Turkse intellectuelen bieden Armeniërs excuses aan voor genocide


Zo'n tweehonderd Turkse intellectuelen hebben spijt betuigd voor de moord op Armeniërs tijdens de Eerste Wereldoorlog. De spijtbetuiging werd gepubliceerd op internet. De groep, bestaande uit vooraanstaande academici, journalisten, schrijvers en kunstenaars, vermeed het gebruik van de term 'genocide'. In plaats daarvan werd gekozen voor 'Grote Catastrofe'.


Volkerenmoord

Toch is de verontschuldiging een teken dat het niet meer zo'n taboe is als vroeger om te spreken over de schuld van Turkije aan de dood van honderdduizenden Armeniërs tijdens de nadagen van het Ottomaanse Rijk. Volgens veel historici werden er in 1915 tot anderhalf miljoen Armeniërs uitgeroeid door de Turken. Daarmee zou het de eerste volkerenmoord van de twintigste eeuw zijn.


Honderdduizenden doden

Hoewel Turkije toegeeft dat er indertijd veel Armeniërs zijn gestorven, wil het land niet spreken van genocide. Het dodental zou overdreven zijn en de doden zouden het slachtoffer zijn geworden van maatschappelijke onrust tijdens de ineenstorting van het Ottomaanse Rijk.


Nobelprijswinnaar

Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk werd in 2005 vervolgd nadat hij zich had uitgelaten over de moordpartij. De etnisch Armeense journalist Hrant Dink werd in 2007 neergeschoten vanwege zijn commentaren over de dood van de Armeniërs.


"Spijt"

"Mijn geweten staat niet toe ongevoelig te blijven voor de 'Grote Catastrofe' en te ontkennen dat de Ottomaanse Armeniërs in 1915 werden onderworpen", staat er in de verontschuldiging te lezen. "Ik verwerp deze onrechtvaardigheid, deel in de gevoelens en de pijn van mijn Armeense broeders en ik bied hun mijn excuses aan."


"Excuses ongepast"

Turkse nationalisten vinden de excuses ongepast. "Niemand heeft het recht om onze voorouders te beledigen, om hen als misdadigers neer te zetten en om een excuus te vragen", zei Devlet Bahceli, de leider van de Nationalistische Actiepartij.


Verbeterde verstandhouding

De excuses komen in een klimaat van verbeterende verstandhouding tussen Turkije en Armenië. Abdullah Gül was in september de eerste Turkse president die Armenië bezocht. Hij bekeek er samen met zijn Armeense ambtgenoot een interlandvoetbalwedstrijd.


Blog DM, 15/12/08

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB