Het begint met de juiste naam
BRUSSEL - Vijf verenigingen en de Raad voor Journalistiek willen slachtoffers weerbaarder maken.
Ze verspreiden samen de brochure Omgaan met de pers. Het plan kiemde in 2006, toen de meisjes Stacy en Nathalie verdwenen en zowel hun droeve einde als de familiecontext van deze kinderen breed in alle media aan bod kwam. 'We hadden toen het gevoel dat het ontspoorde, ook doordat de families van de meisjes veel meer prijs gaven dan goed voor ze was', zegt Lieve Stappers van Zebra, een bondgenotenvereniging voor kinderen die slachtoffer worden in het verkeer.
Slachtoffers kiezen er niet voor om slachtoffer te worden, en zijn dus vaak niet voorbereid op de medialawine die over hun hoofden zal razen, zegt Francis Herbert, voorzitter van Ouders van Verongelukte Kinderen (OVK).
De initiatiefnemers - behalve OVK en Zebra ook nog Child Focus, Slachtofferhulp van het Algemeen Welzijnswerk en het Nationaal Forum voor Slachtofferbeleid -beklemtonen dat ze de journalisten niet met de vinger wijzen. 'Wij hebben de media nodig om onze boodschap te verspreiden.'
Ze werkten de brochure samen uit met de Raad voor de Journalistiek. Bij die Raad kun je terecht als je klachten hebt over de media. 'De meeste klachten gaan over een te grote opdringerigheid van journalisten', zegt ombudsman Flip Voets. 'Dat men bijvoorbeeld blijft bellen wanneer een slachtoffer al heeft gezegd dat hij/zij niet met de pers wil spreken.'
Maar ook journalisten met de beste bedoelingen doen wel eens iets dat kwetst, zeggen de vijf verenigingen. 'Wij hebben het meegemaakt dat een artikel prima was, maar de naam van de zoon die zelfdoding had gepleegd, was fout geschreven', zegt de dienst Slachtofferhulp. 'Zijn ouders ervoeren dat als een klap in hun gezicht.'
Leden van Ouders van Verongelukte Kinderen zien in de kranten of op tv opeens de verhakkelde fiets van hun kind terug. 'Pas op met het gebruik van archiefbeelden', waarschuwt Francis Herbert.
Child Focus erkent dat sommige zaken alleen dankzij de media worden opgelost, maar dat journalisten na afloop vaak te zeer aandringen op sensationele details over misbruik of verwondingen.
Kinderen en jongeren zelf ten slotte moeten niet afgeschermd, maar wel extra goed voorbereid worden, meent Lieve Stappers van Zebra: 'Iemand moet hen erop wijzen dat de hele school meeleest.'
De brochure in zakformaat is op 25.000 exemplaren gedrukt, waarvan 15.000 in het Nederlands. Ze worden verdeeld via de vijf verenigingen maar ook via de politie, de ziekenhuizen, OCMW's en justitiehuizen.
De brochure kan ook worden gedownload van deze site:
www.slachtofferrechten.just.fgov.be
DS, 28-01-2008