'Russische staat betrokken bij moord'


BRUSSEL - Volgens het gedegen BBC-programma 'Newsnight' zijn er 'erg sterke aanwijzingen' dat er bij de radioactieve moord op ex-KGB-agent Alexander Litvinenko 'een zekere betrokkenheid van de staat' was.


Dat de radioactieve moord op Litvinenko, in november 2006, diepe sporen zou nalaten, was van meet af aan duidelijk. Dat Moskou niet wil dat de moord op de agenda blijft staan, is evenzeer duidelijk. Vandaar ook de giftige reacties die gisteren in Rusland te noteren vielen na nieuwe onthullingen in het BBC-duidingsprogramma 'Newsnight' maandagavond laat.

De Britse omroep citeerde een hoge verantwoordelijke van de Britse veiligheidsdiensten, die op voorwaarde van anonimiteit zei: 'Wij zijn er sterk van overtuigd dat er in de zaak-Litvinenko een zekere betrokkenheid van de (Russische) staat was.' De bron zei ook dat een incident zoals deze moord 'de relaties tussen Groot-Brittannië en Rusland enorm verslechtert'.

Het was de eerste keer, aldus de BBC, dat een hoge Britse verantwoordelijke publiekelijk de Russische autoriteiten verantwoordelijk houdt in deze affaire.

Dat het niet gaat om een enkeling die de zaak ernstig blijft nemen, blijkt uit een reactie van een woordvoerder van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken, gisteren aan het persagentschap Bloomberg. De woordvoerder herinnerde eraan dat naast Litvinenko bijna duizend burgers sporen van radioactiviteit vertoonden na de 'aanslag' in hartje Londen, en dat Rusland weigert de hoofdverdachte, ex-KGB-agent Andrej Loegovoj, uit te leveren. De moord was een 'ijzingwekkende misdaad waarbij ook andere mensen gevaar liepen', zei hij.

De Russische procureur-generaal reageerde gisteren en zei dat 'ons eigen onderzoek significante vooruitgang heeft geboekt en geen informatie heeft opgeleverd dat eender welke inlichtingendienst bij de misdaad betrokken was'.

In de officiële Russische versie is Boris Berezovski, een 'oligarch' die naar Londen is uitgeweken nadat president Vladimir Poetin met hem had gebroken, de schuldige. Om Poetin in een slecht daglicht te stellen. Of misschien deden de Britse inlichtingendiensten het zelf wel. Maar behalve voor het eigen publiek krijgt Moskou de zaak niet uitgelegd.

Op 1 november 2006 kreeg de voormalige KGB-agent Alexander Litvinenko (43), die door Groot-Brittannië was erkend als politiek vluchteling en die net enkele weken tevoren de Britse nationaliteit had gekregen, in de bar van het Londense Millennium Hotel een dosis van het radioactieve polonium-210 binnen. Die specifieke vergiftiging valt moeilijk anders te verklaren dan dat 'iemand' een gruwelijk signaal de wereld wou insturen - zonder daarbij zelf te worden ontdekt.

Het is namelijk haast een mirakel dat Litvinenko nog drie weken heeft geleefd, lang genoeg om te ontdekken wat hem precies aan het doden was. Op vliegtuigen viel vast te stellen dat het spoor van polonium-210 kwam uit Moskou - en terugging naar Moskou. De hoofdverdachte is volgens de Britten Andrej Loegovoj, een zakenman die net als Litvinenko een verleden heeft bij de Russische geheime diensten.

Moskou verwees naar zijn grondwet om de uitlevering van Loegovoj aan Londen te weigeren. Maar meewerken aan het onderzoek deed Moskou evenmin. Loegovoj werd eind vorig jaar overigens 'verkozen' in het parlement, zodat hij nu onschendbaarheid geniet. Het zeldzame polonium-210 komt ook vrijwel zeker uit Rusland, maar daarover heeft Moskou zich nooit bezorgd getoond.

De zaak wierp maandag nog een schaduw op het eerste gesprek van de nieuwe Britse premier, Gordon Brown, en de nieuwe Russische president, Dmitri Medvedev, op de G8-top in Japan. Volgens de Russische delegatie toont het feit dat de zaak-Litvinenko nog altijd ter sprake komt, dat 'niet iedereen in Groot-Brittannië een constructieve aanpak heeft'.


DS, 09-07-2008 (Jorn De Cock)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB