EU-leiders tekenen Verdrag van Lissabon


Brussel, 13 dec. Het is een historische dag voor de Europese Unie. In het San Jerónimo klooster in Lissabon hebben de regeringsleiders van 27 lidstaten vanmiddag het Hervormingsverdrag van de Europese Unie ondetekend. Premier Jan-Peter Balkenende met zijn Belgische ambtsgenoot Guy Verhofstadt delen donderdagochtend een vliegtuig.


De plechtige ondertekening maakt een eind aan twee jaar van verlamming in de EU nadat de Europese Grondwet in 2005 door Frankrijk en Nederland in referenda was weggestemd.

Het nieuwe verdrag heeft tot doel om de EU beter bestuurbaar te maken nu de EU is uitgegroeid tot een club van 27 landen. Het bevat een herziening van oude verdragen, maar ook allerlei uitzonderingsregels en aparte protocollen en verklaringen.

Over de ondertekening van het verdrag in Lissabon is veel te doen geweest. De regeringsleiders moeten er een speciale vlucht voor maken naar de Portugese hoofdstad en extra vliegen strookt niet met het groene imago dat de EU graag wil uitstralen.

Daarom is gekozen voor ‘plane poolen’. De Nederlandse, Belgische en Luxemburgse premiers vliegen gezamenlijk, met de EU-buitenland coördinator Solana in het Nederlandse regeringstoestel. De Portugese voorzitter van de Europese Commissie, Barroso, en de Portugese premier Socrates zijn samen uit Straatsburg gevlogen. Ook de Scandinaviërs hebben samen een vliegtuig genomen.

Vanavond komen de regeringsleiders uit Lissabon naar Brussel voor de Europese top die morgen wordt gehouden.

Het nieuwe verdrag regelt onder meer dat er een permanente voorzitter komt voor de Europese Unie. Deze wordt voor 2,5 jaar benoemd en is een keer herbenoembaar. Verder komt er een Europese hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid (een ‘minister van Buitenlandse Zaken’, die officieel overigens niet zo mag heten). Het Europees Parlement krijgt meer macht, de stemverdeling tussen de lidstaten is herzien. De omvang van de Europese Commissie, het dagelijkse bestuur van de EU, wordt beperkt tot tweederde van het aantal lidstaten.

Op meer terreinen, onder meer justitie, zullen besluiten met ‘gekwalificeerde meerderheid’ van stemmen genomen worden en niet langer geblokkeerd kunnen worden door één land.

In een voetnoot van het verdrag staat een verwijzing naar het Handvest met grondrechten voor de burgers. Het Handvest geldt niet voor Groot-Brittannië, dat meer uitzonderingen heeft bedongen.

In het verdrag zijn symbolen van de EU zoals een vlag en een volkslied niet opgenomen. Deze staan wel in een nationale verklaring die door 16 landen – niet door Nederland – is ondertekend.

Het Verdrag van Lissabon treedt in werking nadat het door alle lidstaten is geratificeerd. Ierland zal een referendum houden, in de overige landen, waaronder Nederland, moeten de parlementen het goedkeuren. Streefdatum voor inwerkingtreding is 2009.


NRC, 13-12-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB