Racisme verspreidt zich snel op internet
BRUSSEL - Op het meldpunt Cyberhate kwamen vorig jaar 330 klachten binnen. Het Centrum voor Gelijke Kansen zet het fenomeen vandaag in de kijker. 'Mensen reageren best zelf op afzenders van hatelijke inhoud', vindt Jozef De Witte.
Scheldpartijen, beledigingen, verbaal geweld, onversneden racisme, het tiert welig op het internet. Tegen die 'cyberhate' voert het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding vandaag campagne, naar aanleiding van de internationale Dag tegen Racisme. 'Het fenomeen verspreidt zich snel,' zegt Jozef De Witte, de directeur van het Centrum. 'We maken ons zorgen. Vroeger vond je die haatberichten terug op sites van neonazi's en andere extremistische groepjes. Nu infecteren ze het hele net.'
Het Centrum opende in 2006 een meldpunt voor racistische boodschappen. Daarop kwamen tijdens het eerste jaar 140 meldingen binnen. Vorig jaar was dat aantal al opgelopen tot 330.
Door zijn lage drempel en zijn anonimiteit is het internet het perfecte kanaal om allerhande al dan niet gefundeerde meningen te spuien. Er wordt haat gepredikt tegen mensen op basis van hun geloof, afkomst, huidskleur, geaardheid...
De toename van de islamhaat is opvallend, die overklast de oprispingen tegen zwarten of joden. Manipulatie wordt daarbij niet geschuwd. Het verhaal van de imam Bouziane is bekend. Die zou door zijn vele vrouwen en kinderen maandelijks 9.000 euro gemeenschapsgeld opstrijken. Alleen, het klopte niet. Het ging om een Frans verhaal, dat klakkeloos naar een Belgische context werd vertaald. 'Het verhaal werd gretig doorgemaild, ook vanuit bepaalde politieke partijen, ook nadat het al lang als nep ontmaskerd was', zegt De Witte.
Een ander voorbeeld was een filmpje van een steniging, dat eveneens vals bleek te zijn. 'Choquerende beelden die de bijbehorende boodschap ondersteunden hoe barbaars die moslims wel waren. Het leek echt, maar was het niet.'
Het Centrum kan optreden op basis van de wetten tegen discriminatie, racisme en negationisme (het ontkennen van de holocaust, red.). Er zijn drie gevallen bekend waarbij verspreiders van dergelijke boodschappen veroordeeld werden. Zo werden de auteurs van de Makakendans -een racistische parodie op de Kabouterdans van kabouter Plop- bestraft. Ook een man die giftige e-mails rondstuurde, ontsnapte niet aan een sanctie. En twee Marokkaanse jongeren die doodsbedreigingen tegen een meisje uitten, kregen een werkstraf. De site Rwina.com, die een islamitische republiek voorstond en vijandige taal tegenover Vlamingen spuide, werd dan weer gesloten na een klacht bij het federale parket. De site was zo grotesk dat velen meenden dat het om een 'hoax' ging, opgezet spel.
'Wie op bedenkelijke inhoud stuit, kan een klacht indienen bij ons of bij de politie,' zegt De Witte, 'maar we sporen iedereen aan om zelf te reageren bij de afzender en duidelijk te maken dat je dit niet neemt. Dat zal misschien meer effect hebben. Ook iets signaleren aan de beheerder van de website kan helpen. Alles wat op het web verschijnt, vervolgen, is onbegonnen werk.'
De sectie computermisdaad van de federale politie heeft vorig jaar 21 feiten van racisme of negationisme op het internet vastgesteld. Dat is meer dan de drie voorgaande jaren, maar minder dan de 30 van 2002. Daar wordt dan pv van opgemaakt of de informatie wordt doorgespeeld aan bijvoorbeeld de dienst terrorisme. Ook surfende jongeren worden vaak met de problematiek geconfronteerd. Uit onderzoek is gebleken dat een kwart wel eens op racistische websites stoot.
De debatfora van de site van De Standaard worden gemodereerd, dat wil zeggen dat bijdragen eerst bekeken worden voor ze op de site mogen. Alleen wie zich geregistreerd heeft, komt in aanmerking. Persoonlijke aanvallen of opmerkingen die naast de kwestie zijn, komen er niet op. Zo wordt pakweg een kwart van de reacties geweerd, in sommige debatten loopt dat tot de helft op. 'Daardoor worden we wel eens censuur verweten, maar de spelregels zijn duidelijk. In de krant komt ook niet eender wat', zegt de manager van DS Online, Jeroen Overstijns.
Andere mediawebsites laten de inzendingen zuiveren op basis van reacties van bezoekers wanneer die aangeven iets ongepast te vinden. De website van de Britse omroep BBC heeft verschillende mensen in dienst die niets anders doen dan reacties van bezoekers filteren.
www.cyberhate.be
www.diversiteit.be
DS, 21-03-2008 (Tom Ysebaert)