actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Frankrijk voor zes maanden voorzitter E.U.

Parijs maakt al meteen bonje met Brussel

Parijs, 2 juli. Het Franse voorzitterschap van de EU is amper begonnen of er is al ruzie. Over de Europese landbouw. En er wacht meer conflictstof.

De lachende gezichten van de Franse president Sarkozy en voorzitter Barroso van de Europese Commissie, gisteren voor de trappen van het Elysée, konden het niet verhullen. Het Franse voorzitterschap van de Europese Unie is begonnen met een knallende ruzie tussen Brussel en Parijs.

Het gaat over landbouw. Deze keer – want er is méér conflictstof. Maandag uitte Sarkozy in een televisie-interview opnieuw kritiek op Peter Mandelson, de Britse eurocommissaris die verantwoordelijk is voor Handel. Mandelson is veel te toegeeflijk in de onderhandelingen van de wereldhandelsorganisatie WTO, vindt Sarkozy. En dat gaat ten koste van de Europese landbouw, zei hij.

Peter Mandelson deed daarop gisteren, óók voor een televisiecamera, geen moeite meer zijn ergernis te verbergen. „Ja, mijn positie wordt ondermijnd”, zei hij. „En de positie van Europa in de onderhandelingen over de wereldhandel wordt daardoor verzwakt.”

Daarmee bereikte een ruzie die al een paar weken sluimerde tussen Brussel en Parijs een hoogtepunt. Sarkozy had al eerder kritiek geuit op Mandelson. Sterker nog, hij achtte de Brit zelfs medeschuldig aan de Ierse afwijzing van het nieuwe EU-verdrag. Ook Ierse boeren vroegen zich namelijk af wat Mandelson aan het doen was.

Een hoge functionaris van de Europese Commissie reageerde toen geïrriteerd. De Fransen deden er beter aan naar zichzelf te kijken. Was het niet de Franse minister van Financiën, Christine Lagarde, geweest die kort voor het Ierse referendum begon over vennootschapsbelasting – een onderwerp dat in Ierland zeer gevoelig ligt? En was het niet de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Bernard Kouchner, die dreigde dat de Ieren „de eerste slachtoffers” zouden zijn van een afwijzing? Alsof dat had geholpen.

Gisteren was een woordvoerder van de Europese Commissie nog explicieter dan Mandelson zelf. „De nieuwe aanval van president Sarkozy is teleurstellend”, zei hij. „Zulke kritiek is verkeerd en ongerechtvaardigd.” In Brussel, waar verschillen van mening doorgaans zó diplomatiek worden geuit, dat ze voor buitenstaanders niet waarneembaar zijn, is dat harde taal.

Op het Elysée werd gisteren ook gezegd dat de Europese Centrale Bank, die daar morgen over beslist, natuurlijk niet de rente moet verhogen. Dat is volgens Parijs geen oplossing voor de hoge inflatie in Europa. Zo’n opmerking kan straks ook aanleiding zijn voor een ruzie. Landen als Duitsland, Nederland en de Europese Commissie vinden dat de politiek zich niet moet bemoeien met het rentebeleid van de ECB. De Franse bankpresident Trichet trouwens ook – tot teleurstelling van de Fransen.

De afgelopen dagen waren Europese journalisten in Parijs om van Franse ambtenaren en ministers te horen wat ze met Europa willen. De boodschap was: Frankrijk wil bescheiden zijn, en vooral, „niet arrogant”. Het lijkt te veel gevraagd van een groot land met een hyperenergieke president.

Migratieminister Brice Hortefeux vertelde bijvoorbeeld over een asiel- en immigratiepact dat Parijs bepleit. Regulering van legale migratie, zei hij, en tevens versterking van de bewaking van de grenzen. Hij klonk, al wilde ook hij natuurlijk niet arrogant zijn, alsof het wiel een recente Franse vinding was. Maar deze voorstellen zijn overbekend in Brussel.

De Europese Commissie roept al jaren tegen lidstaten dat ze – met het oog op de vergrijzing – moeten nadenken over legale migratie.

Sarkozy lijkt het voorzitterschap vooral aan te grijpen om de rest van Europa te overtuigen van ideeën die hij al langer heeft. Ja, zei een functionaris van het Elysée gisteren, er kan de komende maanden verder worden onderhandeld met Turkije – zoals Europa heeft afgesproken. Maar alléén over onderwerpen die te maken hebben met een ‘partnerschap’. Over onderwerpen die kunnen leiden tot een volwaardig Turks lidmaatschap kan natuurlijk níet worden gesproken, zegt Parijs.

De Franse regering zal de komende maanden ook opnieuw proberen steun te vinden voor een ander idee van haarzelf: verlaging van de btw op brandstoffen. Sarkozy hoopt dat mensen daardoor minder zullen lijden onder de hoge olieprijzen.

Sarkozy is soms liberaal, maar Barroso is liberaler. De Franse president belooft dat hij mensen zal beschermen, de Commissievoorzitter vindt dat ze eraan moeten wennen dat de wereld verandert. Energie zal de komende jaren alleen maar schaarser worden, en dus moeten we er gewoon minder van gebruiken. Vanmiddag presenteerde de Commissie zelf plannen waarmee Barroso zijn sociale kant wil laten zien. Want hij wil mensen wel helpen zich aan te passen aan de veranderende wereld.

Gisteren kwam Barroso naar Parijs voor overleg. Dat is gebruikelijk aan het begin van een voorzitterschap. Wat ongebruikelijk was: na afloop was er geen persconferentie. Het bleef bij een korte verklaring. Barroso bleek uitgenodigd op een Frans feestje en de Commissievoorzitter was daarin niet meer dan een figurant.

Op de Franse televisie werd Sarkozy zorgvuldig op de voorgrond in beeld gebracht. Op gepaste afstand Barroso en zijn gevolg. Terwijl het Franse volkslied klonk, werden enorme vlaggen vanuit kikkerperspectief in beeld gebracht. Bescheiden? Nou nee. Al klonk even later ook de Europese hymne. De leden van de Europese Commissie stonden aan de zijkant opgesteld als erewacht. Peter Mandelson ontbrak.

Voor de trappen van het Elysée werden Sarkozy en Barroso twee vragen toegeroepen. De Franse president beantwoordde ze allebei. Hij maakte zich geen zorgen, zei hij, over de Poolse president Kaczynski, die maandag liet weten dat hij het nieuwe EU-verdrag niet zal tekenen. „Ik kan me niet voorstellen dat we de Europese Unie verder bouwen zonder Polen.”

En Peter Mandelson, zei Sarkozy, die zou wel blij zijn met de publiciteit die hij heeft gekregen door hun ruzie. „Het is niet verboden verschillen van mening te hebben in Europa.”

NRC, 02-07-2008 (Jeroen van der Kris)