.

Alleen zo'n onverwacht signaal (Sienjaal?) kan de dynamiek van dit conflict nog wijzigen en de druk bij Gennez wegnemen. Zonder dat signaal blijft ze in het oog van de storm en heeft ze slechts twee mogelijkheden. Smadelijk afgaan of, gesteund door een eendrachtige jonge generatie, de strijd met de opponenten aangaan. Tegenover hun emotionele uitbarstingen moet ze dan de logica plaatsen dat een partij niet kan groeien als ze uitbreiding afwijst en zuiverheid hoger acht. Dat houdt in dat ze ook de 'steun' van de Vande Lanottes in de partij moet afwijzen. Met sommige vrienden heb je geen vijanden meer nodig.

Het is een riskant pad. De eensgezindheid onder de huidige sterkhouders moet niet worden overschat. Er kunnen er altijd zijn die hun tijd gekomen achten. Zelfs voor een voorzitter met een groot moreel gezag zoals destijds Steve Stevaert was het kantje-boordje om het kartel goedgekeurd te krijgen. Nu dreigt een objectief bondgenootschap te ontstaan tussen de doctrinairen rond Erik De Bruyn en een vertoornde groep historische leiders.

Als de voorzitster die krachtmeting niet wil of durft aangaan en Anciaux brengt geen redding, dan is haar leiderschap verdoemd. De schade die intussen is aangericht door haar uitschuiver en de interne oorlog die erop volgde, is dan zo groot dat ze de partij niet geloofwaardig naar verkiezingen kan leiden.

DS, 17-01-2009 (Bart Sturtewagen)