Zijn politici bang van vleesmatiging?


Volgens TOBIAS LEENAERTS en PETER TOM JONES moeten politici hun verantwoordelijkheid nemen in het verminderen van de vleesconsumptie om het klimaat te redden, maar voorlopig lijken ze niet te durven.


Afgelopen zaterdag was Rachendra Pachauri, hoofd van het Klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) en Nobelprijswinnaar voor de Vrede 2007, te gast aan de Gentse Universiteit. 650 mensen daagden op en een paar tientallen gegadigden belandden jammer genoeg zelfs op de wachtlijst. Dé grote afwezigen waren echter de politici. Alle volksvertegenwoordigers, de minister van Leefmilieu en de minister van Klimaat waren nochtans ruim op tijd uitgenodigd. Enkel Minister Crevits (CD&V) stuurde een kabinetsmedewerker. Het contrast met de aandacht voor politieke kwesties als BHV is verbijsterend.

Pachauri wees in zijn lezing op de ernst en de urgentie van het klimaatvraagstuk: om te vermijden dat de klimaatveranderingen oncontroleerbaar worden en desastreuze, onomkeerbare gevolgen hebben, moet er dringend ingegrepen worden. Wereldwijd moet de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met minstens 55procent omlaag ten opzichte van 1990; voor de Westerse landen gaat het over reducties van minstens 80procent. Sectoren als voeding, mobiliteit, reizen en wonen moeten een grondige facelift krijgen. Tot daar niets onverwachts aan het betoog van Pachauri. Nieuw was echter wel dat Pachauri, als hoofd van het VN-klimaatpanel, voor het eerst expliciet sprak over de absolute noodzaak om van vleesmatiging een politieke prioriteit te maken. EVA's campagne Donderdag Veggiedag indachtig, maakte hij de volgende vergelijking: als alle Vlamingen gedurende een jaar één dag per week geen vlees zouden eten, zou dat eenzelfde reductie van broeikasgasuitstoot geven als een half miljoen auto's van de weg te halen.

De ecologische én economische argumenten voor vleesmatiging zijn overdonderend. En toch blijft het oorverdovend stil aan de kant van de politieke wereld. Vleesmatiging is een politiek taboe. Vleesconsumptie is net als het bezit van een privéwagen één van de heilige huisjes in onze moderne samenleving, waar politici niet aan durven tornen.

Er is een gebrek aan een duurzame langetermijnvisie. Dit verklaart de enorme inconsistentie in het hedendaagse beleid. Enerzijds bewijst men lippendienst aan modieuze concepten als duurzame ontwikkeling; anderzijds bestendigt men de bestaande onduurzame patronen, getuige daarvan de verdere promotie van de vleesconsumptie (bijvoorbeeld met VLAM-filmpjes op de openbare zender) en de uitbreiding van de weg- en haveninfrastructuur (Vlaanderen als logistieke draaischijf).

Als burgers verdienen wij beter. Om een echte trendbreuk tot stand te brengen zal de politieke wereld leiderschap moeten vertonen. In plaats van zich te hullen in stilzwijgen, is het aan de overheid om de sociaaleconomische, ecologische en gezondheidsvoordelen van een duurzaam voedingsbeleid in de kijker te zetten en duidelijk te communiceren dat die zelfs financieel uiteindelijk meer opleveren dan wat dat beleid zal kosten.

De belangstelling voor Pachauri's lezing van afgelopen zaterdag bewijst de luisterbereidheid van publiek én media. Een poll van niet zo lang geleden op de website van De Standaard wijst in dezelfde richting: op de vraag of men bereid was twee dagen in de week geen vlees te eten, antwoordde slechts een derde van de respondenten negatief. Misschien is de politieke vrees voor een beleid van vleesmatiging groter dan noodzakelijk?

Peter Tom Jones, onderzoeker aan de KU Leuven, is co-auteur van Terra Incognita en Het Klimaatboek

Tobias Leenaert is coördinator van EVA vzw


DS, 02-09-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB