De kleine wordt onzichtbaar

Een baby in de baarmoeder heeft dan toch kenmerken van een echte parasiet.

Het was vroeger bon ton om in biologielessen te wijzen op de toch wel sterke verwantschap tussen het leven van een embryo en dat van een parasiet. Beide hechten zich in veel gevallen op de bloedbaan van een ander wezen, waaruit ze alles puren wat ze nodig hebben om te groeien. In het geval van het embryo is er natuurlijk wel de genetische component: hij bestaat voor de helft uit genen van de moeder, zodat de moeder er voordeel bij heeft er zorg voor te dragen, want het is voor haar de enige manier om zich voort te planten.

In feite is een embryo maar voor de helft een parasiet: de helft die hij van zijn vader meegekregen heeft. Daar heeft een moeder niets aan, hoewel ze nu eenmaal geslachtelijke vermenigvuldiging nodig heeft om zich succesvol voort te planten. En om voldoende variatie in haar nakomelingschap te pompen. De man is een oplossing die de natuur uitgedokterd heeft om het succes van de voortplanting van de vrouw te verhogen.

Helaas is onze maatschappij ondertussen zo geëvolueerd dat veel vrouwen niet meer in staat zijn de biologische voordelen van de aanwezigheid van mannen te zien. Met het aanvaarden van de kinderlast hebben ze meestal minder moeite.

Nu blijkt uit een verslag in de Journal of Molecular Endocrinology dat een foetus toch systemen gebruikt die analoog zijn met wat parasieten doen om detectie door het afweersysteem van de gastheer (of in dit geval de gastvrouw) te vermijden. De moederkoek, die mee onder impuls van de foetus gemaakt wordt, produceert hormoonachtige stoffen die de aandacht van het afweersysteem afleiden. De hormonen camoufleren als het ware de aanwezigheid van foetus en moederkoek voor de doders van het immuunstelsel van de vrouw.

Ze lijken heel sterk op boodschappers die signalen in het zenuwstelsel overdragen: neurokinine B en hemokinine. Als die in de placenta een verbinding aangaan met fosfocholine krijgen ze hun camouflerende functie. Parasieten gebruiken fosfocholine om aanvallen van de gastheer te vermijden.

Er zal nu worden nagegaan of het nieuwe inzicht nuttig kan zijn om miskramen te vermijden en zwangerschapsvergiftiging tegen te gaan.

Dirk Draulans

Bron: http://www.knack.be/nieuws/wetensch...ticle10290.html