actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Acht of tien op een rij

Wat zich politiek afspeelt, de jongste weken, lijkt nog het meest op een variante van het gezelschapsspel 'vier op een rij'.

In dat spel moeten de twee spelers pogen vier schijfjes van de eigen kleur op één rij te leggen en te verhinderen dat de ander daarin slaagt.

De politiek speelt een heel moeilijke variant hierop. Momenteel zijn er minstens acht spelers en kleuren bij betrokken: CD&V/ N-VA, CDH, MR, Open VLD en sinds kort ook PS en SP.A/Spirit. Of misschien zelfs tien, want sommigen willen ook Groen! en Ecolo erbij.

En van groepen die aan één zeel trekken, zoals de Vlaamse respectievelijk Franstalige partijen deden tijdens de vorige formatiefasen, is geen sprake meer. Het is iedere partij voor zich. Eén tegen allen, allen tegen één. En om het nog wat moeilijker te maken, bestaat er ook nog een pak persoonlijke tegenstellingen tussen de topfiguren van die partijen.

Krijg dan maar eens acht of tien schijfjes op één rij!

Elke partij die inschat dat ze zelf als partij geen direct voordeel bij heeft bij een begin van rijvorming, blokkeert die meteen.

Guy Verhofstadt kon de koning de afgelopen dagen overhalen om voor te stellen de spelregels wat te versoepelen. Eerst wou hij Paars III installeren als een noodregering; dan moesten er maar vier schijfjes op een rij komen. Maar dat werd verworpen. Nu probeert hij een interimregering te vormen waarbij voorlopig maar zes of zeven schijfjes op een rij zouden moeten komen. Hij gebruikt zijn hele arsenaal van trucs, incluis het beloven van ministersposten daarin. Maar ook dat hielp niet. CD&V liet gisterochtend verstaan eventueel wel mee te willen, maar de MR wou niet, en de SP.A zit zwaar in dubio. Terug naar af.

In de eerste vijf maanden van de formatiegesprekken waren het nog visies die botsten, de visies van Franstalige en Vlaamse partijen over de federale staat. Nu lijkt het alsof ideeën niet meer meespelen en alleen nog de partijbelangen spelen. Iemand moet toch eens op het idee komen aan te tonen dat wat is 's lands belang is, ook in het belang kan zijn van de partijen.

Maar dat is niet simpel. Want ook de kiezers hebben verschillende opvattingen over wat 's lands belang is. Noord en Zuid hebben andere opvattingen daarover.

De vakbonden proberen zaterdag toch die snaar te bespelen: ze betogen voor de snelle vorming van een regering die 'de koopkracht' moet verdedigen.

Die operatie zou kunnen lukken als de betoging niet te partij-socialistisch gekleurd is, en als de vakbonden een middenpositie zouden innemen inzake de staatshervorming. Ze scharen zich echter achter de Franstalige kreet voor 'solidariteit' en het behoud van het bestaande. Als ze zouden kiezen voor een tussenmodel, zoals dat van de 'solidaire responsabilisering' dat professor Bea Cantillon en een aantal collega-professoren lanceerden (DS 29 oktober), zou hun inbreng tot een doorbraak kunnen leiden.

DS, 12-12-2007 (Guy Tegenbos)