'Laat moslims bidden op het werk'
BRUSSEL - Onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) doen drie opvallende voorstellen die moeten leiden tot een betere integratie van moslims.
Een team van de Vrije Universiteit Brussel ging in de Amerikaanse stad Detroit onderzoeken waarom de integratie van moslims daar beter lukt dan hier. Ze kwamen terug met drie opvallende voorstellen.
Eerste aanbeveling: laat moslims zichtbaar zijn in de samenleving en laat hen altijd en overal hun hoofddoek dragen. 'In Detroit zetten ze grote ogen op wanneer we over onze hoofddoekendiscussie vertellen', zegt onderzoekster Hannelore Goeman. 'Ginds is dat geen discussiethema. De moslimgemeenschap is er zichtbaar aanwezig, onder meer met een eigen festival en een eigen museum.'
Volgens de onderzoekers zou het ook goed zijn als onze werkgevers zich wat meer aanpasten aan de moslimgebruiken. Door bijvoorbeeld gebedsmomenten op de werkvloer toe te laten en moskeebezoek op vrijdag. Richard Lewis, vorser aan de VUB: 'Als de moslimwerknemer nadien die niet-productieve tijd voor zijn werkgever weer inhaalt, is er toch niets aan de hand?'
Lewis erkent dat godsdienstbeleving in Detroit anders is dan bij ons. 'Daar gelooft de meerderheid van de bevolking in een of andere god. Daarom heeft de baas er sneller begrip voor dat zijn werkvolk tijd vraagt voor de geloofsbelevenis.'
De derde aanbeveling gaat over onderwijs. 'In Canada krijgen moslimkinderen in de eerste jaren van hun schoolopleiding hun lessen deels in het Arabisch. Dat zou ook hier moeten. Op die manier lopen de kinderen veel minder leerachterstand op. Let wel: die lessen in het Arabisch moeten uitdovend zijn. Bijvoorbeeld alleen maar in de eerste twee studiejaren.'
'We doen deze aanbevelingen omdat we zien dat de integratie in Detroit veel beter lukt dan in Brussel', zegt Hannelore Goeman. 'Die stad heeft de grootste immigratie van moslims in de Verenigde Staten, net zoals Brussel bij ons. Maar in Detroit klimmen moslims sneller op de maatschappelijke ladder. 45 procent gaat naar de universiteit. Bij ons één procent. Al moet wel gezegd dat de Amerikaanse moslims uit de betere landen uit het Midden-Oosten komen. Ze emigreren ook met het idee voor altijd in Amerika te blijven. Onze moslims zien hun migratie vaak als tijdelijk en ook dat remt de integratie.'
De Brusselse minister van Onderwijs, Guy Vanhengel (Open VLD), maakt alvast kanttekeningen bij de voorstellen. Hij vindt dat de suggestie om kinderen de eerste twee leerjaren ook in het Arabisch les te geven, voorbij gaat aan het feit dat de Brusselse taalsituatie veel complexer is dan die in de Verenigde Staten. Daar spreekt iedereen Engels en is het volgens hem dus niet zo noodzakelijk dat moslimkinderen snel andere talen leren.
'Als ze er één taal bij kennen - Engels in dat geval - is het genoeg', zegt hij.
'Bij ons zit je al met het gegeven van het tweetalige Brussel en de razendsnelle opkomst van het Engels. Om hier goed geïntegreerd te raken, moet je dus al drie talen bovenop kennen. Daar begin je het best zo snel mogelijk mee. Komt daarbij dat de Amerikaanse selectie van migranten veel strenger is dan bij ons.'
Over het idee moslims zichtbaar te laten zijn en hen altijd een hoofddoek te laten dragen, zegt Vanhengel: 'Ik ben bereid dat principe te aanvaarden op het moment dat ik er voor honderd procent van overtuigd ben dat al die Brusselse meisjes uit vrije wil de hoofddoek dragen.'
'Maar dat is zo niet. In heel veel gevallen wordt de hoofddoek hen opgedrongen door de omgeving. Ik heb nogal wat contacten in Rabat, de hoofdstad van Marokko, waar veel Brusselse allochtonen vandaan komen. In Marokko zie je steeds meer vrouwen in topfuncties. Telkens als ik er ben, valt het me weer op dat toch maar weinig van die vrouwen een hoofddoek dragen.'
www.vub.ac.be.
DS, 12-09-2008 (Paul Demeyer)