'Als je gaat brullen, heb je bij je kind afgedaan.'
ANTWERPEN - Veel jonge bestuurders hebben foute basistechnieken, een beperkt verkeersinzicht en beheersen hun voertuig te weinig. Vaak zijn het de ouders die aan de basis liggen.
'Rijden is bijna artisanaal', zegt Patrick Bruynbroeck (47), die zijn dochter leert rijden. 'Je weet wel hoe het moet, maar het overbrengen is veel moeilijker. Ik kan me voorstellen dat je dan snel iets fout aanleert.' Denise Jacobs (52), die haar schoondochter begeleidt, is een pak onzekerder over zichzelf. 'Als je al dertig jaar met de wagen rijd, doe je dat zo automatisch dat je op den duur niet meer weet wat je goed doet en wat niet. Ik zit met een pak vragen', geeft ze toe.
Denise en Patrick volgen een theoretische cursus bij de Vlaamse automobilistenbond VAB om hun kennis van de wegcode en rijvaardigheidstechnieken op te frissen. Dat veel ouders dat best kunnen gebruiken, blijkt uit een onderzoek van de VAB naar het rijgedrag van 435 jonge bestuurders tussen 18 en 24 jaar. Zij reden elk 20 minuten met een begeleider, die hun rijgedrag evalueerde.
Veel jongeren bleken foute basistechnieken, een beperkte technische beheersing en te weinig verkeersinzicht te hebben. 'En dat kan je hen niet eens altijd kwalijk nemen', zegt de VAB. 'Vaak krijgen zij de technieken namelijk op een verkeerde manier aangeleerd van hun ouders.'
Meisjes hebben vooral problemen met technische handelingen. Ze gebruiken een verkeerde remtechniek, duwen eerst de ontkoppeling in en dan pas de rem. Terugschakelen en remmen op de motor doen ze te weinig. Jongens beheersen hun wagen dan weer te weinig omdat ze een verkeerde en nonchalante stuurhouding aannemen. Ze rijden met één hand en laten hun andere hand op de versnellingspook liggen.
'Snelheid is zowel voor jongens als meisjes een pijnpunt', zegt instructrice Vera Beck, die al sinds een jaar een opfrissingscursus voor vrije begeleiders geeft. 'Ze respecteren ook de veiligheidsafstand niet en maken te weinig gebruik van de spiegels bij het naderen van een kruispunt.'
Beck neemt de cursisten mee naar de wagen en laat hen aan den lijve ondervinden wat de dode hoek is. Terwijl één persoon in de wagen plaatsneemt en in de spiegels kijkt, loopt een andere rond de wagen. De cursisten zijn behoorlijk verrast wanneer ze merken dat ze niet alles in de spiegels kunnen zien. 'De meesten schrikken van de dode hoek', zegt Beck. 'Dan pas zien ze hoe belangrijk de dode hoek is. Daar moeten ze hun kinderen op wijzen.'
Denise Jacobs zit vooral met vragen over de rem- en schakeltechniek. 'Wanneer moet je schakelen en wanneer moet je de ontkoppeling induwen? Ik leer nu mijn schoondochter rijden en zij houdt constant haar voet op de ontkoppeling. Maar ik merk ook van mezelf dat ik vaak op het verkeerde moment schakel, bijvoorbeeld op een rotonde.'
'In het begin moet je drillen', bezweert Beck. 'Je moet je kind automatismen aanleren. Als ze schakelen, mogen ze daarbij niet nadenken. Je staat ervan versteld hoe weinig bewegingen een leerling in het begin tegelijk aankan. Je moet veel geduld oefenen en consequent blijven door geen stappen over te slaan. Een slechte gewoonte zit er snel in, maar kan je moeilijk weer afleren.'
'Ik heb bewondering voor mensen die hun kind leren rijden zonder dubbele pedalen', aldus Beck. 'Je moet veel vertrouwen in elkaar hebben om dat te doen. Maar vertrouwen kan je ook snel weer kwijtspelen. Als je in een stresssituatie bijvoorbeeld gaat brullen, heb je bij je kind afgedaan.'
Patrick steekt zijn vinger op. 'Ik dacht eraan in de wagen te brullen om mijn dochter te leren dat er in het verkeer veel lawaai is. Mag dat dan niet?' Beck schudt haar hoofd. 'Dat raad ik niet aan. Lawaai-impulsen zijn goed, maar alleen van buitenaf', zegt ze.
Tussendoor geeft Beck de ouders ook nog enkele tips mee om milieuvriendelijk en zuinig te rijden. 'Schakelen aan 2.000 toeren. Aan een kruispunt het gaspedaal loslaten en op het einde terugschakelen en de ontkoppeling induwen.' 'Ik heb al veel bijgeleerd, moet ik bekennen', zegt Patrick Bruynbroeck halverwege de les. 'In mijn tijd werd niet over eco-driving gesproken.'
'Al ben ik wel aan het twijfelen geslagen of het wel een goed idee is om mijn dochter te leren rijden. Je kan veel verknallen. Misschien is het toch maar beter om haar eerst een basisopleiding bij de rijschool te laten volgen.'
www.vab.be
DS, 11-01-2008 (Yves Delepeleire)