actualiteitsforums - Enkele post bekijken - De weg naar de Zestien liep dood

De weg naar de Zestien liep dood

BRUSSEL - 'Om op de lijst te staan, moet je geen verstand hebben van politiek.' Met deze boutade trachtte SP.A-voorzitter Johan Vande Lanotte VRT-anker Phara de Aguirre te overtuigen de socialistische kamerlijst voor BHV te trekken. Tevergeefs.

De campagne voor de parlementsverkiezingen van 2007 was nog niet gestart of Johan Vande Lanotte stond al zwaar in het verlies. 'Half januari heb ik de verkiezingen verloren', analyseerde de gewezen voorzitter achteraf. Zijn plan om met een nieuwe partij naar de kiezer te trekken, was met een sisser afgelopen. Middenveldorganisaties bedankten voor een exclusieve relatie met de SP.A. Ten slotte haakte ook een aantal spectaculaire nieuwe namen af. Op geen enkel moment kreeg de partij de campagnemachine nog aan de praat, blijkt uit de reconstructie in het boek De Zestien is voor U, dat vandaag verschijnt.

Vande Lanotte wilde de SP.A fuseren met kartelpartner Spirit. Ook zijn voorganger Steve Stevaert had met het idee rondgelopen. In 2003 had het kartel SP.A/Spirit uitstekend gewerkt. Maar bij de regionale verkiezingen van 2004 oogde het succes een heel stuk minder. Stevaert wilde absoluut met een fonkelnieuwe partij naar de kiezer gaan. Die kon opnieuw de inzet van de stembusslag worden.

De nieuwe formatie moest drie pijlers tellen: de SP.A, Spirit en organisaties uit het middenveld. Deze laatste pijler moest het verzet bij Spirit neutraliseren. De links-liberalen wilden immers niet door de socialisten worden opgeslokt. Spectaculaire namen zouden deze nieuwe politieke partij verpersoonlijken.

Organisaties zoals Test Aankoop, Greenpeace, Amnesty International en 11.11.11 werden benaderd. Ook met BV's zoals Goedele Liekens en Rik Torfs werd contact opgenomen. Een datum voor de persconferentie werd geprikt. Begin 2007 viel het plan helemaal in duigen. De diverse organisaties wilden niet weten van een exclusieve band, ook de BV's haakten om verschillende redenen af. Eind januari kon Vande Lanotte zijn congres niet meer bieden dan een handvol arbeiders en Margaretha Guidone. Meteen kreeg de vernieuwing een erg travaillistische bijklank. 'Is het dat maar', reageerden enkele socialisten verrast.

Maar Vande Lanotte wilde niet ontwapenen. In maart bood hij de VRT-journaliste Phara de Aguirre, die in de kieskring Leuven woont, het lijsttrekkerschap voor Brussel-Halle-Vilvoorde aan. De SP.A-voorzitter wilde de journaliste al eind 2006 inlijven. Ze herstelde toen van borstkanker. 'Ik ondervraag liever politici dan dat ik zelf ondervraagd word. En trouwens, zoveel verstand heb ik niet van politiek', wimpelde De Aguirre hem af.

'Kom, kom, wat is dat nu? Iemand die al jaren dit soort werk doet. En trouwens, om op de lijst te staan, moet je geen verstand hebben van politiek', repliceerde Vande Lanotte. De Aguirre weigerde gisteren commentaar.

Het verlangen naar vernieuwing van de SP.A draaide in Antwerpen zelfs uit op een worst case scenario. Christine Van Broeckhoven, die normaal louter de lijst zou opvullen, werd plots gepromoveerd tot lijsttrekker. De verbazing was groot.

De uiteindelijke lijstvorming verschoof naar eind maart. De campagne kreeg maar geen vorm. Het geheel oogde chaotisch, het concept was zoek. Een plan B was er niet. De militanten en de parlementsleden, die geen duidelijkheid over hun toekomst kregen, raakten gedemotiveerd.

In een wanhoopspoging om toch een voet tussen de deur van de campagne te krijgen, afficheerde Vande Lanotte zich uiteindelijk als kandidaat-eerste minister.

DS, 11-04-2008