Bestand maken tegen rotvaart


Kinderen die geen zin hebben in het leven. Hoe moet je je dat voorstellen? Geen kinderen die in abominabele omstandigheden, te midden van oorlogsgeweld, honger of ontbering moeten opgroeien. Kinderen die, zo lijkt het toch, alles hebben of kunnen krijgen wat hun hartje begeert. Op het materiële vlak, met gsm's, iPods en game consoles. En ook wat de geboden ruimte betreft om zich te ontwikkelen: goede scholen, breed vrijetijdsaanbod, vrijheid om contacten met anderen te leggen en te onderhouden.


Voorgaande generaties konden in vele gevallen slechts van die kansen dromen en vragen zich niet-begrijpend af wat er toch schort. Ouders betrekken het probleem op zichzelf. Zijn ze dan niet genoeg met hun kinderen bezig? Zetten ze zich niet met hart en ziel in? Nemen het werk en hun eigen vrijetijdsbesteding hen te veel in beslag en moeten ze zich daarvoor schuldig voelen? Of onderschatten ze de invloed die hun eigen keuzes om relaties te verbreken en andere aan te gaan, hebben op jongeren?

Ligt het bij de groepsdruk? Zijn jongeren te hard voor elkaar? Is de dwang om zich te conformeren aan de norm die de groep stelt, zo verpletterend geworden dat niet kunnen of willen meedoen tot uitstoting leidt? En wat moet je daartegen beginnen? De neiging om de problematiek te medicaliseren is groot. Als we niet snappen waarom een kind toch depressief, boos of hypergevoelig is, laten we er dan een ziektebeeld voor verzinnen. Dat helpt nog niet, maar het geeft toch het gevoel dat we ermee bezig zijn.

Ongetwijfeld brengt therapie in sommige gevallen soelaas. Maar het signaal blijft zorgwekkend. De symptomen bestrijden is niet het antwoord. We ontkomen niet aan de vraag wat het leven voor zoveel jongeren zo zwaar te leven maakt. Ze schijnen moeiteloos om te kunnen met de complexiteit die de technologische vooruitgang met zich heeft meegebracht. Multitasking is haast een natuurlijke manier van leven voor hen. Ze chatten, terwijl ze televisiekijken en een videogame spelen. Is het verwerken van al die informatie dan toch belastender dan het lijkt? Kennelijk zijn er vragen waarop Google het antwoord niet kent.

Misschien begint het begrijpen van wat er aan de hand is, bij de vaststelling dat kinderen vaak amper nog de tijd hebben om kind te zijn. De sneltreinvaart waarmee ze de wereld leren kennen, brengt hen al vroeg bij dilemma's waar mensen vroeger een half leven over deden. Sommigen kunnen de last daarvan beter aan dan anderen. Desillusies zijn 'normaler' als ze zich voordoen bij iemand die tijd heeft gehad om wat eelt op de ziel te kweken.

Nooit zijn de dingen om ons heen sneller veranderd dan in onze tijd. Dat tempo neemt de komende periode zeker niet af. We zullen dus moeten zoeken naar manieren om onze kinderen tegen die rotvaart bestand te maken. Alleen kunnen ze het niet.


DS, 12-04-2008 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB