En dat is nu net wat we missen


Op Hertoginnendal, nu alweer negen maanden geleden, ging het er wekenlang over. Vervangen we twee op de drie van de federale ambtenaren die op pensioen gaan? Of één op de drie? Open VLD bepleitte het laatste, CDH het eerste. CD&V koos voor de helft. En MR liet de anderen gissen wat het wou. Zo ging het eraan toe in de toenmalige oranje-blauwe discussies, weet u nog?


Toen zes maanden later de regering-Leterme aantrad met de PS erbij, restte alleen nog een zin over meer efficiëntie in de openbare sector...

De aanleiding tot die discussies was dubbel. Enerzijds was er de vaststelling dat de komende jaren 20 à 40 procent van de federale ambtenaren met pensioen gaat, terwijl de federale managers zegden dat ze het met minder personeel kunnen doen als ze hoger geschoolde vervangers konden rekruteren.

Anderzijds was er een scherp Oeso-rapport over het overheidsbestuur in België. Dat bestuur, en vooral het gedeelte 'algemene bestuursdiensten' erin, werden beschreven als 'loodzwaar'. Ze worden bovendien inefficiënt bestuurd, zegden de Oeso-experts, omdat er te veel regels bestaan en omdat haast alle managementbeslissingen doorkruist worden door beslissingen van politieke kabinetten.

Van die kabinetten zegden de Oeso-experts dat ze een omvang hadden 'die ze nog nooit gezien hadden elders in de wereld'. Ze hadden de term 'loodzwaar' al gebruikt, en wisten niet meteen wat nog zwaarder is.

Iridium, dames en heren experts; dat weegt 22,65 kg per dm3, lood maar 11,3 kg. Iridium is het zwaarste element op aarde: een metaal dat zeer lastig te bewerken is en goed bestand is tegen corrosie.

Elke normale regering, waar ook ter wereld, zou zich al lang over zo'n rapport en over de vervangingspolitiek gebogen hebben. Onze door BHV verlamde regering komt daar niet aan toe. Efficiënter bestuur vormt nochtans, samen met een efficiëntere justitie, een van haar hoofdopdrachten.

De ongeduldige federale minister van Economie, Vincent Van Quickenborne (Open VLD), heeft gelijk als hij dit probleem aan de orde stelt. Of hij de juiste steen op de juiste manier gooide in de kikkerpoel van zijn collega van Ambtenarenzaken, Inge Vervotte (CD&V), is evenwel de vraag.

Wellicht moét worden gewerkt met zulke cijferdoelen. Maar de noodzakelijke afslanking zal maar lukken als de ambtenarij en haar top erbij betrokken worden. Ze kan niet lukken als het management van de openbare diensten niet een veel grotere verantwoordelijkheid krijgt, ten koste van de kabinetten. En de politieke overheid moet vooraf een visie hebben op wat haar kerntaken zijn: wat ze zeker moet doen en wat ze kan laten vallen.

Dat veronderstelt een visie. Eén met een draagvlak.

Pech, driedubbele pech. Laat dat laatste, een visie, nu precies zijn wat dit land en deze regering missen.


DS, 22-05-2008 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB