BERLIJN, 25 juni 2007 (IPS) - Door de milde winter en de relatief warme zomers houden een mug en een tekensoort het langer uit in Europa dan verwacht. Dat is vervelend voor mens en dier, want de mug is drager van het virus dat blauwtong, een dodelijke veeziekte, veroorzaakt. De teek verhoogt het risico op besmetting met de ziekte van Lyme en hersenvliesontsteking bij mensen.

De Culicoides imicola is een kleine mug die normaal alleen in Afrika bezuiden de Sahara voorkomt. De mug kan door zijn beet verschillende virussen overbrengen, zoals Afrikaanse paardenpest of blauwtong, een ziekte die zowel runderen, schapen als geiten treft.

Het Belgische Federale Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen signaleerde op 19 augustus enkele gevallen van blauwtong, kort nadat het Nederlandse ministerie van Landbouw alarm had geslagen. De ziekte dook kort daarna ook op in Duitsland, in de buurt van Aken, en in Frankrijk in de Ardennen.

De betrokken landen namen daarop enkele elementaire veiligheidsmaatregelen, waaronder de verplichting om veetransporten met een insectendodend middel te behandelen en een verbod om herkauwers uit een risicogebied te vervoeren naar een zone buiten het besmettingsgebied, zonder toestemming van het land in kwestie. Die maatregelen werden in België na een korte winterpauze eind maart weer ingevoerd.

“We hadden eigenlijk gehoopt dat de winter komaf zou maken met de mug en met het virus”, zegt Heinz Mehlhorn, directeur van het Instituut voor Parasitologie en Zoologie aan de Universiteit van Dusseldorf, “het zachte weer heeft er echter voor gezorgd dat de mug en het virus ook dit jaar een probleem zullen blijven.” 80 procent van de dieren die besmet raakte met blauwtong, overleed aan de ziekte.

Illegale transporten
Duits onderzoek heeft intussen aangewezen dat het gaat om een muggensoort die normaal in Afrika bezuiden de Sahara voorkomt. Dat zou erop wijzen dat de muggen hier niet op eigen kracht zijn geraakt, maar als verstekelingen bij illegale transporten van dieren uit die regio.

De hertenteek (Ixodes scapularis) is een andere ongenode gast die van de ongewoon warme temperaturen gebruik heeft gemaakt om zich in Europa te vestigen, onder meer in het zuiden van Duitsland. De aanwezigheid van de kleine parasiet heeft al gezorgd voor een tekort aan vaccins tegen borreliose, ook wel bekend als de ziekte van Lyme, en tegen ontstekingen van het hersenvlies of het ruggenwervelvlies. De eerste ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie, de tweede door een virus die door de teek kunnen worden overgebracht. Vooral de tekenencefalitis kan dodelijk zijn voor mensen wanneer er niet snel wordt ingegrepen.

Haringen
Andere diersoorten gedijen dan weer helemaal niet bij de opwarming van het klimaat. De hoeveelheid haring in de Baltische Zee en de Noordzee nabij de Duitse kust loopt gestaag terug. Tijdens de G8-top in Heiligendamm, van 6 tot 8 juni, spoelden honderdduizenden haringen op het strand aan.

Wetenschappers brengen de haringsterfte in verband met de stijgende temperatuur van het water in de Baltische Zee en de Noordzee. In de voorbije 40 jaar steeg de watertemperatuur er gemiddeld met 1,3 graden Celsius en tegen het einde van deze eeuw wordt een stijging tot 4 graden niet uitgesloten.

“Het warmere zeewater zorgt voor een wildgroei aan algen die, wanneer ze afsterven, een bacterie produceren die zuurstof uit het water haalt en de haring zo goed als verstikt”, zegt Harald Asmus, marien bioloog bij het Duitse Alfred Wegener Instituut. Volgens andere wetenschappers is een stijging van de watertemperatuur op zich voldoende om ervoor te zorgen dat de vissen minder snel groeien en zich trager voortplanten.

IPS(MC, PD)

http://ipsnews.be/