De fabrikanten van sportdrankjes beweren dat hun producten langdurige sportprestaties verbeteren en het herstel na een inspanning bevorderen. Commerciële hype of wetenschap?

Sportdranken hebben een andere samenstelling dan gewone frisdranken of vruchtensap. Frisdranken en vruchtensap bevatten veel suikers, maar geen zouten. Daardoor blijven ze langer in de maag en kunnen ze tijdens een sportinspanning een opgeblazen gevoel veroorzaken. Sportdranken bevatten wel zouten, en minder suikers. Omdat ze doorgaans minder geconcentreerd zijn dan frisdranken of vruchtensap, worden sportdranken via de darmwand gemakkelijker opgenomen in het bloed. Dat scheelt een stuk tijdens een lange inspanning. Het suiker- en zoutgehalte van het bloed wordt sneller aangevuld, en ook de vochtopname verloopt vlotter.

Een sporter verliest tijdens een inspanning van een uur gemiddeld één liter vocht. Door te zweten verliest hij ook zouten. Wie sport, moet dus drinken. Bij sportinspanningen van maximaal een halfuur is het risico op uitdroging erg klein, en is het niet echt nodig om vocht in te nemen. Het volstaat dan om te drinken na de inspanning. Tijdens langere inspanningen is het wel raadzaam te drinken: 125 tot 250 milliliter om het kwartier is een goede vuistregel. Een tekort aan vocht leidt ertoe dat de spieren minder goed functioneren. Niet alleen lijden de prestaties daaronder, er kunnen ook krampen optreden.

Water voldoet overigens prima voor amateursporters die een uurtje fitnessen, fietsen of lopen. Voor mensen die langer dan een uur intensief sporten, is water nog altijd goed, maar de inname van te veel water verdunt het bloed te sterk en verhoogt de urineproductie. Daarom is sportdrank geschikter voor intensieve duursporten, zoals een halve marathon.

DE BESTE KEUZE

Suiker is de voornaamste energieleverancier van de spieren. Wie langer sport dan een uur, krijgt een tekort aan suiker. Dat tekort heeft een weerslag op de prestatie. Sportdrank gaat niet alleen uitdroging tegen, maar vult ook de suikervoorraad in de spieren aan. Een belangrijk verschil met frisdrank en vruchten- sap is de osmolaliteit van een sportdrank: het aantal deeltjes in de drank. Hoe hoger dat aantal, hoe moeilijker de drank wordt opgenomen in het bloed. Dranken met een hoge osmolaliteit - die een grotere hoeveelheid opgeloste deeltjes bevatten dan het bloed - noemt men hypertoon, die met een lage osmolaliteit hypotoon. Isotone dranken hebben een concentratie deeltjes die overeenkomt met de concentratie deeltjes in het bloed.

Wat is de beste keuze? Als u uw vochtvoorraad heel snel wilt aanvullen, opteert u beter voor een hypotone drank (water of verdund vruchtensap). Het nadeel is wel dat u dan weinig suikers inneemt (minder dan 4 gram per 100 milliliter). Dat nadeel hebben isotone dranken niet: ze voeren wel iets trager vocht aan, maar bevatten voldoende koolhydraten. De meeste sportdranken zijn isotoon (tussen 4 en 8 gram suiker per 100 milliliter) en vormen een ideale middenweg tussen de aanvulling van vocht en energie.

Hypertone dranken voeren veel energie aan (meer dan 8 gram per 100 milliliter), maar zijn niet geschikt om het vochtverlies snel te compenseren: ze worden langzamer opgenomen dan water. Ze kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt tijdens inspanningen bij koud weer, waarbij een minimum aan vocht verloren gaat. Veel klassieke sportdrankmerken hebben een energy- of highenergyvariant, die meer koolhydraten bevatten. Sommige sportdranken bevatten nog extra vitamines. Die hebben geen enkele invloed op de sportieve prestatie en verhogen de osmolaliteit.

Marleen Finoulst, bodytalk

Ik vond dit een interessant artikel, omdat ik zelf regelmatig sport. Ik was wel eens benieuwd of die sportdranken nu werkelijk iets uithalen.
Zelf drink ik bijna nooit sportdranken. Ik drink bijna altijd water en als ik dit artikel mag geloven is dat ideaal, want ik sport nooit langer dan een uur.
Sportdranken zouden dus toch enig effect hebben, maar zijn overbodig voor amateurs als mij!