actualiteitsforums - Enkele post bekijken - Elektronische sigaret: geneesmiddel of genotmiddel?

Is de elektronische sigaret een geneesmiddel of een genotmiddel?

De e-sigaret is een uitkomst op plekken waar niet mag worden gerookt. Het is alleen niet zeker of hij over een tijdje nog te krijgen is.

Geneesmiddel of genotmiddel? Minister Klink van volksgezondheid, welzijn en sport wil de beslissing daarover afstemmen met de andere Europese landen. In afwachting daarvan mag er geen reclame meer worden gemaakt voor de elektronische sigaretten en komt er een publiekswaarschuwing voor mogelijke gezondheidsrisico’s. De sigaretten worden voorlopig niet uit de handel genomen.

In een aantal Europese landen heeft de elektronische sigaret al de status van geneesmiddel gekregen. Eerder oordeelde de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) ook al dat de elektronische rokertjes een geneesmiddel zijn, want ze kunnen op dezelfde manier gebruikt worden als nicotinekauwgom en -pleisters. Als medicijn valt de e-sigaret onder toezicht van de IGZ en daarom sloeg de instantie alarm bij het ministerie. Woordvoerder Wouter van der Horst: „We hebben geen zicht op de hoeveelheid nicotine en het productieproces van de ampullen. Die zijn niet onderzocht.” De producenten en importeurs beschikken dan ook niet over vergunningen die bij geneesmiddelen horen.

Die hebben ze ook niet nodig, volgens de redenering van Jarno Jacobs van E-smoking. „Het is geen geneesmiddel, want het heeft geen genezende werking. Natuurlijk lijkt het op pleisters en kauwgom, maar die worden aangeboden om te helpen bij het stoppen met roken. Dat doen wij niet. Je stopt niet met roken, je gaat over op een ander type. De verslaving blijft.” E-sigaretten zijn een genotmiddel, zegt Jacobs.

Hij is overvallen door de beslissing van de minister. „We hebben nu nog drie dagen om naar de rechter te stappen. Er is veel onduidelijk. Valt bijvoorbeeld onze website onder het reclameverbod? We hebben het ministerie gebeld en zij zeggen van wel.” Jacobs blijft erbij dat zijn product geen geneesmiddel is. Het zou een ingewikkeld juridisch gevecht worden.

Onder de tabakswet kunnen de sigaretten volgens Jacobs in elk geval nooit komen te vallen – er zit immers geen tabak in. Volgens het bedrijf mag je de e-sigaret overal roken waar dat nu verboden is, meeroken is niet schadelijk. Dat zou een uitkomst zijn wanneer het rookverbod in de horeca later dit jaar van kracht wordt. Goed nieuws? Koninklijke Horeca Nederland vindt er vooralsnog niets van. „Wij houden ons er voorlopig buiten. We zijn druk genoeg met het uitvoeren van het rookverbod dat straks ingaat”, zegt woordvoerder Anthony van der Klis.

Anti-rookorganisatie Stivoro staat dubbel tegenover de e-sigaretten: misschien een goed iets, misschien ook niet. „We vinden het een hulpmiddel om minder tabak te gaan gebruiken, of zelfs helemaal te stoppen met roken. Maar de hoeveelheid nicotine en de smaakstoffen zijn te weinig onderzocht. Nicotine op zich is niet gezond, maar de schadelijkheid van tabak wordt niet zozeer bepaald door nicotine. Het kan dus gezondheidswinst opleveren, maar alleen als het allemaal veilig is bevonden. Wij wachten af.”

Ook Ton Wurtz van de Stichting Rokers Belangen heeft ’gemengde gevoelens’. „Aan de ene kant is het goed dat er naar alternatieven voor het rookverbod worden gezocht. Aan de andere kant: het is niet goed onderzocht. Er is onduidelijkheid over de schadelijkheid van de stoffen die erin zitten. Misschien belanden we van de regen in de drup.”

In de gebruiksaanwijzing van de elektronische sigaret van E-Smoking staat een lijstje met de inhoud van de nicotine-ampullen. De niet-scheikundige snapt er op het eerste gezicht niets van: ’beta-damascenone’, ’megastigmatrienone’, alleen ’L-nicotine’ is voor de leek een logisch bestanddeel.

Bij de Radboud Universiteit in Nijmegen begrijpen ze wel wat er op het lijstje staat. „De meeste stoffen zijn natuurlijke geur- en smaakstoffen”, zegt milieukundige Ad Ragas, gespecialiseerd in risicobeoordeling van stoffen. De goedjes waar het hier om gaat zijn ’beperkt’ onderzocht op giftigheid voor mensen, aldus Ragas. „Er zijn wel experimenten gedaan waarin de genoemde stoffen aan sigaretten zijn toegevoegd. De toxische effecten van sigaretten met toevoegingen zijn vergeleken met sigaretten zonder toevoegingen. Voor zover ik kon nagaan werden er geen verschillen gevonden.” Van natuurlijke geur- en smaakstoffen verwacht je geen ’schokkende resultaten’, zegt de milieukundige, maar voorzichtigheid blijft geboden: er zijn voldoende voorbeelden van natuurlijke stoffen die zeer giftig kunnen zijn.

De uitzondering is de uitgebreid onderzochte nicotine. Het is bekend dat de stof ongezond is en in bepaalde hoeveelheden giftig en zelfs dodelijk is. Hoe zit het met de hoeveelheid nicotine in de ampullen? Er zijn ampullen zonder nicotine, en dan is er ’low’, ’medium’ en ’high’: zes, elf en zestien milligram. Ragas: „Deze hoeveelheden zijn niet veel erger dan bij gewone sigaretten. Die bevatten gemiddeld negen milligram, waarvan je één milligram opneemt. Een sigaret met zestien milligram is dus een ’stevige sigaret’”.

Trouw, 29-01-2008