actualiteitsforums - Enkele post bekijken

De zestien is vacant

BRUSSEL - Yves Leterme (CD&V) heeft aan de koning zijn ontslag aangeboden als premier. Hij was het beu. Hield hij vast aan zijn premierschap, dan stierf zijn kartel en kwam de Vlaamse regering in gevaar.

De Wetstraat 16 is vacant. Rond halfelf gisteren reed Yves Leterme de oprit van het koninklijk paleis op, onderweg naar het onvermijdelijke. De eerste minister bood zijn ontslag aan. Nog voor de koning iets bekendgemaakt had, dook Kamervoorzitter Herman Van Rompuy (CD&V) op in Laken.

Leterme trok naar het paleis na een kort gesprek met de partijtop. Hij was de Franstalige tegenzetten beu. En hij kon niet anders. Het exit-scenario dat zijn regering moest redden, viel gisteren in duigen. Bedoeling was in plaats van een akkoord over de staatshervorming vandaag in de Kamer een nieuwe overlegmethode te presenteren, die de deelstaten een stevige zeg gegeven zou hebben in het communautaire debat. De Vlaamse minister-president Kris Peeters (CD&V) zou de Vlaamse delegatie in dat nieuwe overleg leiden. Een echte 'dialoog van gemeenschap tot gemeenschap' was het niet, want de federale vicepremier Didier Reynders (MR) zou de Franstalige delegatie leiden. Bovendien gaf het nieuwe overlegplatform geen enkele garantie over de timing en de inhoud van de gesprekken. De facto dreigden de echte gesprekken over een staatshervorming uitgesteld te worden tot na de regionale verkiezingen van 2009. De Franstaligen reageerden enthousiast.

Twee grote hindernissen barreerden de ontsnappingsroute van de premier: ten eerste zijn kartel CD&V/N-VA, ten tweede de Vlaamse regering. N-VA-voorzitter Bart De Wever ontnam Leterme gistermiddag elke illusie dat zijn kartel dit communautaire uitstel zou overleven. De juniorpartner van CD&V ging niet akkoord met zo'n scenario en was niet van plan Leterme nog te steunen. Die boodschap zette CD&V de hele dag onder zware druk. Zowel voorzitter Marianne Thyssen als Peeters overlegde uitgebreid met Leterme. In de loop van de dag toonde CD&V zich bereid zijn premier te volgen; een overlegmoment werd voorbereid om de 230 CD&V'ers van de algemene vergadering te overtuigen. Enkele uren later, met daarin naar verluidt een stroom boze reacties van militanten op het CD&V-hoofdkwartier, schrapte de CD&V-top het overlegmoment. De chaos leek compleet.

Een tweede obstakel was de Vlaamse regering. Peeters zelf verdedigde een deelname wel, maar zijn ploeg telt onder anderen Geert Bourgeois (N-VA) en Bert Anciaux (Vl.Pro) in haar rangen. Zeker die eerste had geen enkele reden om akkoord te gaan. De Vlaamse regering vroeg meteen bijkomende garanties: het moest een serieuze 'dialoog van gemeenschap tot gemeenschap' zijn, met 'een serieuze kans op slagen'.

Gisteravond laat bevestigde N-VA nog eens dat ze niet bereid was te plooien onder druk van de premier. De CD&V-top zat heel de avond samen, terwijl Peeters in Ter Zake zich ook kritisch opstelde over het plan van de premier.

Leterme zag zelf in dat er niets anders opzat dan zijn ontslag aan te bieden, wilde hij zijn partij niet compleet beschadigd uit deze crisis laten komen.

Blog DS, 15-07-2008 (wov, g.teg., wwi)