De val van de architect - Waarom 'brave' politiebaas toch veel vijanden heeft


> Ze noemen hem de 'skieven architek' > 'Koekelberg is geen sjoemelaar' > Fernand kan geen 'neen' zeggen


'Ik heb die rapporten van het comité P niet gelezen. Ik wil ze ook niet lezen. Maar wat ik zeker weet, is dat Fernand Koekelberg geen sjoemelaar is. Hij is naar mijn mening een absoluut integer mens. Als Koekelberg één nadeel heeft, is het zelfs dat hij te toegeeflijk is tegenover anderen. Hij kan geen “neen" zeggen. Ook al zou hij dat soms beter wél doen. Hij zal eerder zichzelf te kort doen dan iemand anders.'

Aan het woord is Brice De Ruyver, de voormalige veiligheidsadviseur van premier Guy Verhofstadt (Open VLD).

De Ruyver werkte jarenlang samen met Fernand Koekelberg - de man die tot nader order toch nog altijd de commissaris-generaal van de federale politie is - en tekende samen met hem de politiehervorming uit.

De rijkswachter Koekelberg werkte op het kabinet van de voormalige minister van Binnenlandse zaken Antoine Duquesne (MR) toen de commissie-Dutroux in de hectische dagen na het fiasco van het Dutroux-onderzoek besloot dat de politie hervormd moest worden.

En de briljante jurist Koekelberg deed wat hem gevraagd werd. Hij werkte keihard en hertekende het politielandschap in 196 politiezones en hervormde de statuten van duizenden agenten. Een titanenwerk, dat geven vriend en vijand toe. Als de burgemeesters vragen hadden over hoe het juist moest met hun agenten, konden ze altijd en op ieder moment van de dag bij Koekelberg terecht.

De man die volgens zijn criticasters 'nog nooit een politiekazerne van binnen had gezien' werd in 2007 als beloning uiteindelijk ook commissaris-generaal van de federale politie. Hij volgde Herman Franssen op, de oude rijkswachtkolonel die volgens een aantal audits 'niet goed communiceerde'.

Maar wat zeker en vast ook meespeelde: de rechtlijnige Herman Franssen had het niet zo begrepen op de pogingen tot politieke inmenging bij zijn politie.

Koekelberg, gepokt en gemazeld op ministeriële kabinetten, had daar minder problemen mee. Hij is (was) vooral ook een consensusfiguur die, ook al omdat hij perfect tweetalig was, bij alle politieke partijen aan beide kanten van de taalgrens goed lag.

En Fernand Koekelberg was dan misschien wel een papieren tijger, ook bij de politieman in de straat en bij de meeste politievakbonden was hij populair. Geen wonder, de man die geen 'neen' kon zeggen, zorgde ervoor dat de duizenden politieagenten van dit land na de hervorming een forse opslag kregen.

Alleen bij één korps zat de frustratie diep. De 1.400 agenten van de voormalige gerechtelijke politie (GPP) voelden zich bij de hervorming zwaar over het hoofd gezien. Ook zij gingen er financieel op vooruit. Maar toch voelde het kleinste van de drie korpsen zich opgeslokt en overgenomen door de rijkswacht. En voelden ze zich benadeeld door Koekelberg.

'De verdiensten van Koekelberg? Ik zou het niet weten', zegt Janpiet Callens, woordvoerder van de vakbond Sypol.be, waar bijna alle ex-GPP'ers lid van zijn. 'Hij is een politieke benoeming. Zijn voorganger Herman Fransen - ook een rijkswachter - was veel rechtvaardiger en rechtlijniger. Fransen was moeilijk te benaderen en niet gevoelig voor politieke druk. Koekelberg zit midden in de politiek. Wij noemen hem de skieven architek van de politiehervorming.'

Het was Sypol.be die eind vorig jaar het verhaal over de 'Tia Hellebaut'-sprong van secretaressen Sylvie Ricour en Anja Savonet naar buiten bracht. 'Onze agenten zijn voor het grootste deel universitairen. De meeste rijkswachters hebben een diploma humaniora. Na de hervorming wilden ze onze mensen eerst twee jaar anciënniteit afnemen. Daarna zijn we van niveau 2+ teruggebracht naar niveau 2. De rijkswachters werden hoger ingeschaald. Bij de GPP'ers zijn daardoor 280 mensen die recht hadden op een benoeming tot commissaris niet benoemd. Dat heeft veel kwaad bloed gezet.

Het Grondwettelijk Hof heeft ons tot drie keer toe gelijk gegeven en toch heeft Koekelberg ons niet gegeven waar we volgens de wet recht op hebben. En dan zie je wat hij met die secretaressen doet. Sylvie Ricour heeft van de politie haar speeltuin gemaakt. Dat is wraakroepend. Het comité P heeft nu eindelijk de conclusie getrokken die wij al lang hebben getrokken.'

Maar de kritiek van Sypol.be gaat nog verder. Volgens hen heerst er aan de top van de politie onder Koekelberg een sfeer van structurele normvervaging en wordt alles aan de top onder mekaar geregeld.

'De politiehervorming is in de eerste plaats marketing en perceptie. De politie heeft enorm veel geld gekregen, maar doet er de verkeerde dingen mee. Ze gaan nu een helikopter van 4 miljoen euro kopen terwijl de wegpolitie nog altijd geen uniform die naam waardig heeft.'

Voor de vakbond moet de hele politietop weg. 'Zet nieuwe, jonge integere politieofficieren in de plaats die niet de mentaliteit van vroeger meetorsen “dat alles gearrangeerd kan worden". En hou de politiek ver weg van de politie.'

Mark Eeckhaut is redacteur binnenland


DS, 17-09-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB