actualiteitsforums - Enkele post bekijken - In een land waar vrede geen punt is

In een land waar vrede geen punt is

Gisteren is het Israëlische leger opnieuw Gaza binnengevallen. Vorige week brachten de parlementsleden Wouter De Vriendt, Jan Roegiers en Johan Verstreken een bezoek aan de bezette gebieden. Ze penden voor ons hun indrukken neer. 'In Gaza voltrekt zich een humanitaire ramp'.

Drie parlementsleden op bezoek in de Palestijnse gebieden die het over vrede wilden hebben. We werden raar aangekeken. Vrede kan hol klinken in Palestijns gebied. Wie op de Westelijke Jordaanoever ijvert voor vrede als de Israëlische nederzettingspolitiek normaal leven onmogelijk maakt? Sinds de Oslo-akkoorden is er Palestijns zelfbestuur op grote delen van de Westelijke Jordaanoever. Maar tegelijk voert Israël een agressief nederzettingsbeleid met als bedoeling zoveel mogelijk land rond Oost-Jeruzalem en in bezet gebied in te palmen. En zo het Palestijns leven de facto onmogelijk te maken. In een rechthoek van 5.600 vierkante kilometer liggen er 250 nederzettingen en buitenposten her en der verspreid. Naast de 2,5 miljoen Palestijnen leven er op de Westelijke Jordaanoever ondertussen zo'n 500.000 Israëli's. Wij zagen met eigen ogen hoe een zwaar bewaakte Israëlische nederzetting in het midden van Hebron de stad heeft gedegradeerd van commercieel handelscentrum tot gemilitariseerde spookstad. De inwoners vertelden ons over de patrouilles, de huiszoekingen en de onschuldige slachtoffers die met elke bezetting - en dus ook de Israëlische - gepaard gaan.

Een ander aspect van de nederzettingspolitiek is de Muur. Israëli's drukten ons op het hart dat die muur dient om de veiligheid te verhogen. Dat klopt maar gedeeltelijk. De Muur wordt namelijk niet gebouwd op de grenzen van vóór de Zesdaagse Oorlog van 1967, want dan zou de Muur maar 320 km lang zijn. In werkelijkheid is de Muur 712 km lang en gebruikt Israël hem om grote stukken Palestijns gebied bij Israël in te lijven - niet zelden vruchtbare grond, waterbronnen of Israëlische nederzettingen. Ganse Palestijnse gemeenschappen worden zo afgegrendeld van landbouwgronden of waterputten. Israël houdt daarnaast op de Westelijke Jordaanoever maar liefst 562 checkpoints en wegversperringen in stand. Een Palestijnse werkdag is een aaneenschakeling van omwegen, controles en - in het beste geval - vertragingen. .

Nettoresultaat van de nederzettingen, de wegen, de controleposten en de Muur is een fijnmazige fragmentatie van de Westelijke Jordaan en annexatie van Palestijnse grond. Veel meer dan het verhogen van de veiligheid is dát het objectief van de Israëlische nederzettingspolitiek.

Hoe ingewikkeld de politieke situatie ook is, de reële humanitaire nood van de bewoners in de Palestijnse gebieden mag niet uit de aandacht verdwijnen. Meer dan de helft van de bevolking leeft er nu onder de armoedegrens, in 1999 was dat nog geen kwart. Een derde van de Palestijnen heeft niet voldoende voedsel. Sinds de overwinning van Hamas in 2006 houdt Israël douane-inkomsten voor de Palestijnse Autoriteit achter en schroefden verschillende donoren hun steun terug. In Gaza voltrekt zich op dit moment een humanitaire ramp. De 1,4 miljoen Palestijnen zitten er als ratten in de val. Sinds de Israëlische afgrendeling in juni is de export tot nul herleid. De meeste bedrijven en fabrieken moesten de deuren sluiten, met massale werkloosheid tot gevolg. Er is tekort aan voedsel, water en medicijnen. Wij spraken er met studenten, bij wie de frustratie groot is en de neiging tot extremisme voelbaar. Een VN-organisatie zoals UNRWA redt elke dag mensenlevens en doet wat ze kan. Daarom is de Donorconferentie in Parijs later deze maand van levensbelang. Het Palestijnse Ministerie van Planning vroeg ons met aandrang te ijveren voor het heropstarten van de Belgische ontwikkelingsprojecten die sinds de overwinning van Hamas in 2006 werden stopgezet.

Annapolis was zeker een belangrijke gebeurtenis. Dat er voor het eerst sinds 2000 weer officiële gesprekken worden gevoerd tussen Israëli's en Palestijnen is op zich al positief. Of deze gesprekken ook echt tot resultaten zullen leiden is nog maar de vraag. De drie hoofdrolspelers hebben elk hun eigen agenda en problemen. Bush heeft nood aan een succesje bij het eind van zijn carrière. Olmert probeert zijn door de oorlog in Libanon en corruptieschandalen verzwakte positie te versterken. En de Palestijnse regering van Abbas staat politiek geïsoleerd, onder meer door een verscheurende machtsstrijd tussen Fatah en Hamas.

In de huidige situatie van fragmentatie is de roep naar een Palestijnse staat irrelevant, want compleet onleefbaar. Dus moet de Israëlische nederzettingspolitiek op zijn minst bevroren worden: geen uitbreiding van de nederzettingen, geen verdere annexatie van Palestijns grondgebied door de Muur, geen bijkomende checkpoints. Maar kort na afloop van Annapolis hoorden wij op de radio een oproep aan Israëli's om zich te komen vestigen in een nederzetting. En in Oost-Jeruzalem worden binnenkort 300 nieuwe woningen voor Israëli's gebouwd. Dit is koren op de molen van extremisten.

Veel mensen die wij hebben gesproken, richten hun hoop op de volgende Amerikaanse president. De Israëlische economie is in hoge mate afhankelijk van Amerikaans geld, dat als politiek instrument kan worden ingezet. Ondertussen moet de Europese Unie proberen een rol te spelen die het humanitaire overstijgt, want dat men uitkijkt naar het post-Bushtijdperk betekent dat er nu al ruimte is voor nieuwe spelers.

Wouter De Vriendt, Kamerlid Groen! en voorzitter van de Interparlementaire Unie Palestina; Jan Roegiers, Vlaams Parlementslid Spirit, Johan Verstreken, Vlaams Parlementslid CD&V.

DS, 12-12-2007