Wie waarom bevoegd maken?


Het voorstel van Joëlle Milquet, de federale minister van Werk, om een federale premie te betalen aan Waalse en Brusselse werklozen die in Vlaanderen willen komen werken (en aan werklozen die kinderopvang moeten zoeken als ze aan de slag gaan) is een uitstekend voorstel. Niet omdat het inhoudelijk goed zou zijn. Wel omdat het de partijen misschien kan brengen tot een open, rationele discussie over de methodes van activering van werklozen en over de vraag wie het best bevoegd is.


Bij vorige aanleidingen daartoe haalden de Franstalige partijen meteen het bordje 'onbespreekbaar' boven: bij het voorstel van de Vlaamse minister-president Kris Peeters om de gewesten activeringspremies te laten betalen, en bij het voorstel van VDAB-baas Fons Leroy over een herindeling van de arbeidsbevoegdheden. Nu er van Franstalige kant een voorstel komt, moeten de Vlamingen niet op dezelfde domme manier reageren. Het is beter te proberen de discussie naar het rationele niveau op te tillen.

Het voorstel-Milquet is af te schieten met de aloude truc van het 'intentieproces'. Waarom ze dit voorstelt? Omdat dan geen 'gewestgeld' maar federaal geld gaat naar vooral Waalse en Brusselse werklozen. Dat is juist. Maar men moet dit niveau kunnen overstijgen. De vraag is: wanneer raken werklozen het best aan een baan en wanneer raken werkgevers het best aan werknemers? Dat heeft te maken met de bevoegdheidsverdeling, maar ook met de activeringsmethoden: de vraag of men werklozen moet aanmoedigen als ze werk aannemen, dan wel straffen als ze dit niet doen.

Uit het recente verleden zijn alleszins drie belangrijke lessen te leren. Een voorgangster van Milquet, Laurette Onkelinx, tekende ooit een federaal Rosettaplan uit om de Waalse en Brusselse jeugdwerkloosheid aan te pakken. Het werd niks. Want dat nationaal plan moest ook op Vlaanderen van toepassing zijn en de Vlaamse behoeften waren zo verschillend, dat het een draak van een plan werd dat nergens effect had. Les één luidt dus: maak geen federaal plan om een regionaal probleem om te lossen.

Les twee: hou u aan uw bevoegdheden. Federaal een beleid beginnen voeren inzake kinderopvang, al dan niet voor werklozen, is per definitie bevoegdheidsoverschrijding. Begin daar niet aan!

Les drie is recent gegeven door de professoren sociale zekerheid: hou de financiering en de uitkeringen federaal, en responsabiliseer de deelstaten voor het arbeidsmarktbeleid dat toch verschillend moet zijn.

Pragmatici zeggen: volg Milquet maar, want Vlaanderen heeft er voordeel bij dat Waalse werklozen naar Vlaanderen komen werken. De vaststelling is juist. De conclusie verkeerd. Als twee deelstaten belang hebben bij een regeling, moeten ze niet beslissen dat een derde dat moet betalen. Aan zulke afspraken uit het verleden is de federale staat failliet aan het gaan.


DS, 15-04-2008 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB